Thương Lục phát biểu cảm ơn bằng tiếng Pháp. Đầu tiên hắn cảm ơn ê kíp làm phim, tiếp theo là cô giáo Stella, sau đó đến nhà sản xuất GC và Trần Hựu Hàm vì tinh thần chấp nhận rủi ro lớn, cuối cùng, hắn dừng một chút rồi nói:
"Thời điểm quay bộ phim này là quãng thời gian đau khổ và mờ mịt nhất trong cuộc đời tôi. Có rất nhiều nỗi đau không đi kèm thời khắc sự việc diễn ra, nhưng lại xuất hiện như một bóng ma khi bạn cho rằng mọi thứ đã ổn định, bám theo bạn dai dẳng qua mỗi nhịp thở. Mỗi một ngày ở phim trường tôi đều cho rằng mình không thể chịu đựng nổi nữa, mỗi một cảnh quay, mỗi một tình tiết hay câu thoại đều khiến tôi muốn bỏ cuộc. Thế nên lời cuối cùng tôi muốn cảm tạ người bạn tốt Rita, tình bạn của chúng tôi bắt đầu ngoài đại dương, còn cô ấy là một chiến binh vô cùng cứng cỏi. Cảm ơn cô ấy vì đã làm bạn và cổ vũ cho tôi."
Tất cả mọi người có thể nghe ra cảm xúc trong câu cuối cùng mà hắn nói.
Duy có một câu là hắn không nói ra miệng.
Hắn muốn cảm ơn người đã trao cho hắn nỗi đau, sự mờ mịt và lòng nghi ngờ —— Ba thứ cảm xúc mà hắn chưa từng trải qua hay tưởng tượng đến trong suốt hai mươi bảy năm cuộc đời trước đó.
Tiếng vỗ tay hoan hô kéo dài không dứt, người dẫn chương trình bông đùa: "Không sao đâu Sean, có vô số đạo diễn từng đứng ở nơi này nói về quãng thời gian đau khổ nhất của mình, nhưng không có ai đẹp trai bằng anh."
Thương Lục bật cười, ôm vai anh ta thân thiện vỗ vỗ, "Merci."
"Cannes còn có một lời nguyền nữa. Căn cứ theo thông tin mà chúng tôi điều tra được, các quý ông đoạt giải ở Cannes sẽ sớm tìm được tình yêu của đời mình, đây là lời chúc phúc của vị thần điện ảnh đấy." Anh ta nói xong, không chỉ khách quý trao giải mà ban giám khảo ngồi dưới cũng cười ầm lên.
Thương Lục vốn có thể dễ dàng giải quyết câu đùa này, nhưng trong đầu hắn bỗng dưng xẹt qua xúc cảm vừa quen thuộc vừa xa lạ, một hình ảnh chợt lóe lên trong nháy mắt. Hắn nhớ ra, vừa rồi hắn đã ôm Kha Dữ. Tuy hai người vừa chạm vào đã tách ra ngay, trong lúc ôm hắn cũng không nhận ra mình vừa ôm ai, nhưng hiện giờ giữa khán phòng đầy tiếng cười, hắn đột ngột nhớ tới cảm giác trống trải trong vòng tay mình, một cảm giác không được lấp đầy quá chặt chẽ.
Anh gầy.
Vị khách quý trao giải kịp thời giải vây cho hắn, sau đó bọn họ cùng chụp ảnh chung trong tiếng vỗ tay đầy thiện ý.
Lúc hắn trở về chỗ ngồi, sân khấu tiếp tục mời khách quý lên công bố Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất. Kỷ Duẫn thật cẩn thận hỏi: "Thầy ơi, cho em mượn cầm một chút được không?"
Thương Lục chìa cúp ra, được nửa đường thì trở tay, chiếc cúp pha lê bay một đường parabol thấp rơi vào lòng người bên cạnh ——
Kha Dữ giật mình vì vật thể trong ngực: "Em làm gì thế?"
Thương Lục cười anh, cao ngạo nói: "Cho mượn khai quang đấy."
Kỷ Duẫn: "..."
Thưa thầy, người được đề cử Nam diễn viên chính xuất sắc nhất là em, là em, là em đây này!
Đầu ngón tay nhẹ nhàng lướt dọc theo đường góc cạnh nhẵn mịn, anh nhìn chăm chú vào chiếc cúp: "Cúp Giải thưởng của Ban giám khảo Liên hoan phim Berlin có nặng không? Trông nó như thế nào? Có giống thế này không?"
Thương Lục vẫn kiêu căng bắt tréo chân ưỡn thẳng sống lưng, yết hầu hơi trượt một chút, "Tôi có thể chia bớt cho anh một cái."
Kha Dữ mỉm cười, "Không cần đâu, anh muốn cúp ảnh đế cơ."
Thương Lục trầm ngâm một lát: "Có lẽ có thể đấy."
"Đây có tính là một câu khích lệ không?"
Giải Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất đã trao xong, Kha Dữ vỗ tay theo mọi người, đôi mắt nhìn lên sân khấu trung tâm lấp lánh như ánh sao. Tim anh đập nhanh hơn, ký ức trở về lần đầu tiên tham gia giải Tinh Vân. Khi đó anh và Thương Lục cũng ngồi sát cạnh nhau, hắn bỏ lỡ giải Đạo diễn xuất sắc nhất nhưng vẫn nói với anh "Cứ nhìn về phía trước, đừng sợ hãi".
Cứ nhìn về phía trước, đừng sợ hãi.
Nhìn về phía trước là chuyện khá dễ dàng, nhưng không sợ hãi lại đòi hỏi dũng khí để vượt mọi chông gai. Trong "Hoa tâm công địch" có một cảnh diễn rơi xuống nước, bởi vì bạn diễn nữ của anh bơi không giỏi, Lịch Sơn không cho dùng diễn viên đóng thế nên cứ quay hỏng hết lần này đến lần khác. Kha Dữ phải phối hợp rơi xuống nước những mười lăm lần, lần nào cũng cảm giác như xương cốt mình rời ra từng mảnh, cơ bắp trên người như miếng thịt bị đặt lên thớt đập cho nát bét.
Lúc đó đang là mùa đông, Ninh Thị vào đông không quá lạnh nhưng nước cũng buốt đến tận xương. Cảnh quay NG trong năm ngày liên tiếp, vào ngày thứ ba vì không làm nóng người đúng cách nên anh bị chuột rút. Quay xong nghe đạo diễn hô cắt một tiếng, nhân viên lập tức lội xuống nước ôm diễn viên nữ lên, tất cả mọi người đều tập trung lực chú ý vào Lịch Sơn ngồi sau máy theo dõi, mãi đến khi Thịnh Quả Nhi ôm khăn lông hoảng sợ nhìn quanh, hỏi —— "Thầy Kha đâu rồi?! Tại sao thầy Kha còn chưa lên!"
Bởi vì lần này trạng thái bạn diễn rất tốt nên anh phải nhịn đau diễn cho hết toàn bộ cảnh quay. Tiếng Quả Nhi kêu thất thanh, tiếng chân nện ầm ầm trên phim trường, tiếng Lịch Sơn lạnh giọng chất vấn và chủ nhiệm sản xuất vội vàng gọi người, tất cả âm thanh như trôi nổi dưới ánh nắng chiều nhợt nhạt ngày mùa đông. Anh gần như mất đi hô hấp, cũng sắp mất luôn ý thức, trước mắt đột nhiên xuất hiện những tia sáng lóe lên như vảy cá vàng.
Kha Dữ nghĩ, mình sắp chết rồi.
Người sắp chết còn gì phải sợ nữa?
Anh rất nhớ Thương Lục, rất muốn trước khi chết được bắt lấy hắn hỏi một câu, Anh muốn gặp em quá, nhưng mà anh rất sợ. Anh có thể không sợ hãi nữa không?
Thương Lục nói: "Có thể."
Kha Dữ sửng sốt, "Cái gì?"
Thương Lục mất kiên nhẫn nói: "Có thể xem là khích lệ, anh muốn nghĩ thế nào cũng được."
Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất đang nói lời cảm ơn bằng ngữ khí nghẹn ngào xúc động, sau đó trịnh trọng hôn gió với chồng mình ngồi dưới khán đài.
Kha Dữ mím môi: "Em có đến xem buổi chiếu ra mắt chứ? Cảm thấy anh diễn thế nào?"
Kỷ Duẫn dỏng lỗ tai lên để xem thầy mình có đối xử với người khác tàn khốc vô tình lạnh lẽo như đối với mình không.
Thương Lục thu lại ngữ khí châm biếm như kẹp dao giấu kiếm ngày thường, lạnh nhạt mà nghiêm túc đáp: "Đủ để đoạt giải, nhưng ở chỗ tôi vẫn chưa đủ đâu."
Kỷ Duẫn: "..."
Cừ thật.
Kha Dữ bật cười một tiếng, ném trả cúp Đạo diễn xuất sắc nhất cho hắn, "Hóa ra em có đến thật. Lúc nói lời cảm ơn anh cứ mãi nhìn xuống khán đài vì nghĩ em đang ngồi dưới đó. "
Thương Lục không ngờ mình giẫm trúng bẫy, trong lòng khá bực bội nhưng lại không phản bác được. Kha Dữ cứng nhắc hóa giải cơn xấu hổ như sợ hắn không chịu mở miệng nói chuyện với mình: "Xem ra em còn nghiêm khắc hơn thầy Lịch nữa."
Lịch Sơn ngồi bên trái ho nhẹ một tiếng.
Kha Dữ nghĩ thầm, thầy đã nhiều tuổi rồi, đừng ngồi hóng chuyện được không ạ?
Tai phải anh nghe Thương Lục lạnh lùng nói: "Tôi vốn nghiêm khắc hơn thầy ấy lâu rồi."
Khách quý phụ trách trao giải cho Nam diễn viên chính xuất sắc nhất vừa từ sau sân khấu bước ra, là một nữ minh tinh điện ảnh nổi tiếng thế giới.
"Anh biết mà," Kha Dữ nhếch khóe môi, ánh mắt lưu luyến và hoài niệm nhưng đang khẽ chạm vào một vật thể đẹp đẽ mỏng manh sau một thời gian thật dài, "Anh vẫn luôn biết."
Thương Lục rất muốn giận dỗi công kích anh rằng, anh ở chỗ Lịch Sơn không tiến bộ lên một chút nào, giậm chân tại chỗ chính là thụt lùi, hay là được đề cử giải Nam chính xuất sắc ở Liên hoan phim quốc tế đã làm anh tự mãn, cảm thấy mình được quyền kiêu ngạo không cần tiến lên nữa đúng không? Nhưng lời nói chỉ lăn được lên đầu lưỡi, hắn đã sợ hãi nghĩ thầm —— Hắn làm sao vậy? Từ khi nào mà hắn trở nên xấu tính, bén nhọn và thô lỗ như vậy? Từ khi nào mà hắn quyết tâm đối chọi muốn ăn thua đủ với người ta như thế?
Tấm gương dạy dỗ mẫu mực của Ôn Hữu Nghi hơn hai mươi năm nay trước mặt Kha Dữ chợt mất hết hiệu lực. Đúng vậy, phép thuật sẽ biến mất trước bình minh. Hắn nhìn thấy Kha Dữ tựa như bước từ hòn đảo an toàn trong đêm tối ra một con đường rộng rãi sáng sủa, lo sợ không yên, mất kiểm soát, chật vật như chó rơi xuống nước mà vẫn đanh đá sủa như điên. Những điều đó chỉ càng tô đậm thêm vẻ chật vật của hắn mà thôi.
Chủ tịch Ban giám khảo Ashley đứng lên, trước giờ bà luôn là người công bố giải thưởng Nam chính xuất sắc. Vóc người bà nhỏ nhắn nhưng diễn xuất đã thuộc hàng kinh điển, luôn công bố giải thưởng quan trọng một cách ngắn gọn, tùy tính mà tao nhã trước hàng ngàn người đang thấp thỏm chờ đợi trong khán phòng.
"Người chiến thắng giải Nam diễn viên chính xuất sắc nhất năm nay là ——"
Nhịp tim Kỷ Duẫn vọt lên đỉnh điểm. Thầy cậu luôn dạy cậu theo kiểu cây gậy và củ cà rốt, ngày hôm trước rõ ràng còn khen ngợi trước mặt truyền thông rằng cậu có tài, là một diễn viên giỏi, nhưng quay đầu lập tức dẫn cậu đi kéo phim rồi giao thêm một đống bài tập về nhà, chê bai cậu chưa đủ thông minh để xử lý chỗ này chỗ kia. "Còn kém xa lắm." Kỷ Duẫn nghe câu này nhiều đến mức tai đóng kén luôn rồi.
Diễn viên trẻ tuổi nhất từng đoạt giải ở Cannes chỉ mười bốn tuổi, cậu mới mười bảy đã được đề cử, cũng không kém bao nhiêu mà! Lòng hiếu thắng chỉ mới rục rịch ngoi lên chưa lâu, Ashley đã dùng tiếng Pháp đọc lên một cái tên: "—— "Hoa tâm công địch", Kha Dữ."
"Ôi vãi!" Tạ Miểu Miểu buột miệng chửi thề.
Cái tên phát âm bằng tiếng Pháp quá xa lạ đến mức làm Kha Dữ ngẩn người, được Lịch Sơn ôm lấy cũng chưa hết cứng đờ. Ông ta không kìm nổi xúc động mà hôn lên má anh, Thẩm Linh ngồi bên cạnh cười ha ha. Thương Lục cũng quay sang chúc mừng, tuy tim đang đập thình thịch nhưng vẫn cố giữ lịch sự vươn tay, hai chữ "Chúc mừng" nuốt ở đầu lưỡi, đôi mắt hắn nheo lại... sắc mặt tái mét.
"Excusez-moi," Ban giám khảo xôn xao một trận, Ashley hơi bối rối. Bà nói một tiếng xin lỗi rồi che micro lại quay đầu xác nhận với các thành viên Ban giám khảo, "Có sự cố rồi..."
Ashley xác nhận lại lần nữa, "Tôi xin lỗi, người đoạt giải Nam diễn viên chính xuất sắc nhất năm nay ——"
Cả hội trường yên tĩnh nghe được tiếng kim rơi, trong lòng mỗi người đều xẹt qua một ý nghĩ đáng ngại —— Tiêu rồi, Ban giám khảo báo nhầm tên người đoạt giải.
Đáy mắt Thương Lục tối lại, vô thức liếc nhìn qua Kha Dữ như muốn xác nhận sắc mặt và tâm trạng anh vào giờ phút này.
Có lẽ, nói một cách đơn giản hơn, hắn chỉ muốn cho anh biết rằng mình đang ở ngay đây.
Nhưng chuyện này là quá phận, cuối cùng Thương Lục vẫn phải khắc chế ánh mắt quan tâm của mình lại.
Kha Dữ rất bình tĩnh, lúc camera nhắm thẳng vào mặt, anh còn có thể mỉm cười.
Trong một giây vừa dài lâu vừa ngắn ngủi này, hình như Ashley đã hạ quyết tâm, ngữ khí bà thả lỏng lại, nhẹ nhàng nói: "—— Thật ra có đến hai người. Chúng ta hãy cùng chúc mừng cả Ken Loach, "Một cuộc hội ngộ hoàn toàn mới"."
Kỷ Duẫn nhỏ tuổi nhưng suy đoán rất chuẩn.
Gương mặt nhợt nhạt đã giúp Kha Dữ duy trì được vẻ trấn định và thanh lịch.
Trong lòng anh có trực giác mơ hồ rằng thật ra Ashley đã báo nhầm tên. Giải Nam chính xuất sắc nhất đáng lẽ phải trao cho Ken Loach, nhưng có lẽ vì số phiếu bầu không chênh lệch quá nhiều, hai người lại ngang tài ngang sức, nên vừa rồi Ashley với tư cách chủ tịch, mới quyết định đâm lao phải theo lao sau khi đã thảo luận lần nữa với Ban giám khảo.
Anh đứng dậy bắt tay ôm các diễn viên người Hoa và các nhân viên hậu trường mà mình quen thuộc.
Thương Lục đã vươn một bàn tay ra chờ anh.
Quá xa cách, Kha Dữ thà không cần.
Anh bỏ qua luôn Thương Lục, chỉ gật đầu qua loa một cái rồi đi xuyên qua lối đi hướng về sân khấu, không ngoảnh lại nhìn lần nào.
Kỷ Duẫn: "... Thầy, hình như thầy làm phật lòng thầy Kha rồi đúng không?"
Thương Lục không có cách nào lý giải, chỉ cảm thấy bàn tay không được đáp lại của mình ngứa ngáy muốn chết.
---
Lời tác giả:
Để tôi giải thích một chút về tính hợp lý của đoạn trao giải nhầm lẫn bên trên:
Trước hết, một trong ba liên hoan phim quốc tế hàng đầu châu Âu là Liên hoan phim Venice, cùng với những giải thưởng lớn khác như Oscar đều từng xảy ra trường hợp công bố nhầm và trao nhầm giải thưởng, thời gian sự kiện không ở quá xa đâu, vẫn có thể tra cứu được.
Lý do Cannes chấp nhận sắp xếp giải thưởng kép có liên quan đến cơ chế chấm giải của nó. Mỗi năm Liên hoan phim Cannes lại thành lập một ban giám khảo và một chủ tịch ban giám khảo mới, giải thưởng điện ảnh hàng năm do ban giám khảo đó đánh giá sau khi xem phim. Một ban giám khảo gồm có 9 người, trong suốt lễ trao giải bọn họ sẽ ngồi cùng nhau ở một bên sân khấu, không ngồi lẫn với khách mời khác.
Trong văn có ghi là "ngang tài ngang sức", cho nên ngay từ đầu điểm số giữa Kha Dữ và đối thủ cạnh tranh vốn có chênh lệch rất nhỏ, và ban giám khảo cũng nghiêng nhiều về phía cậu ấy. Cho nên sau khi bị công bố nhầm, hội trường xôn xao, "Ban giám khảo xác nhận tại chỗ lần thứ hai" (Ashley quay đầu xác nhận với các thành viên Ban giám khảo).
Một chi tiết nữa là chủ tịch ban giám khảo Cannes có quyền lực rất lớn, nếu là người đủ cường thế và uy tín thậm chí còn có thể ra quyết định cuối cùng (tất nhiên, người hơi yếu thế một chút cũng có khả năng bị những người khác gạt ra ngoài, ví dụ như trường hợp của cựu diễn viên Adjani đã trở thành tiền lệ điển hình nhất, năm Adjani làm chủ tịch thậm chí còn không giữ lại được bộ phim mà mình ưng ý nhất). Cho nên trong văn mới viết "Hình như cuối cùng Ashley đã hạ quyết tâm".
Nói tóm lại, tình tiết trao giải kép cho giải thưởng Nam chính xuất sắc nhất được xây dựng dựa trên cơ sở lịch sử, cơ chế bình xét và những tiền lệ trước kia (tình cảm + sự đồng cảm của ban giám khảo).