Chương 553: Quan huyện khó làm.
Chương 553: Quan huyện khó làm.Chương 553: Quan huyện khó làm.
Lý Diên Khánh cảm thấy đau cả đầu, hắn đã chuẩn bị tâm lý Huyện nha không có tiền, Huyện nha nào ở Đại Tống đều nghèo đói cả, không nghĩ tới lại nợ ba ngàn quan, còn mấy tháng lương bổng thiếu. Ba ngàn quan tiền với cá nhân hắn mà nói không tính là gì, nhưng đây là tiền công, hắn cũng không muốn để cá nhân cõng.
- Số tiền kia là ai mượn?
Lý Diên Khánh lại truy hỏi.
- Trên danh nghĩa là Huyện nha mượn, nhưng trên thực tế số tiền kia do ti chức nhận, do ti chức ký.
Dương Cúc thở dài:
- Khi đó ti chức vừa mới nhận chức, cái gì cũng không hiểu, kết quả mơ hồ làm chuyện này. Nếu như truy trách nhiệm, chỉ sợ không phải Uông Huyện Lệnh không may mà là ti chức, chuyện này khẩn cầu Huyện Quân giải quyết thích đáng.
Nói tới đây, Dương Cúc đứng dậy khom người thi lễ với Lý Diên Khánh. Gã nói bóng gió chính là khẩn cầu Lý Diên Khánh không nên để lộ chuyện này lên trên.
Lý Diên Khánh vung tay để gã ngồi xuống:
- Chuyện này để sau rồi nói, ta cũng có một chuyện khác muốn hỏi ngươi.
Vừa rồi lúc mới vào quán trà hắn đã nghĩ không thông, nhà nhạc phụ Dương Cúc làm buôn bán lương thực, vậy tại sao họ không sợ giặc sông. Còn Bảo Nghiên Trai cũng phải vận chuyển rất nhiều nước hoa từ Giang Hạ tới kinh thành, tại sao chưa từng nghe phụ thân nói tới chuyện giặc sông?
Lý Diên Khánh liền hỏi Dương Cúc:
- Nếu như giặc sông hung hăng ngang ngược như thế, vậy vì sao thương nghiệp huyện Gia Ngư rất phồn vinh? Còn có, đội tàu lương thực như nhà nhạc phụ ngươi sao có thể tránh được giặc sông quấy rối?
Dương Cúc cười khổ một tiếng:
- Trước kia mặt sông vùng này cũng chỉ có địa bàn của Hắc Tâm Long Vương, các đội thuyền lớn đều phải giao tiền mua đường theo tháng cho hắn. Nhưng từ năm ngoái sau khi Trương Thuận danh hiệu ‘Tiểu Cam Ninh’ quật khởi vùng Giang Hạ, thường xuyên sống mái với Hắc Tâm Long Vương. Tuy rằng thủ hạ của Trương Thuận kia ít nhưng quả thực dũng mãnh, mỗi lần đều giết Hắc Tâm Long Vương đại bại. Hai năm nay Hắc Tâm Long Vương đã không dám tới Ngạc Châu, Trương Thuận đạo nghĩa hơn một chút, hắn không động vào thuyền quan và thuyền đánh cá, cướp bóc cũng không lên thuyền, thuyền nhanh của hắn khẽ dừng bên cạnh thuyền thu tiền liền đi. Hắn cũng thu tiền đội tàu cố định, chẳng qua thấp hơn Hắc Tâm Long Vương nhiều, mọi người cũng có thể tiếp nhận.
- Cũng có thể tiếp nhận?
Lý Diên Khánh quả thực nghĩ không ra lời này lại được nói từ miệng Huyện Thừa, dĩ nhiên thỏa hiệp với giặc sông, cái này có khác gì tư thông loạn phỉ?
Dương Cúc nhìn ra sắc mặt Lý Diên Khánh không đúng, vội vàng giải thích:
- Thật ra chúng ta cũng không muốn như vậy, nhưng không có cách nào khác. Chúng ta không có lực tiễu phỉ, lại phải đảm bảo dân một phương, đành phải thỏa hiệp với giặc sông. Nếu như có chút biện pháp, chúng ta cũng sẽ không dùng hạ sách này.
Lý Diên Khánh không nói nữa, hắn đã hiểu được, muốn sống bình thường qua vài năm, cứ tiếp tục như vậy thì không có vấn đề, nhưng nếu như muốn có động tác, hắn nhất định phải tiêu diệt giặc sông.
…
Trở về từ quán trà, Lý Diên Khánh liền tìm Mạc Tuấn và Lưu Phương tới, lại nói chuyện Dương Cúc đã nói cho hai người nghe. Mạc Tuấn và Lưu Phương nhìn nhau, Lưu Phương nói:
- Chuyện thiếu lương bổng ta cũng nghe thấy, nhưng Huyện nha cõng nợ nần ba ngàn quan tiền bên ngoài ta lại lần đầu nghe thấy, không biết Mạc tiên sinh có biết hay không?
Mạc Tuấn cũng lắc đầu:
- Nếu như ta biết nhất định sẽ lập tức nói cho Huyện Quân. Chẳng qua có mấy văn lại nói đùa, sổ nợ rối mù dưới mông Uông Huyện Lệnh muốn che không được. Lúc ấy ta còn tưởng rằng chỉ là chuyện thiếu lương bổng, hiện giờ xem ra hẳn là chỉ món nợ bên ngoài của Huyện nha. Chẳng qua nếu đây là món nợ của Tri Huyện tiền nhiệm lưu lại, Huyện Quân sẽ không cần cõng thay hắn! Chuyện này báo cáo cho Châu nha, để Châu nha truy tra hắn đi, có liên quan gì tới chúng ta?
- Ta đương nhiên sẽ không để ý Huyện Lệnh tiền nhiệm như thế nào, ta chỉ lo lắng chuyện này liên quan quá rộng, Huyện Thừa và Huyện Úy cũng khó trốn trách nhiệm. Vả lại vay tiền là Dương Cúc xử lý, Uông Huyện Lệnh nói một câu có thể đẩy đi sạch sẽ, cuối cùng chắc chắn cho Dương Cúc gánh chịu. Huống chi hắn đã cầu ta, mặt mũi này ta không tiện không cho.
Mạc Tuấn suy nghĩ một chút rồi nói:
- Đã như vậy chỉ có thể nghĩ biện pháp trả hết số tiền kia. Ti chức đề nghị chia chuyện này thành hai bước, đầu tiên là việc cấp bách, phải giải quyết chuyện lương bổng của huyện lại và nha dịch, sau đó từ từ cân nhắc trả tiền thế nào.
- Hiện giờ Huyện nha còn bao nhiêu tiền công giải?
Tiền công giải chính là kinh phí công tác, các loại chi tiêu vật dụng hàng ngày của Huyện nha, dịch trạm, bến tàu, chi tiêu quan học, các loại tế quan, chi tiêu hội đèn lồng, lương bổng văn lại, nha dịch, bộ khoái, giáo viên Huyện Học vân vân đều được chi tiêu từ đây.
Có hai nơi phát tiền công giải, một nơi là triều đình trích cấp, do Chuyển Vận Sứ các Lộ dựa theo hạn ngạch các Châu Huyện trích cấp cho Châu, Châu lại chia tới Huyện. Đương nhiên chắc chắn còn thiếu rất nhiều, cho nên một nơi khách là dựa vào các Huyện tự chuẩn bị, ví dụ như đất công, phòng công cho thuê thu nhập, thân hào nông thôn quyên góp vân vân.
Trên thực tế mỗi Huyện dựa núi ăn núi, đều thay đổi phương pháp tìm cách kiếm tiền. Huyện Lệnh tiền nhiệm làm đội tàu vận chuyển cũng là một phương thức kiếm tiền. Làm quan huyện không dễ dàng, muốn để ngựa chạy nhanh, lại không muốn cho ngựa ăn cỏ khô là không thể nào.
Muốn thủ hạ làm việc cho mình, ngươi phải cam đoan thu nhập của thu hạ, dù sao mọi người cũng cần nuôi sống gia đình. Muốn tăng cao tính tích cực của thủ hạ, còn phải nghĩ biện pháp làm chút phúc lợi hậu đãi, từ xưa tới nay đều là như vậy. Làm khiêm tốn một chút thì được ca tụng là thanh quan, làm quá phận tranh lợi với dân đó chính là ác lại, phải xem có thể nắm được mức độ hay không.
Mạc Tuấn trở về quan phòng của mình, không bao lâu lấy ra một cuốn sổ ghi chép, nói với Lý Diên Khánh:
- Vừa rồi ta hỏi lại, tiền công giải năm ngoái đã tiêu hết rồi, tới tháng tư năm nay mới có thể phát xuống. Lúc đầu năm còn lại hơn một ngàn quan tiền công giải cho thuê ruộng, kết quả trả nợ, hiện giờ trong Quan nha căn bản không có tiền, không chỉ nợ mấy nhà ba ngàn quan tiền, còn nợ tiệm trà, cửa hàng bút mực, khách sạn, quán thịt không ít tiền.
Lý Diên Khánh bất đắc dĩ đành phải hỏi:
- Vậy tổng cộng nợ bao nhiêu tiền? Ta là nói tiền lương bổng và ký sổ.
- Lương bổng nợ hai ngàn hai trăm quan, các loại ký sổ chừng hơn tám trăm quan.
- Nhiều như vậy sao?
Lý Diên Khánh hơi ngạc nhiên, lại là ba ngàn quan.
- Đúng là nhiều như vậy. Huyện Quân có thể tính toán, bộ khoái và nha dịch đại khái khoảng năm mươi người, dựa theo mỗi người bảy quan tiền một tháng, chính là ba trăm năm mươi quan. Còn có mười tám người Lục Tào văn lại, mỗi người mười quan mỗi tháng chính là một trăm tám mươi quan. Còn có giáo viên Huyện Học, quản sự và tòng sự dịch trạm, còn có quản sự bến tàu, phụ cấp phu canh, còn có cơm nước phụ cấp mỗi tháng của hương binh, cộng lại một tháng khoảng bảy trăm quan, thiếu nợ ba tháng lương bổng không phát, chính là khoảng hai ngàn hai trăm quan.
Lý Diên Khánh suy nghĩ:
- Ruộng công giải còn bao nhiêu?
- Ruộng công giải có không ít, khoảng một vạn hai ngàn mẫu, nhưng đất đai nơi này rẻ, một mẫu đất chỉ mấy quan tiền, thuế đất cũng rẻ, thu nhập không quá nhiều, thuế đất hàng năm cũng chỉ mấy ngàn quan.
- Phòng công và đất quan trong huyện thành thì sao?
- Phòng công có sáu trăm năm mươi gian, tiền thuê một tháng thu nhập ba trăm quan. Đất quan có hơn một ngàn mẫu, đều để trống không có thu nhập gì. Mặt khác mua bán đất đai nhà cửa cũng có chút thuế, nhưng cũng không nhiều. Thuế môi giới, thuế thương hơn nửa nộp lên Châu Phủ bên trên, chúng ta chỉ có một phần nhỏ. Tăng thêm tiền công giải triều đình trích cấp, một tháng Huyện nha chỉ có tổng cộng khoảng một ngàn quan tiền, cuộc sống khá căng thẳng.
- Mảnh đất trước miếu Thành Hoàng cũng là đất quan sao?
- Cũng là đất quan, thuộc về sở hữu của Huyện nha!
Đúng lúc, một nha dịch chạy vào bẩm báo:
- Huyện Quân, rất nhiều chủ cửa hàng tới bên ngoài, đến đòi tiền nợ!
- Quả nhiên cho ta hạ mã uy! Ngày đầu tiên ta tới đã chạy đến đòi tiền.
Lý Diên Khánh căm giận bất mãn nói.
Mạc Tuấn mỉm cười:
- Thật ra ta cảm thấy không phải họ đến đòi tiến, họ hẳn là sợ Huyện Quân không nhận nợ cũ.
Lý Diên Khánh lập tức nói với nha dịch:
- Mời họ vào phòng tiếp khách chờ, đòi nợ bên ngoài còn ra thể thống gì.
…
Một đám thương nhân đứng dưới bậc thang bên ngoài cửa lớn Huyện nha, đều là đông chủ các cửa hàng trong huyện. Các vật phẩm của Huyện nha đều do họ phụ trách cung cấp, bình thường là ký sổ trước, sau đó tính toán ba tháng một lần. Vốn nên kết toán một khoản trước khi ăn tết, kết quả vì Huyện Lệnh điều đi, nên không tính toán, vẫn kéo tới hôm nay, khoảng chừng bốn tháng không tính nợ, tất cả mọi người đã hơi gấp.
Mặc dù tổng cộng chỉ hơn tám trăm quan tiền nợ, mười mấy cửa hàng bình quân mỗi nhà cũng chỉ bảy tám chục quan tiền, không đến mức họ không chịu nổi. Thế nhưng họ chỉ sợ hãi Huyện Lệnh mới không nhận nợ cũ, cho nên hôm nay là ngày đầu tiên Huyện Lệnh mới nhận chức, mọi người hẹn nhau tới Huyện nha đòi nợ.
Mọi người mở to mắt chờ đợi. Lúc này, một nha dịch nói với họ:
- Huyện Quân mời các ngươi vào trong trao đổi, mời vào đi!
Tất cả mọi người thở phào, đi theo nha dịch vào Huyện nha, tới phòng tiếp khách. Phòng tiếp khách là nơi quan huyện tiếp kiến thân hào nông thôn bách tính địa phương, tương đối rộng lớn. Đám nha dịch chuyển tới mấy chiếc ghế dài cho họ ngồi xuống. Lúc này Lý Diên Khánh và Huyện Thừa Dương cúc cùng mấy tên phụ tá đi ra từ phía sau.
Mọi người vội vàng đứng dậy thi lễ:
- Tham kiến Huyện Quân!
- Mời các vị ngồi đi!
Lúc này mọi người mới vội vàng ngồi xuống, không ít người thừa cơ ho khan một tiếng, chỉ sợ ở lại một chút sẽ không có cơ hội ho khan.
Lý Diên Khánh ngồi xuống đối diện bọn họ. Dương Cúc ngồi bên cạnh hắn, trong lòng có vẻ hơi căng thẳng.
- Ta muốn hỏi một chút, người tiệm bạc có tới không?
Ba người đàn ông trung niên sắp xếp phía sau đứng lên, họ đều là quản sự tiệm bạc, đông chủ tiệm bạc cũng không ở huyện Gia Ngư. Lý Diên Khánh gật đầu nói với ba người bọn họ:
- Trước đó Huyện nha mượn hai ngàn quan tiền tại tiệm bạc của các ngươi, sau khi đội tàu xảy ra chuyện hai bên ước định không cần trả lợi tức, chỉ trả lại tiền vốn. Hiện giờ Huyện nha còn thiếu ba nhà các ngươi một ngàn quan tiền vốn, ta nói không sai chứ?
- Huyện Quân nói không hề sai, đúng là như vậy!
Lý Diên Khánh lại nói:
- Món nợ này ta nhận, ta sẽ trả hết trong khi nhận chức!
Dương Cúc bên cạnh lập tức thở phào, gã chỉ sợ Huyện Lệnh mới không nhận khoản nợ này, một khi chuyện bị vạch ra, chỉ sợ gã không chịu nổi. Hiện giờ Huyện Quân đã nhận nợ, gã đã qua cửa này, chỉ sợ là Huyện Quân chủ yếu cho gã thể diện, trong lòng gã tràn ngập cảm kích đối với Lý Diên Khánh.
Ba tên quản sự tiệm bạc cảm tạ ngồi xuống. Lúc này, trong đại sảnh có tiền bàn luận xôn xao, mọi người không nghĩ tới Huyện Quân lại nhận khoản nợ này, quan viên bình thường sẽ không chịu chùi đít cho người tiền nhiệm.
Lúc này, Lý Diên Khánh nhẹ nhàng hắng giọng một cái, mọi người lập tức an tĩnh lại. Lúc này Lý Diên Khánh mới cười nói với mọi người:
- Thiếu nợ trả tiền là chuyện thiên kinh địa nghĩa, Huyện nha vẫn còn phải vận chuyển, đương nhiên không thể rời bỏ sự ủng hộ của các vị. Cho nên mọi người không cần lo lắng, số nợ của các ngươi ta sẽ trả lại, nhưng ta cần một khoảng thời gian, mọi người cho ta một tháng, ta sẽ trả hết nợ.
Tất cả mọi người thở phào một hơi, vội vàng biểu thị đồng ý tiếp tục hợp tác với Huyện nha. Dương Cúc bên cạnh lại lo lắng, một tháng sau nào có tiền trả nợ, ít nhất phải đến tháng tư phát tiền công giải xuống mới có thể trả tiền.
Lý Diên Khánh lại khẽ cười nói:
- Hôm nay mọi người đến rất đúng lúc, đều là thương nhân, ta có vụ buôn bán xem các vị có hứng thú hay không?
