Tất nhiên là không thể sai rồi.
Vân Lang chẳng hiểu in sách không sai chữ nào thì có gì mà phải kinh ngạc, câu đó của Đổng Trọng Thư không phải khen ngợi xưởng in mà là sỉ nhục.
Đổng Trọng Thư ở đạo in ấn khác gì người mù, Trần Đồng Thì khác, nếu Vân hầu không hài lòng thì là vấn đề lời, nhìn Vân Lang trầm ngâm, cẩn thận hỏi:” Hầu gia, chẳng lẽ có sai sót ở đâu ạ?”
“ Ngươi không sai, mà là Đổng công sai.”
Đổng Trọng Thư bỏ tờ giấy xuống, ông ta đang trong tâm trạng rất tốt, quay sang chắp tay thi lễ:” Ba người đi cùng nhau ắt có thầy ta, xin thỉnh giáo.”
Vân Lang lấy một trang giấy lên hỏi:” Đổng công nghĩ trên đời vì sao lại có nhiều ( Xuân Thu) chú giải như vậy?”
“ Vì kiến giải khác nhau.”
“ Đúng thế, nhưng nguyên nhân sâu xa hơn chủ yếu lại do ngắt câu khác nhau.” Vân Lang dùng bút than mang sẵn trong người viết một đoạn văn ngắn lên giấy:” Mời Đổng công chia câu.”
Đổng Trọng Thư không cần suy nghĩ nói:” Hạ vũ thiên lưu khách, thiên lưu ngã bất lưu?” (Ngày mưa giữ khách ở lại, nhưng trời giữ chứ tại hạ không giữ)
- Lý giải của mỗ là hạ vũ, thiên lưu khách, thiên lưu ngã bất? lưu. (Ngày trời mưa, ngày giữ khách, giữ ta không? giữ lại)
Đổng Trọng Thư cầm lấy trang giấy ngồi xuống xem rất lâu, miệng không ngừng lẩm nhẩm rồi lắc đầu:” Chỉ vài chữ thôi đã có mấy kiểu lý giải khác nhau rồi.”
“ Đúng vậy, nếu Đổng công không muốn hiểu sai ý mình, tốt nhất là ngắt câu đã rồi in thành sách, nếu không khi tiên sinh trăm tuổi lại xuất hiện tranh cãi không đáng, ý tứ của tiên sinh bị hậu nhân hiểu lầm có phải là hỏng không?”
Trần Đồng thấy có biến, ngay lập tức hạ lệnh ngừng in sách, đợi hai người có quyết định.
Đổng Trọng Thư dựa đầu vào lưng ghế:” Lão phu từng cho rằng chỉ cần chuyển ý nghĩ thành văn tự, người hiểu được nhất định sẽ hiểu, người không hiểu không cùng đường, không cần cũng được. Nay xem ra nếu ý tứ hiểu sai, thực sự là đại hại ... Chỉ là sách đã in rồi.”
Vân Lang quyết đoán bảo Trần Đồng:” Đốt hết cả đi.”
Đổng Trọng Thư hổ thẹn:” Phí quá, phí quá, hơn nữa chỉ e không kịp.”
Trần Đồng cắn răng:” Chỉ cần Đổng công có thể sửa lại trong hai ngày, tiểu nhân nhất định làm ngày làm đêm cho kịp.”
Đổng Trọng Thư nghe thế lòng được an ủi lắm:” Tuy là phu phen thợ thuyền, song cũng là bậc đại tài, Vần hầu, thời gian cấp bách, lão phu đi trước.”
Đợi phó dịch đẩy Đổng Trọng Thư đi rồi, Trần Đồng nhìn đống giấy đã in mà xót xa:” Hầu gia sao không nói trước, để họ ngắt câu, sách nhà ta vốn ngắt câu lâu rồi mà.”
“ Đó là đám người không húc đầu vào tường thì không chịu quay đầu, không trả giá, bọn họ sẽ không coi trọng. Phải để họ thấy vì sai lầm của mình, gây ra tổn thất lớn như thế, sau này họ mới chịu tự động ngắt câu.” Vân Lang cười nhạt:” Không nhớ chuyện Đông Phương Sóc dùng giày tát ngươi à?”
Loại người như Đông Phương Sóc, ngươi có thể chửi tổ tông hắn, hắn vẫn mỉm cười nghe ngươi chửi, có khi còn bình phẩm chỉ bảo một phen chửi sao cho văn hóa, nếu ngươi dám nghi ngờ văn chương của hắn, ngươi là kẻ thù sinh tử.
Đến hoàng đế mà hắn còn chẳng phục nữa là.
Trần Đồng chỉ lắm mồm nói một câu hắn nên ngắt câu trước khi in thành sách, bị Đông Phương Sóc tháo giày tát vào mặt, cảnh cáo không được phép đụng chạm vào tác phẩm của mình.
Đổng Trọng Thư tất nhiên là không biết trước khi in thành sách còn có một công đoạn gọi là in thử, số giấy này lãng phí vốn trong dự liệu, chẳng qua vì khiến Đổng Trọng Thư khắc sâu ấn tượng nên thí nghiệm nhiều một chút thôi.
Xử lý xong chuyện này, Vân Lang quay trở về trang viên thì Hạ Hầu Tĩnh đã đợi bên cửa, thấy Vân Lang, ông ta đi nhanh tới đón, hai tay thân thiết nắm lấy tay Vân Lang lắc liên hồi.
Vân Lang cảm giác như bị con rắn lạnh toát cuốn lấy, muốn rụt tay lại, người ta nắm càng chặt.
“ Tác phẩm mới Bạch Lộc tập của lão phu được cả bệ hạ khen hay, là học vấn tốt thực sự, không biết Vân hầu có hứng trí in ấn không?”
Người Hán không có thói quen đánh răng, lại còn đứng rõ gần, vừa mở miệng đã khiến Vân Lang suýt nôn hết bữa sáng ra ngoài, vội vàng gật đầu:” Được, được, chỉ cần Hạ Hầu công muốn, cứ phái người tới xưởng in thương đàm.”
Hạ Hầu Tĩnh buông tay than thở:” Tên chưởng quỳ xưởng in là thứ quỷ hút máu, in một cuốn sách đòi năm mươi Vân tiền, hơn nữa ít nhất phải in nghìn cuốn, lão phu nghèo khó gánh không nổi.”
Vân Lang nhanh chóng lau tay trong ống tay áo, bùi ngùi:” Tên đó ăn tới béo như lợn, lại kinh doanh độc quyền, ỷ được bệ hạ chống lưng, ta chẳng làm gì nổi.”
Hạ Hầu Tĩnh không vui:” Sao lão phu nghe nói Vân hầu hứa in Đổng công năm nghìn cuốn Xuân Thu phồn lộ mà không lấy một đồng?”
Loại người muốn ăn không của người khác thế này Vân Lang thấy nhiều rồi, thuận miệng nói:” Đó là bồi thường Vân thị làm ngã Đổng công.”
Rồi chắp tay một cái bỏ đi.
Hiện Công Dương phái của Đổng Trọng Thư và Cốc Lương phái của Hạ Hầu Tĩnh đang xung đột gay gắt, Vân Lang tuy chưa tỏ rõ lập trường, cũng không muốn làm kẻ ba phải, đã giúp một bên không thể lại lấy lòng bên còn lại.
Mấy đứa bé bị Hà Sầu Hữu thao luyện rất thảm, Hoắc Tam đang ăn trưa dở dang ngủ gục tại chỗ. Vân Lang kiểm tra kỹ càng, thấy chúng không có vấn đề gì, liền tới thư phòng.
Kim Nhật Đê là người khắc khổ, thời gian qua chỉ cần có chút rảnh rỗi là tới Vân gia đọc sách, đọc thâu đêm suốt sáng.
Thấy Vân Lang tới mà khay thức ăn còn vứt bừa ở đó, Kim Nhật Đê xấu hổ vội vàng đứng lên thu dọn.
Vân Lang xua tay:” Đọc sách tối kỵ phân tâm, chuyện đó để phó dịch lo liệu là được, không phải ngại.”
Kim Nhật Đê vài thật sâu:” Học sinh gần đây khổ học chỉ hận không hòa vào làm một với bàn sách, một khắc không rời, làm quân hầu chê cười.”
“ Thiếu niên có chí luôn khiến người ta yêu thích, có điều đọc sách là chuyện thiên cổ, không phải ngày một ngày hai là thành, thương thế của ngươi chưa lành, đừng nên quá vất vả.”
Kim Nhật Đê cảm kích:” Ngày sau nếu có thành tựu là nhờ quân hầu ban cho, cả đời không dám quên.”
Vân Lang chỉ ngoài cửa sổ:” Nâng đỡ hậu sinh, tuyển tài vì nước là chức trách của ta, ngươi đừng chỉ biết vùi đầu vào sách vở, ngoài sân đều là bậc đại nho bác học, hãy chịu khó thỉnh giáo họ.”
Nhìn Kim Nhật Đê cao lớn vạm vỡ vậy mà hết sức ngoan ngoãn tự động bê khay thức ăn đi, ra ngoài tiền viện nghe giảng học, Vân Lang thấy rất hài lòng. Giờ Vân Lang thích nhất chỉ dạy người khác, mỗi ngày kiểm tra tình hình tiến bộ của đám trẻ con, với y mà nói giống như nông phu xem xét hoa màu của mình vậy, còn Kim Nhật Đê giống như thứ hoa màu đặc biệt trong ruộng, không rõ sẽ đơm loại trái gì, dùng ra sao cho tốt, cho thích hợp, Vân Lang vẫn đang thăm dò.
Dù thế nào thì một người trẻ tuổi có lòng hiếu học như vậy, ai mà chẳng thích.
Nhưng trong tất cả những đứa bé, Vân Lang thích Tào Tín nhất, không phải là y chủ động thích nó, mà được Nhất Nhị Tam và Lý Vũ làm nổi bật lên, Vân Lang không thích cũng không được.
