Vì có thương đội khổng lồ từ phía tây tới các thương cổ trên khắp Đại Đường cũng lũ lượt kéo tới, bọn họ tất nhiên không tới tay không mà mang theo đặc sản các vùng.
Thế là tức thì thương nghiệp ở Trường An phồn thịnh gấp chục lần, khiến cho sử quan ghi lại: Không rời Trường An vẫn dễ dàng có mọi thứ trong thiên hạ.
Chỉ khổ lại mục hai huyện Trường An, Vạn Niên bận tối mặt, nhất là tân chủ bạ Lưu Nguyên Thọ mắt đỏ kè, không biết bao lâu rồi chưa ngủ.
Huyện thừa Trương Giáp không ngừng đưa tiền thuế tới kho tiền hai huyện.
Còn về phần dưới tấm biển giá ở Khúc giang lý, thương nhân nhiều vô tận, cứ một tuần hương là biển lại thay mới, hét giá tới khàn cổ, tới khi chuông vàng gõ, mọi người ngã ra đất, điên cuồng uống nước thấm giọng.
Khi biển giá ngừng thay mới, bọn họ vẫn chưa thể dừng lại, phải nghiên cứu giao dịch hôm nay để phán đoán xu hướng ngày mai.
Dưới tình huống đó, thẻ tính của Đại Đường không thỏa mãn được tính toán con số lớn, cần nhanh chóng nữa. Thế là Vân Sơ kinh ngạc phát hiện ra một thứ mà y cực kỳ quen thuộc ... Bàn tính.
Vân Sơ dám chỉ tay lên trời thề, y không tiết lộ với bất kỳ ai về thứ này, vậy mà nó vẫn cứ xuất hiện trước mặt y.
Có bàn tính rồi, nhưng khẩu quyết tính toán tương ứng còn chưa có, nên dù tính toán có nhanh hơn, nhưng sử dụng chưa thuận lợi như đời sau. Vân Sơ nhìn thấy thứ vuông vức đó ngứa tay lắm, đá trướng phòng đang tính toán ra, thay hắn tính chi tiêu mua bán trong ngày.
Nói tới bàn tính, Vân Sơ có rất nhiều lời muốn giãi bày. Trước kia y không biết dùng bàn tính, sau khi tốt nghiệp đại học, bạn gái y vào ngân hàng làm việc. Có trời mới biết vì sao vào thời máy vi tính đã phổ biến tới mức không thể phổ biến hơn, vậy mà ngân hàng lại yêu cầu viên chức phải biết dùng bàn tính, không chỉ yêu cầu không thôi đâu, mà là dứt quyết phải biết.
Bạn gái y không chịu học một mình, kéo y chết cùng. Kết quả bạn gái y dùng bàn tính dở như hạch, còn Vân Sơ thì thiếu chút nữa đi ứng tuyển giám đốc ngân hàng.
Cái thứ bàn tính này, một khi thạo rồi là dễ nghiện lắm, Vân Sơ không dùng tới nó đâu, nhưng mua về bàn tính khá cao cấp, khi gảy con tính và vào nhau nghe sướng mê người. Mỗi khi cần suy nghĩ, y lại có thói quen gẩy bàn tính cho dễ tập trung.
Thói quen đó của Vân Sơ bị bạn gái cho rằng cố tình trêu tức, hai người suýt chia tay vì bàn tính, Vân Sơ đành cất đi.
Ngồi xuống sau bàn tính một cái, tay Vân Sơ gảy như đánh đàn, con tính lách tách rất có nhịp điệu. Kết quả ra một chuỗi con số, mười mấy trướng phòng bên cạnh dùng thẻ tính tính nửa ngày trời ... đáp án không khớp nhau.
Quyền lực của Vân Sơ không có gì phải nói nữa, nên phần sai chỉ có thể là đám trướng phòng. Thế là bọn họ trải qua bảy tám lần hạch toán, cuối cùng ra kết quả giống với huyện tôn.
Vân Sơ đem khẩu quyết dùng bàn tính công bố với công chúng, giải quyết vấn đề thẻ tính không đáp ứng nhu cầu giao dịch.
Vân Sơ cho rằng mình làm một chuyện tốt, nhưng mà mọi chuyện chẳng như y nghĩ.
Địch Nhân Kiệt lúc đó cũng đang ở Khúc Giang lý xem náo nhiệt, biết Vân Sơ tùy ý phát tán học vấn, hắn khom người thi lễ, sau đó mắng Vân Sơ ngu như lợn.
Ôn Nhu biết việc làm của Vân Sơ, quyết định tránh xa loại ngốc này ra, đây không phải chuyện nhổ một cọng lông làm lợi cả thiên hạ nữa, đây là việc làm vĩ đại nhổ trụi lông mình làm lợi thiên hạ.
Lưu Nhân Quỹ sau khi biết chuyện này ngay lập tức dâng tấu lên hoàng đế, đem tầm quan trọng của khẩu quyết tính toán phân tích cho hoàng đế nghe. Còn trọng điểm nói rõ, đây là cột mốc cho toán học Đại Đường, cần trọng thưởng cho người phẩm đức cao thượng không làm lợi bản thân, chuyên lợi cho thiên hạ này.
Vân Sơ về tới nhà mới biết Ngu Tu Dung khóc ngất hai lần rồi.
Trước kia Vân Sơ cũng là tên bại gia tử, thích dùng tiền tài của mình giúp bách tính phường Tân Xương giàu có, bỏ tiến túi nghiên cứu giống cây tốt hơn, lấy thanh danh của mình ra đảm bảo khiến bách tính Trường An xây căn nhà rách nát thành phường thị mới tinh. Mỗi khi Tết đến lại còn gom thật nhiều thịt bán rẻ, để người nghèo nhất cũng có được miếng thịt cho cái Tết thêm tươm tất.
Nói tới những việc này, Ngu Tu Dung chỉ có kiêu ngạo, ai dám nói Vân Sơ là bại gia tử, nàng trở mặt.
Nhưng rõ ràng lần này khác, từ khi nghe nói trượng phu đem học vấn công khai, nước mắt Ngu Tu Dung chảy mãi không khô.
Buổi tối về nhà Vân Sơ không có cơm để ăn, không phải chỉ có y, mà cả nhà từ trên xuống dưới đều không có cơm tối để ăn.
Vân Cẩn ôm cái bánh khô, vừa gặm vừa nói:" A gia, a nương bảo người là đồ bại gia tử."
Vân Sơ bế nhi tử lên, hai cha con gặm chung cái bánh, kiếm ít nước trà uống cho qua bữa, đi thăm Ngu Tu Dung nghe nói trượng phu về đã ngất lần nữa.
Lúc này trong phòng của Ngu Tu Dung rất đông người, lão bà của Địch Nhân Kiệt, Ôn Nhu đã đành, lại còn cả lão bà của Lưu Nhân Quỹ, thêm vào Thôi nương tử, Thôi Dao. Vân Sơ vừa đi vào, bọn họ nhìn y với ánh mắt thiếu thân thiện.
Ngu Tu Dung thì mặt trắng bệch nằm trên giường, thi thoảng co giật, bộ dạng mạng không còn bao lâu nữa.
Chính chủ đã về, khách cáo từ, khi đi còn nhìn Vân Sơ thật kỹ, như trước kia không quen y.
Đợi người đi hết cả, Ngu Tu Dung bò ngay dậy:" Chàng đem học vấn cho người khác rồi, sau này nhi tử chàng dựa vào cái gì kiếm cơm."
"Chàng mang tiền cho người khác, thiếp không nói một câu, còn kiêu ngạo vì khảng khái của chàng."
"Bây giờ nàng lấy thứ của các con để đi làm đại gia, vậy là chàng không đúng. Thiếp hỏi chàng, chảng để thiếp, để các con, để liệt tổ liệt tông Vân gia ở đâu?"
Vân sơ đem Vân Cẩn tới nhìn, ngốc không thể tả, ném đi, lại bế Vân Cẩm lên nhìn, tiểu cô nương đường nét rất tốt, thông minh lanh lợi, thơm một cái. Cuối cùng thấy tiểu nhi tử Vân Loan chổng mông bò trên giường như sâu róm, nhảy tới cắn mông nó một cái, làm nó lật người lại cười khanh khách.
Bấy giờ mới nhìn Ngu Tu Dung:" Học cái gì à? Đương nhiên học những thứ cao cấp hơn, bao năm qua nàng biết ta đợi các con trưởng thành nhịn tói khổ ra sao không?"
"Một cái khẩu quyết bàn tính là cái gì, học vấn của phu quân nàng sắp nhiều tới tràn cả ra rồi, học vấn nhiều như bị đau bụng ấy, không nhịn được để són ra một ít."
Ngu Tu Dung thấy Vân Sơ ba hoa bốc phét, tuy không đồng ý cách so sánh của trượng phu, nhưng mà lời trượng phu rất đáng tin ... Trừ chuyện hôn ca cơ trên Bá Kiều không chịu nhận ra, lúc khác đáng tin lắm.
(*) Mình nhớ ở VN có một câu rất hợp cho đoạn này: Văn thơ lai láng đầy hai háng, chữ nghĩa trong quần lủng củng rơi.
(**) Bàn tính thì nhiều bằng chứng rõ ràng thịnh hành thời Minh – Thanh, nhưng truy nguồn gốc thì nó có trên tranh, thơ từ thời Tống rồi. Tuy vậy nhiều ý kiến học giả cho rằng triều Tống là thời kỹ thuật đình trệ, không thể làm ra thứ này, khả năng cao nó có từ thời Đường, giai đoạn cực thịnh của vương triều phong kiến Trung Quốc.
Nên chương này chứa giả thuyết lịch sử.
(***) Mình từng học dùng bàn tính đấy, học rồi nhưng vẫn không biết dùng.
