Trong tháng bốn, mọi người dựng một tấm bia đá trên quảng trường ở Tây Bắc Phúc Châu, để tế dân chúng Giang Nam chết trong lần Nữ Chân xuôi Nam này. Quân Vũ mặc giáp, cột vải trắng, cầm kiếm dài cắt qua bàn tay nhỏ vào rượu rồi uống, lạy người chết ba cái. Những hành vi này không phù hợp quy củ của Lễ bộ, nhưng Quân Vũ không quan tâm.
Cúng xong, có thích khách định ám sát Quân Vũ, hắn sai người đưa thích khách bị bắt đó đến trước bia đá, mặt đối mặt bắt thích khách nói ra lý do ám sát rồi mới giết.
Những hành động bình dị gần gũi hoặc là tự mình làm, hay sự ngay thẳng thiết huyết đó chỉ có thể xem như biểu tượng bên ngoài. Nếu chỉ có bấy nhiêu, người ở địa vị cao sẽ không đánh giá quá cao về hắn, nhưng điểm khiến người ta cảm thấy tin cậy là cách giải quyết những việc tỉ mỉ bên dưới lớp biểu tượng của hắn.
Sau khi đến Phúc Châu, triều đình do Quân Vũ dẫn dắt đầu tiên là tiến hành thống kê tất cả tiền, lương, vật tư của bên dưới, song song đó, lệnh cho tất cả quan viên ban đầu của Phúc Châu phối hợp Hộ bộ, Công bộ giao lên danh sách tất cả công tượng phục vụ ở Phúc Châu. Phúc Châu vốn là lương cảng, ngành tạo thuyền của Vũ triều phát đạt nhất tại đây, từ hồi Quân Vũ làm thái tử đã chú trọng về công tượng, truy nguyên. Ban đầu mọi người chưa cảm thấy lạ, nhưng đến cuối tháng ba vào đầu tháng tư, bước đầu hợp nhất xong, lại viên của Hộ bộ bắt đầu đợt thống kê mới, đăng ký thân phận nhập hộ khẩu.
Vũ triều cũ vốn có nhiều người đọc sách, số lượng quan viên luôn không thiếu, sau khi Quân Vũ đến Phúc Châu, một mặt chuyên tâm chọn lựa quan viên đi vào triều đình, mặt khác càng để ý là hợp nhất đội ngũ lại viên.
Bắt đầu từ nửa năm cuối của năm ngoái, thiên hạ Vũ triều đối mặt sụp đổ, Quân Vũ từ Giang Ninh một đường phá vòng vây di chuyển, bên người mang theo rất nhiều bách tính. Tuy tính mạng của dân chúng không phân ba bảy loại, nhưng trong tình huống bắt buộc phải chọn hay bỏ, Quân Vũ chung quy ưu tiên giữ lại mạng sống của những người biết viết biết làm toán, có kỹ thuật như sư gia, chưởng quầy, thợ thủ công này nọ.
Sau khi chia nhóm lần lợt đến Phúc Châu, các sư gia, chưởng quầy biết viết biết làm toán đa phần bị xếp vào Hộ bộ, thợ thủ công đặt vào Công bộ. Việc làm đầu tiên của Quân Vũ là cầm danh sách công tượng bản xứ ở Phúc Châu tiến hành luyện binh, chờ bước đầu hợp nhất các lại viên thì bắt đầu nhập hộ khẩu, thống kê với dân chúng Phúc Châu, đặc biệt là với nạn dân. đăng ký thân phận nhập hộ khẩu xem thì rườm rà, nhưng là thủ pháp khiến chính quyền tăng mạnh kiểm soát với tầng dưới chót có hiệu quả nhất từ xưa tới nay.
Đầu năm, Thiết Tam Ngộ nắm giữ chính quyền Phúc Châu, đám người Chu Bội, Thành Chu Hải âm thầm hoạt động, liên hợp thế lực địa phương chặt đầu của Thiết Tam Ngộ, dễ dàng bắt lấy vùng Phúc Châu. Nói đến thì thân sĩ, vũ trang địa phương tự nhiên là có mong mỏi riêng đối với triều đình mới. Trong tưởng tượng của mọi người, Vũ triều sụp đổ, vua trẻ mới lên ngôi tất nhiên nóng lòng phản công, hơn nữa trong tình huống khó khăn bốn bề cũng sẽ tích cực lung lạc các phương, phong thưởng hậu hĩnh cho người ủng hộ mình để đạt hiệu quả thiên kim thị cốt*.
(*) Dịch nghĩa là dùng giá cao mua xương của ngựa nghìn dặm (thiên lý mã), hiểu đơn giản là nguyện vọng khát cầu nhân tài.
Đây là một câu thành ngữ điển cố đến từ thời Tây Hán, thời chiến quốc các nước giành địa bàn, nước Tề thừa dịp nước Yến phát sinh nội loạn đã đánh bại nước Yến. Sau khi vua Yến Chiêu Vương lên ngôi thì quyết tâm thu nạp người tài để báo thù nước Tề. Vua đến hỏi Quách Ngỗi, người này không vội chỉ cách mà kể một câu chuyện:
"Ngày xưa có vị vua muốn có thiên lý mã, thông báo ba năm mãi không có con ngựa đâu. Một người hầu xin được cầm một nghìn lượng ra ngoài mua ngựa, vua đồng ý. Người hầu tìm ba tháng mãi mới biết một nơi có thiên lý mã, nhưng khi đến nơi thì ngựa đã chết, người hầu bỏ ra năm trăm lượng mua bộ xương ngựa về. Khi mang về thì bị vua trách là "ta muốn có con ngựa thật, ngươi mua bộ xương về có ích gì?" Người hầu nói: "Mấy năm qua đại vương không mua được ngựa không phải vì trên đời không có, mà do mọi người không tin ngài thật sự chịu lấy ra nghìn vàng mua ngựa. Bây giờ ta bỏ ra năm trăm lượng vàng mua đống xương thiên lý mã cho ngài, chờ tin truyền ra, người trên đời biết ngài yêu quý thiên lý mã thì sắp tới nhất định có người dắt ngựa sống đến cho ngài." Đúng như người hầu dự đoán, chưa tới một năm đã có mấy con thiên lý mã bị đưa đến chỗ quốc vương."
Quách Ngỗi kể chuyện xong thì đầy ẩn ý nói: "Nếu đại vương thật sự muốn chiêu hiền nạp thổ, hay là bắt đầu từ ta đi, hiền nhân trên đời thấy người như Quách Ngỗi còn được ngài trọng dụng, người có tài năng hơn ta sẽ chủ động đến tìm đại vương."
Yến Chiêu Vương thấy Quách Ngỗi nói có lý nên xây nhà cửa lộng lẫy cho ông ấy, còn bái làm thầy. Thế là tin vua nước Yến thật lòng nhận người tài truyền khắp thiên hạ, hiền sĩ ở các nước chư hầu nghe tin lục tục đến tự tiến cử. Nước Yến nhờ đông người tài trị lý mà thành nước giàu mạnh, sau này đánh bại nước Tề lấy lại đất đai bị mất. . . .
Nhưng khi lại bắt đầu thống kê và nhập hộ khẩu, mọi người mới phát hiện vị vua mới thoạt nhìn cấp tiến này lại dùng phong cách nhai nát một chỗ, tiêu hóa xong mới tiếp tục. Trong tháng tư, nạn dân từ các nơi đổ về, được đội tàu vận chuyển đến Phúc Châu rất đông, công việc thống kê và thu xếp cực kỳ bận rộn, ngẫu nhiên còn nổi lên hỗn loạn và ám sát, nhưng mấy vụ lộn xộn không lớn, xét cho cùng là vì vua mới và đoàn đội xem mấy rắc rối đó là luyện tập, đã làm sẵn dự án cho các việc, nên hễ phát sinh việc gì là có phản ứng ngay.
Cũng bởi vậy, ở trong mắt kẻ để ý thì Phúc Châu đang trong bầu không khí bận rộn, phức tạp rồi lại tương đối gọn gàng ngăn nắp. Vua mới kiểm soát thành thị mỗi ngày mở rộng hơn, đối với ai thật lòng mong đợi minh quân, trung với Vũ triều thì cảnh tượng trước mắt chỉ khiến bọn họ cảm thấy vui mừng.
Mà dù có người không cam lòng nhưng cũng chẳng được ích gì. Sau khi Quân Vũ phá vòng vây rời Giang Ninh từng cứng rắn chỉnh quân, hiện giờ hơn mười vạn tinh binh bị khống chế trong tay các tướng lĩnh như Nhạc Phi, Hàn Thế Trung. Tuy mảng lớn địa bàn của Vũ triều đã vỡ nát, nhưng Quân Vũ mang theo lực lượng còn sót lại nuốt vào một Phúc Châu, thậm chí toàn bộ Phúc Kiến dễ như chơi.
Hợp nhất Binh bộ, quét sạch quân kỷ, rèn luyện lại viên Hộ bộ, bắt đầu đăng ký thân phận nhập hộ khẩu, cũng tiến hành vung đao chém bỏ, cải cách Công bộ. Về tầng lớp trên của Công bộ thì đề bạt vài thợ thủ công tư duy nhanh nhẹn làm quan chủ, với công tượng lúc trước đi theo vào việ nghiên cứu truy nguyên Giang Ninh, nếu có cống hiến lớn Quân Vũ đều cho thăng chức, thậm chí ban tước vị cho hai người, còn công khai hứa rằng chỉ cần tương lai có thể phát triển lớn về mặt truy nguyên học thì không tiếc rẻ phong quan ban tước cho họ.
Giai cấp cũ của Vũ triều như sĩ nông công thương lần lượt phục hồi, những thương nhân ngày xưa dùng sức mạnh của đồng tiền nâng cao địa vị của mình một chút, nhưng chưa được chính quyền chấp nhận. Lúc Quân Vũ làm thái tử không có quyền lực như vậy, đến lúc này phải đốc thúc và chấp nhận địa vị của công tượng.
Một phần nho sinh và thần tử già đi theo Quân Vũ xuống Nam ít nhiều lên tiếng phản đối, có người nhắc nhẹ Quân Vũ suy nghĩ lại, đừng quá cấp tiến. Nhưng hiện giờ quân đội nằm trong tay Quân Vũ, bên dưới có lại viên để dùng, tình báo có trưởng công chúa, Mật Trinh Tư giúp đỡ, tuyên truyền thì có báo chí của Lý Tần. Đám đại nho, các lão thần tuy rằng hoặc nhiều hoặc ít có thể móc nối lực lượng hương thân sĩ tộc ở khắp nơi trong Vũ triều, nhưng dưới chắc chắn Quân Vũ quyết tâm ăn một ngụm chờ tiêu hóa xong, sự ảnh hưởng và trói buộc của đám thần tử này với hắn bất giác bị giảm xuống mức thấp nhất.
Dưới sự ảnh hưởng của mấy thủ đoạn này, nho sinh thủ cựu có lẽ hơi bất mãn với sự phản nghịch và "không ổn trọng" của vua mới, nhưng với nhiều nho sinh trẻ thì quân vương như vậy khiến người phấn chấn. Trong khoảng thời gian này, nhiều nho sinh đến Lý Tần đều rất hào hứng với thủ đoạn và sách lược của vau mới, khen không dứt miệng.
Đúng vậy, chỉ cần có thể hoàn toàn tiêu hóa và nắm giữ Phúc Châu thì tác dụng lớn hơn nhiều so với qua loa chiếm toàn bộ Phúc Kiến, hoặc được một Giang Nam không đồng tâm đồng sức. Chờ khi vua mới kiểm soát chặt chẽ vùng Phúc Châu, tương lai mở rộng ra, toàn bộ thiên hạ cũng sẽ gọn gàng như vậy. Dưới điều kiện này, trạng huống thân sĩ gia tộc quyền thế ở các nơi chỉ lo bản thân, yếu đuối không chịu nổi có lẽ sẽ bị cách tân.
Nhìn chung lịch sử, có triều đình nào điều khiển tầng dưới được như vậy mà thiếu hiện tượng võ đế không?
Trong lúc mọi người khen không ngớt về động tác của Quân Vũ, song song đó cũng bắt đầu phản tính với nhiều điều của nho học trước kia. Hai tháng nay, trong giới nho học ở Phúc Châu thảo luận nhiều nhất là vấn đề thứ tự sĩ nông công thương cũ. Trước kia cho rằng bốn loại người này xếp từ trên xuống dưới là ngày càng yếu kém, nhưng nay xem ra quan niệm như vậy phải bị thay đổi, phải trọng thị địa vị của hai lớp công và thương hơn.
Sau đó sinh ra các cách nói, có hai cách nói mang tính đại biểu nhất: Bên bảo thủ cho rằng kẻ sĩ làm người quản lý và phối hợp trên cõi đời này thì nên ở một tầng cao hơn, nông - công - thương xếp sau thì mỗi loại có tác dụng khác nhau, cần được đối xử bình đẳng, khích lệ phát triển hơn. Ý tưởng cấp tiến hơn cho rằng sĩ nông công thương đều phải đối xử bình đẳng, là cùng một cấp bậc, không chia ra cao thấp. Nguyên nhân bảo ý tưởng này là cấp tiến bởi vì không giải thích được tại sao cần đối xử bình đẳng người làm nông và kẻ sĩ, thí dụ như mọi người có thể cho công tượng, thương nhân phong quan ban tước để biểu hiện thân phận của họ, nhưng làm sao khen ngợi khích lệ nông dân? Bởi vì vấn đề này, đa số người cho rằng ý tưởng thì hay, nhưng hơn phân nửa không cách nào thực hành.
Vua mới anh minh và phấn chấn, biến cách thế sự khiến một số người trẻ tuổi được sự ủng hộ, Lý Tần thường giao lưu với những người này, một mặt dẫn đường bọn họ đi làm một số việc thực sự, mặt khác mơ hồ cảm thấy sự xuất hiện của nho học mới có lẽ thật sự đến điểm then chốt có khả năng.
Đương nhiên, đối với Lý Tần thì những chuyện trước mắt làm thay đổi cảm quan và cảm xúc phức tạp hơn nữa.
Người trẻ tuổi chưa gặp nhiều sự đời, hoặc nho sinh đã thấy nhiều trường hợp đều có lẽ ủng hộ cho biến đổi đang xảy ra ở đây, đúng thật, Vũ triều trải qua xao động quá lớn, đến hiện giờ nước mất nhà tan, nát hết rồi. Đa số người ý thức được nếu không cách tân và biến đổi khác hẳn thì dường như không thể cứu Vũ triều.
Cũng bởi vậy, dù là một số quan liêu phe cũ đi theo Quân Vũ về Nam nhìn hắn vung đao chém tiến hành cải cách, thậm chí làm ra hành vi cắt rách tay uống máu rồi lạy trong nghi thức cúng bái, ngoài miệng họ phê bình kín đóa, nhưng thực chất không tỏ ra chống đối bao nhiêu. Bởi vì dù các lão nhân cũng biết, theo đúng khuôn phép chỉ có thể thủ cựu, muốn khai thác có lẽ cần có hành động khác người giống như Quân Vũ.
Nhìn từ góc độ lịch sử, đế vương trong ngực có nhiệt huyết, làm việc có trật tự, thậm chí từng đổ máu trên chiến trường như Quân Vũ có lẽ đều đạt đến tư cách trung hưng chi chủ trong triều đại đó. Ít nhất ở giai đoạn khởi bước này, có sự phản hồi của hắn, có phụ tá của đám người Thành Chu Hải, Văn Nhân Bất Nhị đã có thể nói là hoàn mỹ. Nếu đặt bản thân ở bất kỳ thời khắc nào trong lịch sử quá khứ thì Lý Tần thật sự sẽ mừng như điên khi có vị vua như vậy.
Nhưng trước mắt, trong sự tô vẽ tuyệt đẹp và khen ngợi, mong đợi từ tận đáy lòng của đám nho sinh, luôn có một loại cảm xúc dâng lên từ tận đáy lòng đè vui sướng xuống, chất vấn Lý Tần rằng:
- Trong thời khắc lịch sử trước mắt, nỗ lực của chúng ta mang đi so sánh với vị kia ở Tây Nam thì thế nào?
- Trung hưng chi chủ cứng rắn mà anh minh đối mặt với vị kia ở Tây Nam sẽ có cơ hội thắng chứ?
Trong mắt những nho giả trẻ đến tìm Lý Tần luận đạo, thậm chí nhiều người có năng lực, có kiến thức thì sẽ trả lời chắc nịch là có. Nhưng sâu trong lòng Lý Tần chẳng hề muốn trả lời câu hỏi giống như vậy, hắn hiểu rằng sau đó đã phản ánh tính toán và câu trả lời trong lòng hắn rồi.
Vì thế, trong lúc mỗi một vị nho sinh đều cảm thấy kích động, ủng hộ thì chỉ mình Lý Tần là luôn bình tĩnh mỉm cười, có thể chính xác chỉ ra vấn đề của đối phương, dẫn đường lối suy nghĩ. Trạng huống này trái lại khiến thanh danh của Lý Tần càng lớn hơn trong Phúc Châu.
Rạng sáng ngày một tháng năm, Lý Tần vừa kết quả cuộc đàm luận với mấy nho sinh, vấn đề trong lòng thông qua tình báo đưa tới trước mặt hắn.
Ngày hai mươi bốn tháng tư, trong tình huống viện quân Ninh Nghị chưa đến, Tần Thiệu Khiêm dẫn dắt hai vạn người ngựa Hoa Hạ quân đoàn Bảy ngay mặt hạ gục tiến công đại quân mười vạn của Tông Hàn, Hi Doãn, thậm chí chém chết nhi tử của Tông Hàn là Hoàn Nhan Thiết Dã Mã ngay trước trận. Từ đấy, hai người giỏi nhất trong con cái của Tông Hàn là Chân Châu Đại Vương, Bảo Sơn Đại Vương đều chết trong tay Hoa Hạ quân ở trận chiến Tây Nam. Tông Hàn, Hi Doãn dẫn dắt tàn binh hoảng hốt trốn về phía Đông.
Năm đó Nữ Chân lần thứ hai xuôi Nam bao vây Biện Lương, tạo thành khuất nhục lớn nhất cho Vũ triều là sỉ nhục Tĩnh Bình, Tông Hàn, Hi Doãn, Chân Châu Đại Vương, Bảo Sơn Đại Vương đều có mặt trong đó, rồi còn Ngân Thuật Khả, Bạt Ly Tốc, Dư Dư, Đạt Lãi, những vị tướng lĩnh Nữ Chân hung tàn ở trong đầu người Vũ triều có lương tri đều là thù không đội trời chung, kẻ thù lớn mà họ phấn đấu suốt đời quyết giết bằng được. Bây giờ bọn họ lần lượt bị giết ở Tây Nam.
Vốn nên thấy vui, nhưng cảm xúc càng phức tạp dâng lên, quấn quanh Lý Tần, chất vấn hắn. Cảm xúc đó khiến hắn ngồi thẫn thờ dưới cây đa trong sân thật lâu, gió nhẹ thổi làm cây đa đung đưa cành lá.
Không biết qua bao lâu, có nho sinh ở lại nhà đi ra khỏi phòng, nhìn thấy Lý Tần thì đến vái chào hỏi thăm xảy ra chuyện gì.
Lý Tần phất tay:
- Không có gì.
Nho sinh quay vào ngủ, Lý Tần đưa mắt nhìn hướng cung thành, buông tiếng thở dài.
Hắn kêu người hầu đến:
- Chuẩn bị xe, vào cung.
Đây là tin tức mà toàn bộ thiên hạ đều sẽ hò reo vui mừng, có nên thả ra ngoài hay không cũng cần thương nghị.
Không lâu sau, Lý Tần đến cung thành gặp Chu Bội, Thành Chu Hải, Văn Nhân Bất Nhị, Thiết Thiên Ưng, cùng với . . .
Người duy không kiêng nể gì biểu đạt lòng hưng phấn của mình, hoàng đế.
