Vân Lang không tới Thái học, đó là chiến trường chính, nơi Đổng Trọng Thư và Quỷ Cốc tiên sinh, Hứa Mạc Phụ chém giết nhau.
Tọa sơn quan hổ đấu là một môn học vấn cần tri tuệ sống cực cao để không chế quá trình, nếu không sẽ bị hai bên đang tranh đấu liên thủ với nhau giết thế lực đứng ngoài kiếm lợi.
Khoa kỹ tây bắc ít người, cho nên chưa lọt vào tầm mắt những người này, nếu đợi đám Hoắc Quang trưởng thành, đại khái không có cơ hội nữa.
Đại môn tể tướng phủ đóng chặt, Công Tôn Hoằng không có nhà.
Kế sách sâu của Đổng Trọng Thư sau khi thi hành hiệu quả rõ ràng, tiểu thương trên phố rõ ràng có sức sống hơn nhiều. Lưu Triệt sau khi đạt mục đích, mọi thứ quay lại như chưa từng có chuyện gì xảy ra, thuế năm một giờ không ai nhắc tới nữa.
Giờ ngọ ba khắc vốn là lúc chặt đầu tù phạm, Vân Lang và Tang Hoằng Dương hẹn nhau đúng vào lúc đó.
Tang Hoằng Dương công vụ bận rộn, đợi hắn tới nơi thì Vân Lang chợp mắt một lúc.
Hai người gặp mặt cũng không hàn huyên, sau lần va chạm ở tang lễ của hoàng thái hậu cho dù giữ khách khí tối thiểu bên ngoài, đều không muốn thừa lời với đối phương.
“ Vân hầu nói người giàu là thứ mấu chốt giúp quốc gia đi từ bần cùng lên giàu có là sao?”
“ Người giàu nắm tài phú trong tay, tài phú thông qua lao động sản xuất có được, muốn sản xuất trước tiên có công cụ thiết yếu, như cần ruộng, cần nông cụ, cây giống, muốn bước vào nghiệp dâu tằm càng không thể thiếu được cung cấp vật tư ban đầu. Nếu chỉ dựa vào từng nhà không ai giúp đỡ phải qua vài đời mới có tích lũy sơ bộ, quá trình này mất thời gian, nếu người giàu chịu giúp người nghèo cung cấp vật tư ban đầu, sẽ đẩy nhanh quá trình đó.”
“ Ngài muốn cho người khác mượn, để làm tiền gia lấy lợi?” Vân Lang trình bày đơn giản trực quan, sắc mặt Tang Hoằng Dương không được dễ coi, giọng tuy hời hợt nhưng vẻ khinh bỉ sắp lộ hẳn ra ngoài:” Vân hầu nghĩ thế chẳng có gì lạ Vô Diêm thị năm xưa cho tiên đế mượn tiền để dẹp loạn thất vương, thu lợi cả trăm lần.”
“ Kỳ thực có thể truy cứu xa hơn từ thời Chu thiên tử thì chuyện vay ở dân gian chưa bao giờ dứt. Ngự sử đại nhân biết Vô Diêm thị thông qua tử tiền một năm thu lợi gấp chục lần, sao cho nhà họ bừa làm bậy.”
Tang Hoằng Dương nghi hoặc:” Ngài muốn thông qua ta cấm mượn tiền, nói thật, không làm nổi, không thể cấm.”
Vân Lang thở phào:” Nếu vậy Trường Môn cung, Vân thị kinh doanh tử tiền, ngự sử đại phu sẽ không ngăn cản chứ?”
Tang Hoằng Dương đứng dậy, phủi bụi không tồn tại trên áo:” Nếu đã thế ngài không cần hỏi, cứ làm là được, từ nay về sau chúng ta là người xa lạ, mỗ không muốn gặp lại loại hút máu người.”
Vân Lang không đi tiễn, thong thả uống trà, nói:” Nếu mỗi năm bọn ta chỉ lấy hai thành lợi thì sao?”
Tang Hoằng Dương dừng chân, lạnh lùng nói:” Muốn lấy thì ắt phải cho trước, Vĩnh An hầu cao minh.”
“ Ngự sử đại phu nhầm rồi, hai thành lợi là cao nhất, nói cách khác tiền ta cho vay đi, mỗi năm tối đa chỉ thu được hai thành lợi.”
Tang Hoằng Dương ngửa mặt cười:” Nếu đã thế quân hầu cho mỗ vay toàn bộ tiền trong tay đi, một năm sau mỗ trả ba thành.”
Vân Lang lắc đầu:” Ngươi không đủ tư cách.”
Tang Hoằng Dương lại định đi, cuối cùng quay lại chắp tay:” Nguyện nghe kỹ hơn.”
Vân Lang đặt chén trà xuống:” Đầu tiên ngự sử đại phu phải hiểu, ta làm chuyện này không phải vì mưu lợi.”
Tang Hoằng Dương gật đầu:” Hai thành lợi thực sự không phải là mưu lợi.”
“ Thứ hai chỉ cho bách tính Thượng Lâm Uyển vay, hơn nữa nguyên tắc tự nguyện, không cưỡng ép.”
“ Vậy A Kiều quý nhân và Vân hầu làm vậy với mục đích gì?”
Vân Lang đứng lên, chắp tay sau lưng đi vài bước, trầm tư nói:” Mỗ đã nói ngay từ đầu rồi, một nơi giàu có thì phải nhìn vào người giàu làm gì, chứ không phải xem người nghèo cần cù ra sao. Thượng Lâm Uyển không giống những nơi khác ở Đại Hán, bách tính khao khát cuộc sống tốt đẹp nhất, vì nơi này mới mẻ, chưa trơ lỳ cam chịu như nơi khác, đều là người chăm chỉ, chỉ thiếu vốn lập nghiệp.”
“ Nếu như hai nhà bọn ta cung cấp vốn ban đầu, ta nghĩ với đất đai màu mỡ, thương cổ tấp nập, bách tính cần cù, trong vòng ba năm chẳng những không lo cơm áo, còn có chút tích lũy.”
“ Khi bách tính Thượng Lâm Uyển không lo cơm ăn áo mặc nữa, bách tính Trường An nhìn thấy, không lo họ không học theo. Với mỗ, Thượng Lâm Uyển là nơi đốt lửa, mỗ muốn đem ngọn lửa giàu có này lan khắp thiên hạ.”
Tang Hoằng Dương chắp tay vái thật sâu, miệng nói một tràng lời khâm phục lẫn cảm động trước tấm lòng của A Kiều và Vân Lang, sau đó yêu cầu y viết giấy đảm bảo cho vay tiền không được lấy quá hai thành lợi.
Vân Lang vui vẻ đồng ý, cầm bút viết luôn.
Lấy giấy đảm bảo rồi, Tang Hoằng Dương rất hài lòng, nhiều lần nhắc lại, văn thư này sẽ xuất hiện trên bàn hoàng đế, rồi trở thành luật pháp.
Nếu như Trường Môn cung, Vân thị vượt qua giới hạn này sẽ có người đứng ra chặt chân, chặt tay họ.
Điều này Vân Lang tin, bách tính chiếm lợi của huân quý thì ngoài huân quý đó không ai quản, huân quý chiếm lợi của bách tính thì sẽ có cả đống kẻ mang tâm tư lưu danh sử sách tử chiến tới cùng.
Ít nhất huyện Ứng Tuyết Lâm của phú quý huyện là người như thế.
Huân quý chẳng làm được gì những kẻ này, phàm là gia tộc có thể diện đều kính nhi viễn chi, không ai muốn bị người ta lày đá lót đường cho thanh danh của mình.
Khi Hoắc Quang trở về trông có vẻ mệt mỏi lắm, chắc hẳn nó trải qua một ngày nhẹ nhàng. Vân Lang không thể xem thường lời cảnh cáo của Đổng Trọng Thư, đương nhiên, y chỉ không cho nó đi làm khó nho sinh thôi.
“ Không tới Thái học sao?”
“ Không ạ.” Hoắc Quang nằm trên giường gấm như chó chết đáp:” Con tới Hồng lư tự, Quỷ Cốc Tử giảng giải ở đó.”
“ Có hiểu không?”
“ Cực kỳ khó hiểu, may mà đệ tử trí nhớ tốt, khi nào nhàn hạ sẽ nghiên cứu.”
Vân Lang chép miệng:” Chuyện này sư phụ không giúp con được rồi, vì ta cũng chẳng hiểu.”
“ Chỉ bằng câu này sư phụ đã hơn ông ta trăm lần, sư môn chúng ta chú trọng biết thì nói là biết, không biết nói không biết. Lão Quỷ Cốc Tử đó mở mồm không biết thẹn, trên giảng đàn nói mình là thấy của bách thánh. Lão ta mà là Quỷ Cốc Tử đời đầu thì con còn kính trọng, giờ không biết đời thứ bao nhiêu rồi, trông như kẻ lừa đảo chứ không giống thánh nhân.”
Vân Lang gật gù:” Không tệ, không tệ, cú vỗ mông này chuẩn đấy, vi sư nhận rồi. Thời gian này con ở lại Trường An, gặp tôn trưởng bách gia, quan sát một chút sẽ rất tốt, thấy hữu dụng thì học, thấy vô dụng thì cười cho qua, chớ gây chuyện.”
“ Vi sư đã có được cho phép mở tiền trang của Tang Hoằng Dương, chuyện này lớn lắm, nhớ kỹ.”
Hoắc Quang lật đật bò dậy ngay:” Sư phụ, vì sao nhất định đặt lợi tức cao nhất là hai thành?”
Vân Lang vỗ đầu nó:” Đứa bé ngốc này, nhà ta thiếu tiền à?”
“ Không thiếu, nhưng cũng không thể giảm lợi tức vô hạn, sẽ khiến chúng ta có rất nhiều kẻ địch, ví như Vô Diệm thị. Năm xưa loạn bảy nước, ai cũng sợ Ngô vương Lưu Trị đánh chiếm Quan Trung thì mất hết nên không cho Quan Trung hầu và tiên đế vay tiền, chỉ Vô Diệm thị là dám, giúp tiên đế giải nguy. Giờ Vô Diệm thị đã là nhà giàu nhất Quan Trung, càng thâm giao với Quan Trung hầu, hoàn toàn khác với Hoàng thị đất Thục.”
Vân Lang giơ một ngón tay lên lắc qua lắc lại:” Sửa sai này, tiền bạc qua lại không tính là tình nghĩa sâu sắc. Hai là chúng ta tất nhiên không thể đắc tội với Vô Diệm thị, nên ta đem phạm vi giới hạn ở Thượng Lâm Uyển. Ba nữa Vô Diệm thị không cho quỷ nghèo vay, mà chỉ quan tâm tới huân quý. Thứ tư, chúng ta cho vay không vì kiếm tiền mà chúng ta mở rộng thị trường tiêu dùng hàng hóa.”
“ Nếu bách tính Thượng Lâm Uyển đều trở nên giàu có rồi, số người dùng được đồ Vân thị ta sẽ tăng gấp chục lần hiện nay, mà khi ấy tấc đất tấc vàng, dù phú hộ muốn tới ở cũng khó kiếm đất cắm dùi. Vân thị ta đất đai bạt ngàn, ưu thế thiên tiên, con nghĩ lợi ích thu về sẽ thế nào?”
Hoắc Quang khâm phục:” Sư phụ mới là trí giả chân chính.”
