Trần Ái Ân biết, ở thập niên 70 thì tư tưởng “học hành cũng vô ích” vẫn còn khá lưu hành trong suy nghĩ của người dân, cho dù là phổ cập tiểu học thì nội dung cơ bản cũng không phải là vì học tập. Chỉ cần có cán bộ đội sản xuất ở phụ cận đi phòng hiệu trưởng ngồi một chút thì ngày hôm sau, nhất định học sinh trong trường cũng sẽ tham gia lao động. Nào là thu hoạch bông, nhặt hạt thóc,… trên cơ bản chỉ cần đội sản xuất có việc cần làm thì học sinh sẽ phải xắn tay áo xuống ruộng một phen thôi.
Đây gọi là gì?
Đây gọi là giáo dục học sinh cùng công nông tương hợp.
Thành tích học tập có tốt hay không cũng không ai để ý, càng không có ai coi trọng.
Nhưng giữa quá trình học tập kết hợp lao động đó, nếu mà có biểu hiện tốt, tay chân nhanh nhẹn lao động có hiệu suất cao thì ngược lại, lại thường xuyên được khen thưởng.
Nguyên nhân chính là như thế nên thời trẻ Lâm Kiến Cường cũng được coi như là con rể tốt trong mắt tuyệt đại bộ phận người trong đội sản xuất này. Không ít cô gái đến tuổi đều muốn được gả cho Lâm Kiến Cường, cuối cùng, người được chọn là Triệu Mỹ Hoa.
Triệu Mỹ Hoa thưởng thức kiểu đàn ông như Lâm Kiến Cường nên dĩ nhiên chị ta cũng lấy đó là tiêu chuẩn để yêu cầu hai đứa con trai mình rồi.
Lại cộng thêm bị Triệu gia người tẩy não, nên cho dù nhà nước đã khôi phục thi đại học thì cái đầu cứng nhắc của Triệu Mỹ Hoa cũng chẳng mảy may xoay chuyển. Chị ta còn đang tính tác động lên Lâm Đại Bảo và Lâm Nhị Bảo để cho hai đứa nhỏ tự động từ bỏ việc học, một lần nữa bỏ học ở nhà kia kìa.
Trần Ái Ân vỗ vỗ đầu Lâm Đại Bảo: “Còn nhớ rõ Gia Cát Lượng không nào? Gia Cát Lượng chẳng những đọc sách biết chữ, còn đầy bụng kinh luân, thiên văn địa lý, mọi thứ đều xuất sắc. Đọc sách đi học sao có thể vô dụng được? Nếu là vô dụng thì tại sao nhà nước ta lại khôi phục kỳ thi đại học, vì sao những thanh niên trí thức trong đội sản xuất mình sau khi biết tin lại vui mừng đến phát khóc? Nếu thật sự vô dụng như cháu nói, thì vì sao còn có nhiều người tham gia thi đại học như vậy, ngay cả thím nhỏ cũng thi cơ mà?”
“Đúng vậy, vì sao ạ?”
Lâm Đại Bảo chính là vì nghĩ mãi không thông, cho nên mới muốn hỏi Trần Ái Ân.
Mẹ nó nói đọc sách vô dụng, nhưng cùng người trong thôn lại không giống như vậy. Những thanh niên trí thức rất lợi hại kia, mỗi người họ đều phải tham gia thi đại học cho bằng được, muốn đọc sách viết chữ, những điều này không hề giống những gì mẹ nó vẫn nói.
“Đại Bảo, không cần phải nhất nhất nghe theo lời mẹ cháu nói. Cháu phải biết tự mình quan sát, tự mình phân tích. Cháu ngẫm xem, nếu thi đại học, vào đại học thật sự là chuyện xấu thì sẽ có nhiều người như vậy muốn vào đại học ư?”
Nói thẳng ra là, nếu không có chỗ tốt, sao có thể có nhiều người như vậy muốn đâm đầu vào cơ chứ?
Đáp án rất rõ ràng, không có khả năng.
Lâm Đại Bảo nhíu mày, mặt nhăn như cái bánh bao, không trả lời.
Trần Ái Ân tiếp tục nói: “Đại Bảo, cháu có biết không, một khi cháu thi đậu đại học, chẳng những không cần nộp học phí, ăn ở đều không mất tiền, trái lại trường học còn phát cho cháu sinh hoạt phí, chính là cho cháu thêm tiền nữa đấy.”
“Cháu đi học, trường học còn cho cháu tiền á?” Lâm Đại Bảo nghe rõ những lời này, cho nên đôi mắt cũng sáng lên theo.
Mẹ nó nói, đọc sách vô dụng là bởi vì phải bỏ tiền, còn không kiếm được tiền. Nhưng mà thím nhỏ lại nói, học đại học không mất tiền, trường học còn phát tiền cho nữa, điều này không giống những điều mẹ nó đã nói.
Trần Ái Ân cười, ra là nhóc con Lâm Đại Bảo này không chỉ là một thằng bé sùng bái bạo lực mà còn là một nhóc tham tiền nữa. Nãy giờ giải thích thế nào, Lâm Đại Bảo đều không hiểu, thế mà cô vừa nhắc đến tiền là đầu óc nó nhảy số nhanh nhạy hơn hẳn. Sớm biết vậy, cô đã sớm đem chuyện này nói cho Đại Bảo nghe rồi.
“Đại Bảo à, cháu có biết ba cháu vất vả ngoài ruộng làm việc một năm có thể kiếm bao nhiêu tiền không?”
Không phải cô khinh thường nông dân, mà thời này nông sản trồng ra lại không thể tự bán, tiền tới tay rất chậm.
Lâm Đại Bảo nhìn ngang liếc dọc khắp nơi, thấy mẹ Lâm đang bận rộn đằng kia không để ý đến bên này, Lâm Đại Bảo vẫy tay với Trần Ái Ân, lặng lẽ nói với cô: “Cháu biết, nhà cháu có 300 đồng tiền.”
“300 đồng tiền này, ba cháu tích cóp từ rất nhiều năm. Ba cháu nói, tiền trong nhà đều bị mẹ cháu cầm đi hiến cho nhà bà ngoại cả rồi.”
Trần Ái Ân cũng học theo bộ dạng của Lâm Đại Bảo, nhẹ nhàng nói: “Ba cháu tích cóp thật nhiều năm mới được 300 đồng, nhưng chờ cháu lên đại học, chỉ hai năm cháu đã có thể tích cóp nhiều hơn 300 đồng rồi.”
“Oa……” Nhiều tiền như vậy á, tốc độ kiếm tiền còn nhanh hơn so với ba nó làm ruộng nhiều. “Thím nhỏ, cháu cũng muốn vào đại học, cháu muốn vào đại học thật nhanh, được không ạ?”
Nó muốn đi kiếm tiền, kiếm thật nhiều thật nhiều tiền.
“Thím nhỏ, chờ cháu kiếm được tiền rồi, cháu sẽ mua cho mẹ, cho thím, cho Tiểu Hoa một cái váy đầm thật đẹp để mặc. Mẹ cháu nói, mơ ước cả đời này của mẹ là mua một cái váy đầm.”
“Muốn kiếm tiền phải không? Vậy thì phải cố gắng chăm chỉ đọc sách, chỉ có người có thành tích tốt mới có thể vào đại học. Đại Bảo, bây giờ cháu cảm thấy, đọc sách có phải là chuyện tốt không?” Còn biết váy đầm cơ đấy, thằng nhóc này…
Lâm Đại Bảo cực kỳ dùng sức gật đầu: “Đọc sách tốt, là chuyện cực kỳ cực kỳ tốt luôn, khó trách những thanh niên trí thức đó toàn bộ đều phải tham gia thi đại học. Cháu, cháu cũng muốn tham gia, thím nhỏ, khi nào cháu mới có thể tham gia?”
