- Khởi bẩm các vị tướng công, quân đội Tam Phật Tề phái thủy quân cải trang thành hải tặc, tấn công giao lưu buôn bán ở Tân cảng, đây là chuyện chúng đã thừa nhận, chúng ta truy kích hải tặc, kết quả bị thủy quân bọn chúng tấn công trước, một con tàu chiến đã bị bọn họ bắt được, việc này có hơn một ngàn binh sĩ chứng kiến, đội tuần tra cứu viện của chúng ta lại bị mấy trăm chiếc thuyền chiến của bọn chúng tấn công, chúng ta không thể nhịn được nữa mới tiến hành đánh trả, ta cho rằng chúng ta đã hoàn toàn chiếm đạo nghĩa.
- Sau khi bọn chúng đầu hàng, chúng ta cũng không tàn sát giết hại một binh một tốt, cũng không nhân cơ hội cướp bóc tài sản người dân, làm nhục con gái, có thể nói không đụng đến cây kim sợi chỉ, đồ chúng ta lấy được đều là từ ngân khố quốc gia, trong cuộc chiến với Tam Phật Tề, triều đình không cần có bất kỳ lo lắng nào về đạo nghĩa.
Tào Thái Hậu trong lòng hơi bất mãn, rõ ràng chính mình đã phê chuẩn báo cáo của Phạm Ninh, tại sao Tri Chính Đường còn muốn thảo luận, còn muốn đề xuất nghi vấn, vậy phê chuẩn của mình còn có ý nghĩa gì?
Bà ta lại hỏi:
- Phạm kinh lược sứ đã đưa ra lời giải thích, Hàn tướng công còn nghi ngờ sao?
- Chiến sự Tam Phật Tề vi thần không có nghi ngờ, nhưng ở phủ Lã Tống và Bảo Châu, Tri Chính Đường còn có nhiều ý kiến khác.
- Hàn tướng công mời nói!
- Chúng ta đã thấy kế hoạch của Phạm kinh lược sứ, Lã Tống khai phá rất thành công, chúng ta ở Kinh Thành cũng hiểu rất rõ, đường, tơ lụa và lương thực của Lã Tống đã nhập vào hàng ngàn hộ gia đình, vàng do Lã Tống vận chuyển tới đã cải thiện đáng kể tình hình tài chính của triều đình, lương thực mà Lã Tống mang tới cũng khiến cho giá lương thực ở kinh thành giảm xuống hai mươi văn một đấu gạo, tương lai cây ngô sẽ được gieo trồng với quy mô lớn, sẽ làm cho lương thực càng thêm rẻ hơn, đây đều là điềm báo tốt cho sự hưng thịnh của Đại Tống, đã không có ai có thể phủ nhận sự đóng góp phát triển ở hải ngoại, nhưng ở phương diện di dân, chúng thần cho rằng có chút vội vàng, xét cho cùng di dân là kế hoạch trăm năm, cần phải từ từ tính toán.
Phạm Ninh không hiểu hỏi:
- Rốt cuộc là vì nguyên nhân gì khiến Tri Chính Đường nghĩ cách làm chậm việc di dân?
Hàn Kỳ thở dài nói:
- Mấy năm nay, di dân và chiêu công quá mạnh, khiến thôn làng rất nhiều địa phương xuất hiện hiện tượng đất đai bị bỏ hoang, loại hiện tượng này ở lộ Hà Bắc và lộ Thiểm Tây đặc biệt nghiêm trọng, hơn nữa giá cả lương thực giảm rất nhanh, đã xuất hiện tình trạng lương thực rớt giá người nông dân chịu thiệt, ảnh hưởng đến tính tích cực trồng trọt của người nông dân.
Phạm Ninh nói tiếp lời:
- Thực hiện tăng trưởng quy mô lớn trong sản xuất lương thực là việc tốt mà các triều đại đều hi vọng, nếu lo lắng lương thực rớt giá làm người nông dân chịu thiệt, có thể có hai biện pháp, một là triều đình trợ cấp loại lương thực cho nông dân, thứ hai là cải thiện kỹ thuật trồng lương thực, để một người có thể trồng nhiều loại lương thực, mà không nên nghĩ tới cắt giảm loại lương thực, vậy sẽ xuất hiện nạn đói đấy.
Thật ra cách nói này của Hàn Kỳ ở trong nội bộ Tri Chính Đường cũng xuất hiện ý kiến khác nhau, chí ít Phú Bật cũng kiên quyết phản đối "lương thực rớt giá người nông dân chịu thiệt", Phú Bật đứng lên nói:
- Phạm kinh lược sứ nói rất đúng, thực hiện tăng trưởng quy mô lớn trong sản xuất lương thực là việc tốt mà các triều đại đều hi vọng, chúng ta không thể vì chuyện nhỏ mà bỏ không làm việc lớn, ta vẫn giữ chủ trương xóa bỏ lao dịch, giảm bớt gánh nặng cho nông dân, điều này đối với sự gia tăng nhân khẩu và sự phát triển của Đại Tống đều có ảnh hưởng tích cực, cho dù trong chốc lát không thể hủy bỏ, như vậy có thể biến lao dịch không có thù lao thành lao dịch có thù lao không, triều đình cung cấp lương thực, hoặc bách tính trả tiền miễn quân dịch.
Hàn Kỳ nhíu mày nói:
- Phú tướng công, hủy bỏ lao dịch và chuyện lương thực rớt giá người nông dân chịu thiệt không liên quan trực tiếp, bây giờ không phải lúc thảo luận vấn đề lao dịch.
- Tại sao lại không có quan hệ, hủy bỏ lao dịch, thời gian nam tử ở nhà cũng nhiều hơn, cơ hội mang thai của phụ nữ cũng tăng lên, dẫn đến nhân khẩu tăng, nhân khẩu tăng thì lương thực sẽ không rẻ nữa.
Mọi người cười to, thật ra Phạm Ninh cũng thừa nhận Phú Bật nói đúng, nhân khẩu tăng là mấu chốt giải quyết vấn đề cân bằng giá lương thực, hắn đứng lên nói:
- Phú tướng công nắm được mấu chốt, nhân khẩu gia tăng mới là mục đích của việc gia tăng lương thực, không có cây lúa Chiêm Thành tiến cử, nhân khẩu Đại Tống cũng không tăng trưởng mạnh được như vậy, nếu nhân khẩu Đại Tống tăng lên hai trăm triệu người, năm mươi triệu người đi hải ngoại cày cuốc trồng trọt, đây chẳng phải là lý giải dễ hiểu nhất sao?
Hàn Kỳ gật đầu:
- Đây chính là những gì tôi vừa nói, cần thời gian từ từ di dân, bây giờ di dân hải ngoại quá hung bạo, tác động đến nông nghiệp quá lớn.
Văn Ngạn Bác thở dài nói:
- Hàn tướng công vì sao nhất định cho rằng di dân hải ngoại làm cho nông nghiệp suy thoái, nhưng đối với sức hút của các xưởng lớn và nhân khẩu thì làm như không thấy?
Văn Ngạn Bác vừa mới nói đến mấu chốt, di dân hải ngoại có thể có bao nhiêu? Mấu chốt là ở Đại Tống sự xuất hiện của các xưởng lớn càng phổ biến càng nhiều, dệt, nghề tơ lụa, in nhuộm, khai thác quặng, tinh luyện kim loại, chế tạo tàu thuyền, vận tải đường thủy, ủ rượu, gốm sứ, chế trà, ép dầu vv... hở ra là xuất hiện các xưởng lớn mấy trăm người, hơn ngàn người, chiếm dụng rất nhiều sức lao động trẻ, người trẻ tuổi ai nguyện trồng trọt bán mặt cho đất bán lưng cho trời, ồ ạt đi đến các thành lớn để tìm cơ hội, mở mang tầm mắt.
Trước kia tiểu nương tử chỉ có thể làm nha hoàn, hiện tại có thể làm việc ở xưởng dệt, kiếm được so với cha mẹ cũng không ít hơn.
Giữa triều đường im lặng một lúc, những xưởng lớn này đều liên quan đến hàng loạt quyền quý, không dễ gì động vào.
Lúc này, Tào Thái Hậu lại hỏi Phạm Ninh:
- Vừa rồi Phạm ái khanh nhắc tới có thể thay đổi hiện trạng kỹ thuật nông nghiệp, không sao, cứ tiếp tục bàn về vấn đề này đi.
Phạm Ninh khom người nói:
- Thật ra vi thần rất nhanh sẽ nói đến vấn đề kỹ thuật, vậy vi thần xin nói về kỹ thuật nông nghiệp trước tiên.
Phạm Ninh đứng dậy điềm tĩnh nói:
- Vi thần đã thấy người dân bản địa ở nước Tam Phật Tề trồng lúa nước, nhưng cách họ trồng lúa nước so với chúng ta đơn giản hơn nhiều, đem hạt lúa vãi ra ruộng, mấy tháng sau là thu hoạch được rồi, sản lượng cuối cùng cũng không thấp.
- Tuy rằng điều này có liên quan đến khí hậu và thủy thổ ở bản địa, nhưng loại lúa nước này đã giảm bớt đi phân đoạn có hại cho việc ươm mạ và cấy mạ, tiết kiệm sức lao động, nếu Đại Tống cũng có loại lúa nước này, một người vốn dĩ chỉ có thể trồng ba mươi mẫu lúa nước, nhưng bây giờ cỏ thể trồng một trăm mẫu, còn không phải rất mệt sao, loại lúa của nước Tam Phật Tề đã được trồng rộng rãi ở nước Lã Tống, thần cũng mang về một ít, có thể trồng thử ở Nam Đình, Phúc Châu, Tuyên Châu.
