Phạm Ninh ngây ngẩn cả người, chuyện này hắn thật sự không biết.
- A Ninh, cháu vẫn còn đang nghĩ về chuyện di dân à?
Trên xe ngựa, Chu Khiết cười cười hỏi.
Phạm Ninh gật đầu hỏi:
- Tiểu cô, chuyện này cô có tin tức gì không?
- Ta chỉ nghe nói đây là do thiên tử đặc biệt phê chuẩn, nhưng có thật hay không, ta cũng không rõ lắm.
- Do thiên tử đặc biệt phê chuẩn ư?
Phạm Ninh ngẫm nghĩ, thật đúng là có khả năng này, chỉ mong là Tri Chính Đường chủ động đem việc phê chuẩn di dân cho các đảo nhỏ tư nhân, quả thật là đang nằm mơ, trừ khả năng này, còn có Tào Thái hậu, nhưng mà Tào Thái hậu sẽ tránh hiềm nghi, bà nhiều nhất cũng chỉ là người thuận nước đẩy thuyền để phê chuẩn kiến nghị này mà thôi.
Thế nhưng tại sao sáng nay thiên tử lại không nói cho hắn chuyện này? Hay là do chuyện này cũng chẳng liên quan, y cũng không nhớ đến.
Nhưng bất kể thế nào, đây là một chuyện tốt khiến hắn vô cùng mừng rỡ.
- A Ninh, có chuyện này cô muốn cùng cháu thương lượng.
Chu Khiết ngồi ở phía sau chần chừ một lát rồi nói.
Phạm Ninh quay đầu cười đáp:
- Cô cô cứ nói.
- Vài ngày trước, Tề Nhi nói với ta, nó muốn đi Bắc đảo.
Lông mày Phạm Ninh nhanh chóng chau lại, Chu Tề là em rể của hắn, y muốn đi Bắc đảo, há chẳng phải em gái hắn cũng phải đi theo sao? Sao việc này vợ hắn lại không nói với hắn?
- A Tĩnh thì sao? Cũng cùng đi chứ?
- Đương nhiên, hai người bọn họ phu xướng phụ tùy, nhất định là đi cùng nhau rồi.
Phạm Ninh không tỏ rõ thái độ, thản nhiên hỏi:
- Đang ở Thái học viện yên ổn như vậy, tại sao lại muốn đi Bắc đảo?
- Nó nói tại Thái học viện chẳng có ý nghĩa gì, mỗi ngày trôi qua đều rất đơn điệu, hơn nữa còn hay lục đục đấu đá với nhau, nó tính kế không lại người khác, lần trước nó cùng Minh Nhân hàn huyên tán gẫu, nó liền có chút ý muốn đi Bắc đảo mở trường học.
Lại là Minh Nhân cái tên gia hỏa như âm hồn không tan này, nhưng Phạm Ninh cũng không nói gì, cả nhà Tam thúc đi rồi, vợ con Tứ thúc cũng đi, thế tại sao em gái hắn lại không thể đi?
- Việc này cháu sẽ tìm cơ hội nói chuyện với bọn họ, nếu họ thật sự muốn đi, cháu cũng không phản đối.
Nói đến đây, Phạm Ninh bỗng chợt hiểu ra, chỉ sợ đây là ý nghĩ của Chu Nguyên Phong! Vừa đúng lúc di dời sáu nghìn hộ dân, chí ít cũng phải xây ba tòa huyện thành, Chu Tề ra đó sẽ đảm nhiệm chức Huyện lệnh, không phải vừa phù hợp sao?
Xe ngựa chậm rãi dừng trước tòa báo, Chu Khiết dắt Phạm Ninh đi vào bên trong, dọc đường đi đều có chấp sự hành lễ với Chu Khiết.
Chu Khiết vừa đi vừa giới thiệu:
- Tòa báo phân ra hai bộ phận trước và sau, mặt trước là cửa tiệm mặt sau là phường in, tiệm báo đằng trước do một đại chấp sự phụ trách, dưới trướng có mười mấy chấp sự, sau đó có hơn sáu mươi người thăm dò tin tức và mười mấy người tạp vụ, phía sau là phường in, chủ yếu phụ trách điêu khắc bản in và in ấn, ngoài ra còn có hai vị quản sự phụ trách việc phát hành báo mỗi ngày và thu mua nguyên liệu.
Tòa báo thời này và tòa soạn của đời sau cũng không khác biệt nhiều, chủ yếu là chức năng giống nhau, thì nhất định sẽ có người làm, người thăm dò tin tức tương đương với phóng viên, chấp sự tương đương với biên tập, đại chấp sự tương đương với tổng biên tập.
Nhưng điều làm Phạm Ninh cảm thấy hứng thú vào ngày hôm nay chính là in ấn, không ngờ họ lại dùng máy in ấn bằng hơi nước, thật là tân tiến!
Chu Khiết thấy vẻ mặt chờ mong của Phạm Ninh, liền mỉm cười nói:
- Có thể cháu sẽ thất vọng đấy!
- Vì sao?
Phạm Ninh không hiểu hỏi lại.
- Bởi vì máy in hơi nước chỉ là một cái mánh lới mà thôi, trên thực tế, thao tác của máy và thợ thủ công cũng chả khác là bao, đã vậy tiền vốn còn lớn, dùng chiếc máy này không bằng dùng thợ còn có lợi hơn, chúng ta chỉ dùng nó đặt ở đầu đường vài ngày, tạo ít hiệu ứng gây xôn xao, sau đó sẽ quay về in ấn bằng thợ, nếu không thì cứ sau một khoảng thời gian lại phải mời thợ về bảo trì máy hơi nước, tiền công một tháng chắc phải hơn cả vài thợ in rồi.
- Thế máy hơi nước kia vẫn còn ở đây chứ?
Phạm Ninh hỏi với một chút thất vọng.
- Hôm nay vẫn còn, ngày mai thì phải mang đi rồi, Minh Nhân bọn họ sẽ mang nó ra Bắc đảo, bên đó nghiền bột nên cần cái máy này.
Khi đi đến một gian kho, Chu Khiết chỉ vào một cỗ máy cơ khí tầm khoảng chiếc ô tô bị che lại bằng vải dầu và nói:
- Đây chính là cỗ máy hơi nước, loại này tương đối nhỏ, được làm bởi Tượng Tác Giám, khá thích hợp để đặt lên thuyền ba nghìn thạch.
Phạm Ninh nhấc miếng vải dầu lên, quả thật máy hơi nước này trông nhỏ hơn rất nhiều so với ban đầu, chiếc máy ban đầu trông hệt như một chiếc xe tải, vô cùng to lớn, còn cỗ máy này thì như một chiếc xe hơi con vậy.
Phạm Ninh âm thầm gật đầu, có thể biến chiếc máy hơi nước nhỏ như vậy, điều này nói rõ Tượng Tác Giám phải cực kỳ hiểu rõ cỗ máy này.
- Đó là cái gì?
Phạm Ninh đột nhiên phát hiện trong kho có một đống ván gỗ chất đống như một ngọn núi nhỏ.
- Đó là bản khắc, mỗi ngày chúng ta phải vứt bỏ mười hai khối bản khắc, thứ tiêu tốn nhất chính là trên bản rập, mỗi tờ báo có ba mặt, mỗi lần phải khắc bốn khối bản khắc để in đồng thời, xong ngày hôm đó liền trở thành phế thải, và phải khắc bản mới.
- Thế tại sao lại không dùng cách in bằng chữ rời?
Tất Thăng vào năm Khánh Lịch đã phát minh ra cách in bằng chữ rời, vào lúc này cách in này được nhìn thấy ở rất nhiều nơi, do phần lớn sách của Đại Tống đều là những thư tịch cổ, ví dụ như Tứ Thư Ngũ Kinh, Kinh Phật, tuyển tập thơ ca, vv… Bản khắc một lần liền có thể in ấn liên tục không ngừng, một bộ bản khắc có thể dùng trong vài chục năm thậm chí lên đến một trăm năm, còn những văn thư của nhà nước với số lượng ít thì phải viết bằng tay.
Hơn nữa thuật tu sửa bản khắc hiện nay đã rất thành thục, không thể nào xuất hiện một chữ khắc sai, dẫn đến tình huống phải hủy bỏ mỗi bản khắc, vả lại xếp chữ để in cũng rất rườm rà, đợi sau khi xếp xong một bản, thì một thợ điêu khắc thạo việc cũng đã khắc xong một bản khắc, ví dụ như hôm nay in cuốn "Luận Ngữ", không dễ gì mới xếp xong được chữ để in, thì ngày mai lại có người đặt mua cuốn "Kinh Kim Cang", thế không phải là phải dỡ bỏ xếp chữ lại từ đầu hay sao, rồi ngày mốt lại có người muốn in cuốn "Luận Ngữ" nữa thì phải làm sao?
Một bộ bản khắc sau khi làm xong sẽ trở thành tài sản vĩnh viễn của tiệm in, có thể truyền lại cho nhiều đời về sau, vì vậy cách in chữ rời không có ý nghĩa gì lớn trong lịch sử, việc mở rộng cũng vô cùng chậm chạp, cũng không có nhiều người bằng lòng động não đi cải tiến.
Nhưng cách in chữ rời này đối với châu Âu lại rất thích hợp, chữ viết của châu Âu chỉ có mười mấy chữ cái, việc bày xếp bản in vô cùng dễ dàng, vì vậy cách in chữ rời tại châu Âu mới được mở rộng mạnh mẽ đến vậy, giúp đẩy mạnh lịch sử châu Âu, người châu Âu mới xem nó như tứ đại phát minh của Trung Quốc, nhưng ở Trung Quốc, cách in chữ rời chỉ được ghi chép phần nhỏ trong cuốn "Mộng Khê Bút Đàm". Tại Trung Quốc, kỹ thuật bản khắc in vẫn cứ được sử dụng cho đến tận thời Minh Thanh.
