- Thật ra từ hai năm trước Lý Tần vốn có thể làm được tất cả khuynh hướng này, hắn làm báo chí, hắn cố gắng viết bài báo dễ hiểu, tại sao vậy? Vì muốn lôi kéo càng nhiều dân chúng ở tầng dưới chót, những người chỉ biết ít chữ, thậm chí thích nghe kể chuyện ở tửu lâu quán trà. Hắn ý thức được điểm này, nhưng ta muốn nói cho các ngươi là hoàn toàn tổ chức phong trào mở mang kiến thức, kéo phần lớn người mà sĩ đại phu không lôi kéo được vào lớp học tối xóa nạn mù chữ, nói cho họ biết bản chất của thế giới này là mỗi người bình đẳng, tiếp đó giải thích đôi chút về thân phận của hoàng đế.
- Như vậy thì các ngươi đã có thể lôi cuốn dân chúng phản công sĩ tộc, đến lúc đó khuynh hướng ích lợi đã tích lũy hai trăm năm giống như "Cùng trị vì thiên hạ" đều sẽ biến thành vấn đề cỏn con. Đây là một chút cơ may thắng duy nhất của các ngươi vào thời buổi này.
Tả Tu Quyền nhìn Ninh Nghị, lúc nghe "tứ dân" còn tưởng là Ninh Nghị có mưu mô gì, hắn nghe với tâm lý đề phòng và buồn cười. Nhưng đến lúc này, Tả Tu Quyền không tự chủ được lộ ánh mắt nghiêm túc, chân mày nhíu chặt, nét mặt bất giác trở nên đáng sợ.
Phía đối diện vẻ mặt Ninh Nghị bình tĩnh mà nghiêm túc, thành khẩn trực tiếp, nói chuyện dõng dạc.
Ánh nắng từ trên trời cao chiếu xuống.
Kiếm Môn Quan vào ngày cuối cùng của tháng năm, giọng nói Ninh Nghị vang vọng giữa sườn núi dưới ánh nắng. Tả Tu Quyền đứng bên cạnh với ánh mắt nghiêm túc, nỗi lòng phức tạp.
Trong thế lực Hoa Hạ quân lúc này thì địa vị của Tả gia đặc biệt cũng là vì thế, Tả Tu Quyền có thể hỏi một số câu hơi khác người tại đây. Đương nhiên, đến cấp độ như họ thì chỉ cần tỏ rõ thái độ, không lén làm điều gì sai trái có ảnh hưởng thực chất, những cuộc thảo luận chỉ xem như tranh luận của quân tử. Những lời Tả Tu Quyền đã nói lúc trước có thêm vào chút kích tướng và được một tấc lại muốn tiến một thước, nhưng hắn không ngờ cuộc thảo luận này sẽ đi đến mức độ như vậy, trong một chốc hắn cảm thấy hối hận.
Ninh Nghị thật sự chỉ ra một con đường, ném ra một dàn giáo khiến Tả Tu Quyền nhận thì kỳ, mà không nhận thì càng kỳ hơn. Với trí tuệ của hắn tự nhiên có thể mơ hồ nhìn thấy một số thứ vươn ra từ dàn giáo, nếu suy xét với nguy cơ hiện nay của triều đình Phúc Châu thì phương hướng này đúng là cung cấp tính khả thi phá cục, nhưng vấn đề ở chỗ sau khi phá cục, có lẽ tương lai bọn họ phải đối mặt thứ càng khủng bố và nguy hiểm hơn.
Dân sinh, dân quyền, dân trí . . . toàn là thứ Ninh Nghị làm ở Tây Nam, mà mới chỉ là một phần nhỏ.
Thật sự không nên giở trò khôn vặt, không nên hỏi, cũng không nên nghe.
Tả Tu Quyền thầm thở dài, trầm mặc giây lát mới cười nói:
- Ninh tiên sinh tính toán thần sầu, nếu bên Phúc Châu thật sự mở ộng những thứ này, tương lai thất bại sẽ như dò đường cho Ninh tiên sinh.
Ninh Nghị cười sang sảng, không giấu giếm:
- Nếu thất bại thì đúng là vậy, nhưng nếu thành công không chừng sẽ đi ra một con đường.
Tả Tu Quyền ngẫm nghĩ rồi hỏi:
- Cái gọi là xử lý thân phận và giải thích về hoàng đế ở một mức nào đó ý là . . . ?
- Tuyên dương nhân quyền, bình đẳng có một trở ngại lớn nhất, nó nằm ở địa vị của hoàng đế và người thường nhất định là khác biệt một trời một vực, cách duy nhất có thể lẩn tránh là phải làm tốt hai việc. Đầu tiên, trong thời kỳ nhất định, ích lợi của vua và dân phải thống nhất cao độ, giống như ngày nay Quân Vũ nói với mọi người rằng các ngươi hãy cho ta mượn sức mạnh, chúng ta đánh những đại tộc làm chia rẽ sức mạnh quốc gia, sau khi tập trung được lực lượng thì đánh ngã kẻ xâm lược Nữ Chân. Làm như vậy thì trong thời gian nhất định, oa àng quyền giành được thiện cảm lớn nhất, đạt được tính hợp pháp và tính thần thánh của nó.
Ninh Nghị vừa nói vừa chậm rãi đi trong núi:
- Nhưng tính hợp pháp và tính thần thánh này sẽ không kéo dài, bởi vì một khi áp lực từ bên ngoài giảm bớt, hoàng đế và hoàng tộc tất nhiên trở thành tầng lớp được lợi lớn nhất, mọi người sẽ dần nhận ra sự không công bằng từ bên trên. Vậy là có thể thử làm việc thứ hai, khiến hoàng quyền thoái ẩn, giữ sự thần thánh, khiến cơ cấu quan liêu trở thành tường phòng cháy đối mặt dân chúng, hoàng đế sẽ không trực tiếp tham dự vào tranh cướp ích lợi.
- Dân chúng khó ứng phó đến mức nào nhỉ?
Ninh Nghị nghiêng đầu cười cười:
- Trong vòng mấy trăm năm có thể đoán trước dù thức tỉnh nhân quyền thì họ tuyệt đối không lấy được công bằng trăm phần trăm, trừ phi thật sự thiên hạ đại đồng, mỗi người đều là Nghiêu Thuấn, mỗi người gánh trách nhiệm giống hệt nhau, vậy thì mỗi người nhận ích lợi mới đồng đều được. Nhưng điều này không thể làm nổi, khi nào còn chênh lệch về trí thông minh và năng lực thì giai cấp đặc quyền vĩnh viễn lấy phần to, dân chúng lấy phần ít chỉ cần có thức ăn và nước uống thì họ sẽ không quan tâm nước mình có một tượng trưng hoàng đế thần thánh hóa.
Ninh Nghị nói đến đây thì tạm dừng cười khẽ, mới nói tiếp:
- Đương nhiên, trừ phi là một trận giải phóng tư tưởng từ mấy chục năm đến trên trăm năm, xác định cái xấu của hoàng đế mới lấy được nhận thức chung khác. Nhưng hiện tại không được, sự tồn tại của hoàng đế là lẽ tất nhiên từ nghìn năm qua. Nếu hiện tại hoàng đế giao quyền lực cho một hệ thống quan liêu tương đối tin cậy, chính mình không còn tùy ý quyết định thì sẽ nhận được tôn kính của mọi người, tất cả sẽ không phiền lòng nuôi dưỡng và tôn kính một hoàng gia như vậy, thế là có thể hoàn thành quá trình thần thánh hóa quân quyền rồi, chúng ta có thể đặt tên cho cách chơi trò này là quân chủ lập hiến.
Tả Tu Quyền nghiêng đầu:
- Nghĩa là lúc này tập trung quyền lực, chờ đánh bại Nữ Chân rồi áp dụng mất quyền lực vua để cai trị.
Ánh mắt Ninh Nghị bình tĩnh trần thuật:
- Hoặc là không cần ý tưởng của ta, tiểu hoàng đế có thể trực tiếp giết ra một con đường thì coi như ta chưa nói gì. Nếu dùng biện pháp này thì có khả năng đánh bại sĩ đại phu chia quyền và kẻ địch bên ngoài. Nhưng giả thiết bước đầu dạy vỡ lòng cho dân chúng mà hoàng đế vẫn muốn ở trên đỉnh cao quyền lực, luôn tỏ vẻ mình khác với mọi người thì sớm muộn gì có một ngày hắn sẽ bị người kéo xuống chém đầu. Lúc ấy mất quyền lực vua sẽ là cách duy nhất tự bảo vệ mình.
Hắn nói đến đây lại cười:
- Sáng tạo tầng quan liêu bàng quan, tương lai có chuyện gì cho dù làm hỏng cũng sẽ không liên quan hoàng đế, người ta ấm ức biết mấy, rõ ràng là thiên tử, quốc gia là nhà của họ, nhưng vì bách tính mà đành chủ động lui về phía sau, không thể quản chính trị, chịu nhục đời đời, ngươi nói đi, sẽ có người trách móc hắn không?
- Vậy lúc ấy người cầm quyền là . . .
- Tể tướng, thủ phụ . . . cái gì cũng được, cách vài năm đổi một người, hắn không phải hoàng đế, không cần làm suốt đời, cứ đặt quy củ rồi rút khỏi.
- Nếu có tướng nắm quyền rồi nảy ý xấu . . .
- Đã mở rộng vỡ lòng cơ bản cho dân chúng, chứng minh giáo dục đã thành hệ thống, viết nỗi khổ và sự vĩ đại của hoàng đế chủ động mất quyền lực, sự cần thiết của thể chế này vào sách giáo khoa cho từng đứa trẻ đọc. Chỉ cần không gặp tình huống quá mức cực đoan thì hệ thống này có thể kéo dài liên tục.
Hai người chậm rãi đi trước, Tả Tu Quyền thỉnh thoảng đưa ra câu hỏi rồi Ninh Nghị trả lời, cứ thế qua một lúc thì vẻ mặt của Tả Tu Quyền càng quái dị hơn.
Nếu nói lúc đầu Tả Tu Quyền hỏi là vì nảy ý muốn trộm chút ý kiến bên Ninh Nghị, nhưng câu trả lời của hắn khiến nỗi lòng Tả Tu Quyền phức tạp không sao tả xiết. Nhưng lúc ấy Tả Tu Quyền cho rằng những lời đó chỉ là Tâm Ma thuận miệng đánh trả, ai ngờ đến lúc này Ninh Nghị dựng hoàn chỉnh dàn giáo, nếu nói lúc đầu thứ hắn tung ra chỉ như từ ngữ dụ dỗ của yêu ma, vậy hiện tại là cho người cảm giác như tận tình khuyên bảo.
Đặc biệt là khúc sau, chợt nghe Ninh Nghị nói:
- Một số ý tưởng và khó khăn về quân chủ lập hiến thì trong Hoa Hạ quân cũng thôi diễn nhiều suốt mấy năm trời, tư liệu lưu trữ ở Hòa Đăng, nếu Tả tiên sinh có hứng thú thì sẵn tiện lần này sai người chuyển đến Thành Đô cho tiên sinh luôn.
Tả Tu Quyền do dự một lúc lâu, cuối cùng hỏi ra:
- Ninh tiên sinh làm như vậy . . . lẽ nào thật sự muốn cho Vũ triều đi ra một con đường mới?
- Nói thì dễ dàng làm thì khó, dựa vào ta và đám nhóc chỉ thôi diễn vài năm không lẽ làm xong việc thật?
- Nhưng . . . nếu Ninh tiên sinh thật sự thành tâm cho biết thì ít nhất . . . có tính khả thi.
Tả Tu Quyền cau mày chắp tay, trong lời nói thật có do dự như muốn hỏi "Ninh tiên sinh thật sự rộng rãi thế sao?", nhưng hắn không thốt ra.
Ninh Nghị nhìn hắn, cười cười:
- Hiện nay nhiều người trong thiên hạ này đều biết mục đích của Hoa Hạ quân ta là diệt Nho, mở mang dân trí, vì bình đẳng và thức tỉnh. Về mặt trung tâm thì tiểu hoàng đế của Phúc Châu muốn dùng tôn vương nhương di đối kháng lại cùng trị vì thiên hạ, đây là sửa đổi tư duy cua tầng dưới cùng.
Ninh Nghị chỉ vào đầu mình:
- Tả tiên sinh có thể tưởng tượng ra được nó sẽ khó khăn cỡ nào rồi, nhưng ở Hoa Hạ quân, chúng ta muốn thử dùng tư duy truy nguyên học đối kháng tư duy huyền học của quá khứ, dùng trình tự tư duy đạo lý đi trước đối kháng lại phương thức tư duy tình lý pháp, muốn dùng nhân quyền, bình đẳng đối kháng quan niệm giai cấp quân thần, phụ tử của Nho gia, việc này khó khăn đến mức nào Tả tiên sinh tưởng tượng được không?
Ninh Nghị mỉm cười, ánh mắt bình tĩnh, trong mắt là mênh mông và ác nghiệt như núi tuyết, như đại dương.
