Ánh mắt của Triệu Trinh thỉnh thoảng liếc về phía Triệu Trọng Châm. Hai ngày nay trong cung có tin đồn, ngày đó Triệu Trọng Châm cố ý thể hiện cho mình xem. Tin đồn này ban đầu Triệu Trinh cũng không có để ý. Nhưng người nói càng ngày càng nhiều làm Triệu Trinh có chút dao động. Lẽ nào hoàng tôn Triệu Trọng Châm thật sự cố ý thể hiện cho mình xem sao?
Chính nghi ngờ này mới dẫn đến bài thi đột suất ngày hôm nay. Triệu Trinh không khảo võ nghệ cưỡi ngựa bắn cung, không thi thi từ Ngũ kinh, không thi Luận ngữ Mạnh Tử, chỉ khảo đối sách mà có thể nhìn ra người tài hoa nhất.
Triệu Trinh thật sự coi trọng hoàng tôn làm ông kinh ngạc này. Ông cần tận mắt nhìn thấy tài hoa thật sự của hoàng tôn mà không muốn bị những tin đồn chi phối.
- Còn thời gian một nén hương, mọi người chú ý!
Đại học sĩ đứng đầu Tôn Mẫn nhắc nhở chúng hoàng tử một tiếng, liền lập tức đốt một nén hương.
Lúc này, Triệu Trọng Châm đã dừng bút, bắt đầu kiểm tra một lần bài thi của mình từ đầu, xem ra cậu đáp được không tệ, nhìn hồi lâu đều không phát hiện chữ sai.
Triệu Trinh nhìn chăm chú vào cử động của cậu, trong lòng bắt đầu có một loại chờ mong.
Còn có nửa nén hương, Triệu Trọng Châm đứng dậy đầu tiên, đi đến trước mặt Triệu Trinh khom người thi lễ, đem bài thi đặt trên bàn, lại thi lễ, lui xuống, không làm quấy nhiễu người khác làm bài.
Triệu Trinh có phần không thể chờ đợi được, cầm bài thi của cậu lên nhìn kỹ, đề mục là: "Ý kiến của ta về những hạn chế của quân chế Đại Tống".
Nét chữ Khải thật đẹp, Triệu Trinh thầm khen ngợi, thư pháp này quả thật có thể đi thi được tiến sĩ.
Ông lại tiếp tục nhìn xuống, câu đầu tiên đã đưa ra ý chính: "Nói đến hạn chế của quân chế nhà Tống, bắt đầu ở Tống mà họa cũng ở Tống."
Rất thú vị, Triệu Trinh hiểu ý tứ những lời này của Triệu Trọng Châm. Quân quy Tống triều kế thừa Hậu Chu, như vậy hạn chế của quân quy chắc cũng là từ sau Chu Khai Thủy. Nhưng quân đội Hậu Chu cũng không cho thấy nhiều hay ít hạn chế, tương phản, trái lại càn quét thiên hạ, diệt Nam Đường, diệt Hán, diệt Hậu Thục, càn quét thiên hạ. Cho nên Triệu Trọng Châm nói, hoạ ở Tống, chính là đến Tống triều mới bắt đầu xuất hiện hạn chế.
Sau đó viết ra năm hạn chế, thứ nhất: dư thừa binh lính nghiêm trọng, tiềm lực kinh tế không chịu được gánh nặng; hạn chế thứ hai:
tướng không biết quân, quân không biết tướng, quân chế hỗn loạn; hạn chế thứ ba: cấm quân thì huấn luyện sơ sài, năng lực chiến đấu thì yếu kém; hạn chế thứ tư: quân đội khắp nơi tham nhũng, hư báo, cắt xén quân bổng nghiêm trọng; hạn chế thứ năm: nhận thức không đủ, ngựa chiến không theo, vũ khí cũ kĩ.
Triệu Trinh khẽ thở dài, nói rất thấu đáo.
Lúc này, Đại học sĩ Tôn Mẫn hô lớn một tiếng:
- Đã hết giờ, ngừng bút!
Có thiên tử ở đây, không người nào dám vi phạm quy định, đều đặt bút xuống. Ba mươi mấy con em hoàng tộc tiến lên nộp bài thi, thi lễ lui ra. Đại đa số mọi người vẻ mặt ủ rũ, thi đích thực quá tệ.
Triệu Trinh xem sơ qua một chút, không ngờ ngoài Triệu Trọng Châm ra không ai làm xong. Hơn nữa phần lớn thí sinh đều chỉ làm xong một nửa, hơn nữa viết rất lung tung, khiến Triệu Trinh ngầm lắc đầu.
Ông từ bài thi của Uẩn cười nói với mấy tên giáo thụ:
- Hai bài thi này ta xem, còn lại thỉnh cầu mấy vị phê duyệt một chút.
Mấy giáo thụ phân chia bài thi, nghiêm túc phê duyệt.
Triệu Trinh xem bài thi của Triệu Văn Uẩn trước, ông đã quen với Triệu Văn Uẩn, luôn cảm thấy chữ Triệu Văn Uẩn viết không tệ, nhưng vẫn chưa từng so sánh với bạn đồng trang lứa.
Ông đem chữ của Triệu Văn Uẩn và Triệu Trọng Châm để cùng một chỗ, rõ ràng cảm giác không giống với lúc trước. Chữ của Triệu Văn Uẩn rất nho nhã, nét bút mượt mà, hơi có vẻ mềm mại, phảng phất nét dịu dàng như vùng sông nước Giang Nam.
Mà trong những hàng chữ của Triệu Trọng Châm lại có vẻ hung vĩ đại khí, vô cùng mạnh mẽ, dứt khoát, không hề có cảm giác dây dưa dài dòng, rất có khí thế giống như một ngọn núi lớn hùng vĩ phương Bắc.
Triệu Trinh thầm thở dài, thấy chữ như thấy người, Triệu Trọng Châm cho ông cảm giác oai hùng quyết đoán đó không phải giả vờ, mà là tính cách chân chân thật thật của cậu.
Mặc dù về tình cảm ông thích Triệu Văn Uẩn hơn, nhưng Hoàng đế Đại Tống tương lai cần quân chủ tài chí mưu lược kiệt xuất như Hán Vũ Đế vậy, không cho phép quân vương giống tiểu nữ nhi dễ dàng bị người khống chế. Ở điểm này Triệu Văn Uẩn rõ ràng kém quá xa.
Triệu Trinh nhìn lại đối sách của Triệu Văn Uẩn một chút, chỉ viết không đến một nửa, tóm lại mấy vấn đề: dư thừa binh lính trầm trọng, tài lực chi quá lớn, đều là nội dung mình từng nói cho nó, về cơ bản không có giải thích của bản thân. Với lại vẫn chỉ là nổi trên bề mặt, nội dung không sâu sắc, càng không có cách giải quyết hợp lí, khiến Triệu Trinh vô cùng thất vọng.
Triệu Trinh liền đem bài thi của Triệu Văn Uẩn để sang một bên, lại cẩn thận xem bài thi của Triệu Trọng Châm.
Triệu Trọng Châm viết về cuộc chiến Tống - Liêu, nói quân Tống thắng thì chiến quả không hiện, bại thì vỡ tan ngàn dặm. Mặc dù thắng nhiều thua ít, nhưng cuối cùng tài lực vật tư cùng với lính hao tổn lại lớn hơn Liêu quốc rất nhiều. Nguyên nhân là quân Tống lực lượng truy kích quá yếu, quân Liêu bại thì toàn bộ trở ra, quân Tống đuổi không kịp, thành quả chiến đấu ít ỏi. Nhưng nguyên nhân sâu xa vẫn là mất đi chiến lược của U Châu dẫn đến kết cục thảm hại, làm tác chiến ở đồng bằng, đội quân tinh nhuệ của quân Liêu có thể quét xuống phía Nam bất cứ lúc nào, quân Tống vô cùng gian nan mới có thể phòng thủ được.
Triệu Trọng Châm lại viết tới cuộc chiến Tống - Hạ, chỉ ra Tây Hạ được Liêu quốc nâng đỡ, mục đích là để chặt đứt hi vọng Đại Tống - Hà Tây, Liêu Hạ rơi vào tình thế bị dồn vào góc, giống hệt liên minh Ngô Thục với Ngụy, quân Tây Hạ nguy cơ, Liêu quân tất tập trung hoả lực xuống phía nam, giống như U Châu nguy cấp, Tây Hạ tất xuất binh hướng Thiểm Tây, khiến Đại Tống hai đầu đông tây khó chú ý.
Nhìn đến đây, Triệu Trinh tán thưởng không ngừng, Triệu Trọng Châm rất có cái nhìn đại cục, nhìn một cách sâu sắc. Tuy nhiên ông cũng thấy hơi kỳ lạ, Triệu Tông Thực cũng không có trình độ cao như vậy, Triệu Trọng Châm lại từ đâu mà biết được?
Nghĩ vậy, ông phân phó với thái giám phía sau mình đôi câu, thái giám bước nhanh lui xuống.
Triệu Trinh vào nội đường ngồi xuống. Không bao lâu, Triệu Trọng Châm vội vàng chạy đến, quỳ gối hành lễ:
- Tôn nhi bái kiến Hoàng tổ phụ!
Triệu Trinh khoát tay, cười tủm tỉm, nói:
- Đứng dậy nói chuyện!
- Tôn nhi tuân mệnh!
Triệu Trọng Châm đứng lên, cung kính đứng một bên.
Triệu Trinh lại chỉ chỉ vào bài văn cười hỏi:
- Đối sách này viết rất hay, trẫm muốn nghe con nói một chút, trước tiên nói cụ thể về cải cách quân chế của con.
- Hồi bẩm Hoàng tổ phụ, tôn nhi cho rằng cải cách quân chế không thể nóng vội, cần từ từ lên kế hoạch. Trăm năm tệ nạn kéo dài lâu ngày, sao có thể một triều đại là thay đổi được. Nên bắt tay vào làm từ những nơi tương đối dễ dàng trước. Đầu tiên là cắt giảm binh lính dư thừa, trước là hương binh, tiếp đó là sương quân, cuối cùng là cấm quân. Hương binh các nơi tuy rằng số lượng không nhiều nhưng các nơi gộp lại đã có hai mươi mấy vạn người. Tài lực của địa phương hơn phân nửa đều là dùng để nuôi hương binh nhưng thật ra là không cần thiết. Chỉ cần cấm quân đóng giữ ở những chỗ chiến lược quan trọng, một khi có nơi phản loạn, hoặc là loạn dân tạo phản, cấm quân liền có thể dập tắt bất kể lúc nào. Vì vậy kế hoạch đầu tiên của tôn nhi chính là bãi miễn hương binh.
