Tư Mã Thiên lắc đầu:” Dưới thánh vương, dân có thể sai bảo thì tùy ý họ, không thể sai khiến thì giáo hóa. Nhưng đó là suy nghĩ của thánh vương, không phải của bệ hạ. Đối với thánh vương thì giáo hóa bách tính là thiên chức, với bệ hạ mà nói, khiến bách tính phục tùng mới là thiên chức, chớ có nhầm lẫn.”
Tào tương nhíu mày bênh vực cữu cữu:” Bệ hạ đâu tới mức như thế.”
Tư Mã Thiên nghiêm giọng:” Ta không nói bệ hạ, mà là ta nói hoàng đế thiên hạ sẽ lý giải câu nói này theo hướng có lợi cho mình. Công Tôn Hoằng, Đổng Trọng Thư là đại nho của Nho gia, ngươi đi hỏi họ giải thích câu này ra sao, sẽ suy ra tâm tư của bệ hạ.”
“ Ý của ta là, Vân thị nên làm thật nhiều giấy, nhiều vào, nếu hầu gia ngài có lòng nghĩ cho thiên hạ thì trong thời gian ngắn nhất đem bí phương truyền khắp nơi, chỉ khi nào thiên hạ đều biết làm giấy, thì mục tiêu giáo hóa thiên hạ mới làm được.”
Tào Tương lập tức túm lấy cổ áo Tư Mã Thiên tức giận quát:” Ngươi có biết A Lang làm thế sẽ có hậu quả gì không? Nhẹ thì đầy đi biên ải, nặng thì soát nhà diệt tộc. Khốn kiếp, A Lang là huynh đệ của ta, kiếm được tiền hay không đều không sao, bọn ta đều nhiều tiền tới mức tiêu mấy đời không hết rồi. Ta không cần biết thiên hạ có thêm bao nhiêu người biết chữ, ta chỉ cần quan tâm mai có thể nhìn thấy huynh đệ ta, nhìn thấy đại nữ cưỡi trên cổ ta gọi bá bá.”
“ Một câu nói hời hợt của ngươi, muốn bao nhiêu người tan nhà nát cửa, để rồi tương lai ngươi viết trong sử sách được vài cái bình luận cao thượng không bằng rắm chó à? Ngươi nghĩ mình là cái thá gì mà có tư cách nói ra câu đó?”
Rừng thông im phăng phắc, ánh mặt trời sau buổi trưa chiếu xuyên qua khẽ lá, tạo nên mảng sáng tối loang lổ trên mặt đất, gió nóng vẫn thổi tới, cho dù không mặc áo dày cũng không thấy quá lạnh, khiến người ta lim dim ngái ngủ.
Tiếng rống của Tào Tương kinh động mấy con quạ đen rình rập bọn họ, dùng tiếng thét chói tai át cả tiếng rống của Tào Tương kháng nghị.
Tư Mã Thiên mấp máy mồm mấy lần, cuối cùng im lặng, xúi giục một người xả thân vì nghĩa, nói thế nào cũng là không phải.
Vân Lang chỉ đứng ngây ra nhìn hai bọn họ, y hiểu lo lắng của Tư Mã Thiên, thực lòng y không muốn bí phương làm giấy biến thành công cụ kiếm tiền hay dùng cho mục đích khác của hoàng đế và huân quý, nhưng y cũng không muốn vì một mục tiêu cao thượng nào đó là hi sinh cả nhà.
Tư Mã Thiên chính vì quá ương bướng nên nửa đời sau mới sống vô cùng thê thảm, loại người như Tư Mã Thiên nếu đặt trên lịch sử dân tộc nhìn lại thí hắn là xương sống, là vầng trăng sáng vằng vặc trong đêm tối. Yêu cầu của hắn nghe vô cùng không hợp lý, nhưng Vân Lang tin, nếu hắn là người phát minh ra giấy, hắn sẽ không ngần ngại đem bí phương truyền bá khắp thiên hạ.
Sau đó ... Sau đó tên này cho rằng mình đã làm một chuyện cảm động trời đất, cảm động lịch sử, rồi vào một ngày mùa đông tiêu điều, hắn ngẩng cao đầu bước lên pháp trường, theo sau là cả gia tộc, hắn đem máu của mình, vĩnh viễn đóng đinh hoàng đế xử tử mình vào cột sỉ nhục của lịch sử.
Tư Mã Thiên không biết, làm giấy nhìn thì đơn giản, hôm nay chỉ cần vài tên võ phu ít học thức tốn nửa ngày đã hoàn thành rồi, nhìn xa hơn xây một cái xưởng làm giấy chỉ tốn có chục ngày, hắn tiếp nhận việc này chưa đầy hai tháng. Nhưng không biết rằng Vân Lang đã tốn gần sáu năm trời nghiên cứu.
Trong đó trải qua tốn kém, thất bại vô số kể mà một tên văn nhân nghèo như Tư Mã Thiên không thể nào tưởng tượng ra được.
Bí phương đem phổ biến ra thiên hạ rồi sao nữa?
Từ nguyên vật liệu, quá trình chuẩn bị rồi làm ra một tờ giấy rất tốn công.
Bách tính thì có thể vót trúc, lấy gỗ có sẵn khắp nơi là có thể tự làm sách, còn một tờ giấy làm ra là cả quy trình công nghệ, người nghèo đã không đọc được sách, càng không thể dùng nổi giấy.
Ngay cả quan nội hầu như Hoắc Khứ Bệnh thấy một tờ giấy còn coi như báu vật, để những người nghèo viết chữ lên giấy, khác nào lấy mạng họ.
Trong thời gian dài, hoặc có lẽ là trong một khoảng thời gian rất dài, giấy không cách nào thay thế được thẻ trúc.
Vậy ai mới là người dùng giấy?
Chắc chắn là hoàng đế, huân quý, quan viên, nhà giàu, những người không thiếu tiền lại không chịu nổi sự bất tiện của thẻ sách.
Như vậy dù có đem bí phương truyền bá đi thì có giúp được bách tính không? Có làm giấy rẻ đi được không?
Chưa chắc.
Người cần giấy nhất là ai?
Chính là Lưu Triệt mỗi ngày ít nhất phải phê duyệt năm trăm cân tấu chương, là tể tướng Công Tôn Hoằng ngày nào cũng cần viết mấy xe thẻ trúc phát các nơi, là Đổng Trọng Thư đang nóng lòng muốn văn tự được viết đơn giản hơn, là cơ cấu triều đình ngày phát ra không biết bao nhiêu công văn, luật lệnh khắp nơi ...
Và nếu khách hàng chỉ có thể là những người có tiền của kia, vậy thì dù giấy có đắt cũng đâu có ảnh hưởng gì tới bách tính cùng khổ.
Chắc chắn một điều, nếu giấy viết đầy chữ, sau đó đóng thành sách, tốc độ truyền bá kiến thức sẽ nhanh hơn nhiều. Giống như Tư Mã Thiên vừa nói, một cuốn sách hai mươi vạn chữ, một mình hắn có thể mang đi vạn dặm đường mà không mệt.
Còn nếu đem lượng thẻ sách chứa bằng đó chữ đi vặn dặm đường sẽ là chuyện vô cùng hao phí công sức tiền bạc.
Huống hồ bây giờ người đọc sách cũng chẳng có nhiều, trước khi người đọc sách đầy thiên hạ, giấy quan trọng với hoàng đế và triều đình hơn.
Muốn giấy giảm giá, thì đợi công nghệ phát triển thêm một bậc, sau đó cần chất lượng sống của người dân tăng thêm đã, nói tóm lại Vân Lang nghĩ làm ra giấy là người đọc sách nhiều như chó chạy ngoài đường có đơn thuần rồi.
Tất cả đợi thời gian.
Tào Tương và Tư Mã Thiên cãi nhau vô cùng dữ dội, đến khi cả hai nhớ ra Vân Lang là đương sự có tiếng nói nhất, muốn y phân sử, quay đầu tìm thì thấy Vân Lang cuộn áo lông thú, nằm trên bàn ngủ ngon lành, còn chảy nước dãi.
Bị Tào Tương đánh thức, Vân Lang ngáp một cái chảy nước mắt, tay chùi miệng, nhóp nhép hỏi:” Cãi nhau xong chưa?”
“ Hầu gia ngài ngủ đấy à?” Tư Mã Thiên thấy không sao tin nổi, chuyện lớn như thế mà y lại có thể không để trong đầu:
Vân Lang ngáp một cái thật dài, mắt lim dim hỏi:” Buổi sáng làm việc mệt quá, các ngươi lại không thèm để ý tới ta, ta tranh thủ ngủ một giấc, kết quả sao rồi?”
Tào Tương nói ngay:” Không được làm.”
Tư Mã Thiên nổi giận:” Các ngươi không dám thì để ta làm.”
Vân Lang vươn mình một cái, ngủ một giấc đầu óc sáng láng hơn hẳn:” Xưởng làm giấy mỗi tháng lấy ra một thành sản lượng giao cho Tư Mã Thiên tiêu thụ, ta chỉ cần thu hồi vốn là được. Chín thành còn lại giao cho bệ hạ xử trí, phần này ta muốn lấy gấp ba lần chi phí ban đầu. Đợi Vân thị thu hồi lại toàn bộ chi phí đầu tư, đem bán xưởng làm giấy cho bệ hạ, rồi chúng ta làm cái xưởng khác nhỏ hơn, chuyên sản xuất giầy tự dùng, hoặc đem tặng.”
Tư Mã Thiên rất thất vọng, có điều hắn cũng không có cách tốt hơn, đã nói hết lý lẽ rồi, chẳng buồn nói thêm nữa, ôm cả chồng giấy rời đi.
Tào Tương nhảy lên bàn ngồi sóng vai với Vân Lang nhìn theo bóng lưng Tư Mã Thiên:” Ngươi làm thế là đúng rồi, chúng ta làm tiểu thiện, đại thiện để loại như Tư Mã Thiên làm, nói cho cùng hắn vướng bận ít hơn chúng ta.”
“ Không phải vấn đề vướng bận đâu.” Vân Lang lắc đầu:” Tuy ta với ngươi là hai hầu tước, rốt cuộc chỉ là nhân vật nhỏ, người ta mới thực sự là nhân vật lớn lòng chứa cả thiên hạ.”
Tào Tương sợ Vân Lang nổi chí lớn như Tư Mã Thiên, đẩy một cái làm y ngã lăn xuống đất.
