Bà Lý nghe thấy cháu trai mình nói rắn như chém đinh chặt sắt, cảm xúc trong lòng ngổn ngang trăm mối.
Cảm xúc phức tạp ấy ập đến, khiến bà không nhịn được vành mắt đỏ hoe.
Bà yên lặng cúi đầu xuống khẽ lau nước mắt.
Thậm chí trong đầu còn nhớ rõ ràng hình ảnh năm đó, nhớ khi Diệp Tỷ Nhi chưa bị điếc, nhớ tiếng cười giòn tan của cô, giọng cô ấm áo trong trẻo như chim sơn ca vậy, khiến mọi người đều thích trêu ghẹo.
Hạ Tùng Bách xoay đầu sang, dùng dây thừng buộc chặt cục tiền, thử ước lượng một chút, cảm giác cầm cục tiền trong tay, đúng là mang đến cho người ta cảm giác an toàn.
Anh nói: “Cháu muốn mọi người đều được sống đầy đủ hạnh phúc.”
Sau khi nói xong anh xoay người rời khỏi phòng bà nội, để bà có không gian điều chỉnh lại cảm xúc.
Khóe mắt bà Lý càng lúc càng trở nên mơ hồ, giọt nước ấm nóng lăn trên má, chảy qua từng nếp nhăn che kín cả khuôn mặt già nua.
…
Sau đó, nhân lúc nông nhàn sau khi thu hoạch vụ mùa, Hạ Tùng Bách đưa chị gái mình đến bệnh viện.
Ban đầu chị Hạ tưởng vết thương trên người chồng mình chưa khỏi hẳn, lập tức theo em trai đến bệnh viện, kết quả khi đến nơi, Hạ Tùng Bách lại đẩy chị vào phòng khám, bàn tay dày rộng, mạnh mẽ ấy, không do dự chút nào đóng cửa phòng lại cho chị.
Bác sĩ ở trong phòng mỉm cười mời chị ngồi xuống ghế, bật đèn chiếu lóa mắt lên quan sát lỗ tai chị. Chị Hạ không hiểu chuyện gì sảy ra, mê mang nhìn bác sĩ, rồi lại nhìn em trai đang đứng ngoài cửa.
Cuối cùng chị không nhịn được hốc mắt ươn ướt.
Sau khi kiểm tra xong, bác sĩ thương lượng với Hạ Tùng Bách về vài phương án trị liệu. Hạ Tùng Bách đứng ngoài hành lang bệnh viện thanh toán tiền, vuột túi tiền đã xẹp đi không ít, anh cảm thấy con đường tích cóp tiền lễ hỏi của mình lại dài thêm rồi.
Sau khi nộp xong phí phẫu thuật, gần như anh không dám nhìn thẳng vào mắt Triệu Lan Hương.
Triệu Lan Hương đứng ở lầu một của bệnh viện chờ anh, thấy dáng vẻ ấy, cô vội vàng hỏi: “Sao thế? Bác sĩ nói không chữa được hay là thế nào?”
Hạ Tùng Bách lắc đầu, chỉ nói với cô một tiếng xin lỗi.
“Lần này kiếm tiền chữa trị tai cho chị cả trước, bệnh của chị ấy không thể kéo dài được. Tiền lễ hỏi, anh sẽ cố gắng tiếp tục tích cóp.”
Triệu Lan Hương nhận ra được một tia áy náy trong lời nói của anh.
Cô không nhịn được bật cười, nhẹ nhàng nói: “Có phải anh có chút hiểu lầm về tiền lễ hỏi rồi không? Tuy rằng người thành phố khả năng yêu cầu tiền lễ hỏi cao hơn một chút, nhưng cũng không phải bán con gái, tiền lễ hỏi chỉ cần tương đối là được rồi.”
“Nói không chừng còn tốn ít tiền hơn so với lấy vợ ở nông thôn đó!”
Triệu Lan Hương phổ cập khoa học rõ ràng cho đồ nhà quê trước mắt nghe: “Bây giờ trong thành nữ đồng chí cũng đi làm, cũng có lương, mọi người chú ý nam nữ bình đẳng, tiền lễ hỏi và tiền sính lễ đều ngang nhau.”
“Hai người kết hôn, chú trọng nhất chính là tâm đầu ý hợp, tính cách hài hòa, sau này sống cùng nhau cả đời, tiền lễ hỏi nhiều hay ít thuộc về vấn đề thể diện, nhưng nếu không tâm đầu ý hợp, dù có nhiều tiền lễ hỏi hơn nữa cũng chỉ là tốt mã dẻ cùi. Gia đình yêu thương con gái thật lòng, sẽ không làm khó con rể đâu, anh đưa lễ hỏi quá nhiều, khả nhăng cha mẹ em sẽ không dám nhận.”
“Anh hiểu chưa?”
Cô nghiêng đầu, hai mắt nhìn thẳng vào anh.
Trong lòng Hạ Tùng Bách như có một luồng nước ấm chảy qua, nóng bỏng giống như dung nham vậy, khiến trái tim anh không nhịn được khẽ run rẩy. Anh xoa đầu cô nói: “Em tốt quá.”
“Cha mẹ em cũng rất tốt.”
Triệu Lan Hương nở nụ cười đắc ý, sau đó thúc giục anh mau đi thăm chị cả.
Trên tầng hai, Lý Đại Lực ngồi trông chừng bên cạnh giường bệnh của vợ mình, hỏi em rể: “Cuộc phẫu thuật này hết bao nhiêu tiền?”
Trong đôi mắt đen láy của anh ta có sự đảm đương của người chồng, anh ta nói: “Anh chị không cần cậu bỏ tiền ra, anh chị có chút tiền tích cớp, bán lương thực vừa mới thu hoạch chắc cũng kiếm được chút tiền nữa.”
Anh ta nói một hơi rất dài.
Nói nhiều đến mức khiến Hạ Tùng Bách hoảng hốt phải dựa vào bức tường được quét vôi trắng xóa, anh mỉm cười nghe lời anh rể nói.
“Được rồi, coi như em cho anh chị vay.”
Tiền lễ hỏi của bạn gái kiếm về được rồi.
Đầu tháng tám.
Hạ Tùng Diệp vào phòng phẫu thuật trên bệnh viện thành phố, sau khi phẫu thuật còn phải ở lại bệnh vện quan sát thêm nửa tháng. Trong nửa tháng ấy, Lý Đại Lực luôn ở bên cạnh làm bảo mẫu chăm sóc cho chị ấy, cảnh tượng quen thuộc này giống hệt như một năm trước, nhưng hai người lại đổi chỗ cho nhau.
Hạ Tùng Diệp nhắc tới chuyện này, Lý Đại Lực lập tức trêu ghẹo: “Sao có thể giống được.”
“Khi đó anh là người bị liệt, ngay cả khi lật người cũng phải khiến em toát hết mồ hôi mới làm được, còn phải dọn phân lau nước tiểu vừa bẩn vừa thối. Bây giờ chân tay em vẫn khỏe mạnh, anh chỉ cần đưa cơm cho em là được rồi.”
Anh ta chậm rãi nói từng từ một, để vợ mình có thể nghe hiểu môi ngữ.
Băng gạc băng kín hai tai Hạ Tùng Diệp đã được gỡ bỏ đi rất nhiều, chỉ còn một tấm băng gạc mỏng đề phòng nhiễm trùng. Khi từng âm thanh khe khẽ rất nhỏ lọt vào trong tai mình, trong khoảnh khắc ấy Hạ Tùng Diệp khẽ chớp mắt một cái, cảm xúc trong lòng bùng nổ, giống như có muôn vàn pháo hoa nở rộ trong đầu chị.
Chị dùng tay che kín đôi môi đang mấp máy của Lý Đại Lực, nghiêng lỗ tai chăm chú lắng nghe.
Tiếng gió mùa thu thổi đến bên cửa sổ khiến lá cây rung động xào xạc, tiếng chuông xe đạp từ con phố đối diện truyền đến, tiếng rèn sắt leng keng, cùng với từng tiếng la hét rao hàng: “Bán chổi đây, chổi tự tay bện...”
Và cả giọng nói trầm ấm thong thả của Lý Đại Lực nữa.
“Diệp Tỷ Nhi, em nghe thấy rồi à?”
Tiếng gọi ấy giống như tiếng thúc giục, như mầm cây non nớt chui ra khỏi lớp vở cứng rắn. Hạ Tùng Diệp cảm thấy giống như nghe thấy tiếng hạt giống nảy mầm, tuy rằng rất nhỏ bé nhưng cũng rất tốt đẹp.
Chị không nhịn được sờ lên tai mình, kinh ngạc nhìn Lý Đại Lực.
“Nghe thấy được.”
Lý Đại Lực đang ra dấu tay hỏi vợ mình, lập tức sững sờ.
…
Cuộc phẫu thuật của Hạ Tùng Diệp rất thành công, khôi phục cũng rất thuận lợi, nhưng mà bởi vì điếc quá nhiều năm, nên thính lực chắc chắn yếu hơn người bình thường, tuy rằng như vậy nhưng cũng đủ để khiến người ta cao hứng rồi.
Bà Lý vuốt ve bả vai cháu gái mới từ bệnh viện trở về, không nhịn được bắt đầu hỏi han.
Giọng điệu cố tình nói nhanh hơn ngày thường một chút, nếu chỉ biết nhìn môi ngữ chắc chắn Hạ Tùng Diệp sẽ không thể nghe hết. Nhưng bây giờ sau khi nghe xong, chị có thể ra dấu tay giao lưu thông suốt với bà Lý rồi.
Lúc này bà Lý mới tin cháu gái mình thật sự đã khôi phục một chút thính lực.
Nhưng nhìn cháu gái vẫn luôn ra dấu tay không ngừng, bà lại nhíu mày, nói với Lý Đại Lực: “Nhanah lúc nông nhàn không có việc gì, chậm rãi dạy Diệp Tỷ Nhi cách nói chuyện đi.”
Lý Đại Lực mau chóng tiếp lời: “Cháu vẫn luôn dạy cô ấy cách nói chuyện mà!”
“Chỉ là cô ấy có chút xấu hổ, sợ mình nói không chuẩn, bị người khác chê cười.”
Nghe thấy thế, Triệu Lan Hương bảo Hạ Tùng Diệp nói mấy từ đơn giản như ăn cơm, làm việc, đi ngủ... Hạ Tùng Diệp uấn lưỡi, trúc trắc thong thả nói không đúng tiêu chuẩn lắm, khiến cả nhà bật cười.
Tam Nha nhảy nhót đến bên cạnh chị ấy, kéo tay nói: “Đúng lúc học kỳ này giáo viên dạy em rất nhiều từ vựng.”
“Để em dạy chị cả nói chuyện!”
Lời cô bé nói càng chọc mọi người cười to hơn.
Hạ Tùng Diệp chậm rãi nghiêm túc nói: “Được, a.”
Triệu Lan Hương nhớ tới trong phòng mình còn một chiếc đài catset Hồng Tinh, thứ này cô mua nó từ thành phố S định kiếm chút tiền chênh lệch, kết quả lại bị Hạ Tùng Bách “Chuộc về”. Mỗi tối cô đều mở đài phát thanh trung ương ra để nghe một chút tin tức.
Cô bê chiếc đài cồng kềnh ấy ra ngoài, vỗ vỗ vào nó nói: “Chị nghe một chút chương trình trên đài đi, học cách nói chuyện như phát thanh viên.”
Đối mặt với bạn gái nghịch ngợm nhà mình, Hạ Tùng Bách không nhịn được bật cười.
“Mệt em nghĩ ra trò này.”
Được cả nhà vây quanh, quan tâm đến mình, Hạ Tùng Diệp cảm động nói không nên lời. Đầu tiên chị nhìn về phía Triệu Lan Hương nói cảm ơn, sau đó nhìn về phía em trai nói cảm ơn, vòng đi vòng lại cảm ơn từng người một.
Bà Lý trách yêu: “Người một nhà còn nói cảm ơn cái gì, không bằng mau chóng học cách nói chuyện, sau này tâm sự với bà nhiều hơn.”
“Một bà già viễn thị như bà, suốt ngày phải xem cháu ra dấu tay, xem đến mức mắt cũng mệt.”
Cứ như vậy, mỗi ngày sau khi làm xong việc nhà nông, Hạ Tùng Diệp đều nghe tin tức trên đài một lát, vừa nghe tin tức vừa vá áo, ngày tháng bận rộn trôi nhanh như nước chảy.
Đến một ngày nào đó trong tháng mười, chị mở tần số đài phát thanh trung ương lên như mọi khi, nghe từng tiếng rẹt rẹt từ hai bên loa truyền đến, Hạ Tùng Diệp khẽ điều chỉnh dây anten của radio một chút.
“Ngày 4 tháng 8 năm 1977, đồng chí D lãnh đạo quốc gia đã mở cuộc họp ở thành phố B nói về vấn đề cải cách giáo dục, nói sẽ... Đồng chí D tuyên bố trên cuộc họp, đưa ra quan điểm “Công tác chiêu sinh đại học bồi dưỡng nhân tài là phân đoạn quan trọng nhất”, cường điệu phải đẩy ngã phương châm mười sáu chữ, thống nhất khôi phục chế độ thi đại học bắt đầu từ năm nay...)
(Phương châm mười sáu chữ: Được Mao Trạch Đông đưa ra năm 1956 gồm:
长期共存、互相监督、肝胆相照、荣辱与共 : Cùng tồn tại lâu dài, giám sát đôn đốc lẫn nhau, dối xử chân thành, vinh nhục cùng hưởng.)
Khi Hạ Tùng Diệp nghe thấy tin tức này, cả người lập tức mất đi tri giác.
Bà Lý đang ở bên cạnh đưa kim chỉ, nhìn cháu gái vá áo, nghe thấy thế thì cả người chấn động.
Bàn tay bà lập tức dừng lại giữa không trung, nín thở nghiêng lỗ tai tiếp tục lắng nghe, trong khoảnh khắc ấy đôi mắt vẩn đục của bà lão đong đầy nước mắt, bà run rẩy hỏi: “Diệp Tỷ Nhi, cháu có nghe thấy gì không?”
Trong radio truyền đến tiếng nói phổ thông lưu loát của phát thanh viên: “Đối với vấn đề côn cái của các gia đình thuộc thành phần “Địa, phú, phản, hư, hữu” có đủ điều kiện chính trị để tham gia thi đại học không, đồng chí D tỏ vẻ: “Trung Quốc muốn thực hiện xã hội chủ nghĩa bình đẳng, phải bắt đầu bình đẳng từ mặt tri thức, bình đẳng từ quyền lợi giáo dục.”
Hạ Tùng Diệp nói: “Bình đẳng trong giáo dục.”
“Cháu nghe có đúng không?” Nói xong chị ta vội vàng hỏi lại.
“Còn nói thêm gì nữa, cháu nghe không rõ.”
Bà Lý nghiêm túc mím chặt môi, hết sức chăm chú lắng nghe từng câu từng chữ truyền đến từ chiếc radio Hồng Tinh, đôi mắt đen nhánh nhìn chằm chằm vào chiếc đài, giống như đang theo dõi chuyện quan trọng nhất đời mình vậy.
Bà lập tức nâng cao tinh thần lên mức cao nhất, nghe hết bản tin này không để sót một chữ.
Sau đó bà vui vẻ nói với cháu gái: “Khôi phục chế độ thi đại học rồi.”
“Hơn nữa phần tử địa, phú, phản, hư, hữu cũng có cơ hội tham gia, cháu và Bách Ca Nhi đều có thể tham gia thi đại học, chính sách của quốc gia đã hoàn toàn thay đổi rồi, tất cả đều tốt rồi…”
Quốc gia vẫn nhớ tới bọn họ, bọn họ được chính sách khoan dung tiếp nhận, phần tử địa, phú, phản, hư, hữu cũng có thể được giáo dục công bằng! Bọn họ có thể đứng dưới ánh mặt trời cùng tiếp thu giáo dục với mọi người, không còn phải trốn chui trốn lủi giống chuột bọ nữa!
Bà Lý vừa nói nước mắt vừa tuôn rơi, từng giọt lệ nóng hổi chảy theo nếp nhăn trên khuôn mặt ra nua rơi xuống, nước mắt vẩn đục chảy vào trong miệng bà, vừa mặn lại vừa chát.
Bà vui mừng đến mức nói không ra lời, cũng đau lòng đến mức khóc hu hu, cảm xúc phức tạp không tên ấy sinh ra trong lòng, khiến bà lão sắp mục nát không nhịn được bật khóc. Hạ Tùng Diệp nhìn thấy thế lập tức sợ hãi vội vàng buông kim chỉ trong tay xuống, lau nước mắt cho bà nội mình.
Chị nói: “Đây là chuyện tốt, bà phải vui lên mới đúng chứ, cháu lập tức đi nói cho Bách Ca Nhi.”
Bà Lý bảo cháu gái mình đi nhanh, còn bà thì tiếp tục ghé sát vào radio, muốn nghe tiếp tin tức về việc khôi phục thi đại học, đáng tiếc sau khi trương chình kia qua đi, không còn tiếp tục thông báo tin tức nào khác. Tuy rằng như vậy, nhưng từ trước nên nay trí nhớ của bà Lý luôn tốt, vẫn ghi tạc hết tin tức kia vào trong lòng.
Phía bên kia, Hạ Tùng Bách vừa mới làm cỏ tưới nước ngoài ruộng xong, đang chuẩn bị về nhà.
Đột nhiên anh nghe thấy tiếng chị gái mình vui vẻ thét to: “Bách Ca Nhi... Bách Ca...”
Chị vội vàng xông tới trước mặt, dùng giọng nois
Nàng vọt tới hắn trước mặt, đổ ập xuống mà dùng nàng không tiêu chuẩn, lại thong thả ngữ tốc, cuộn đầu lưỡi nói: “A bà nói, nói, quốc gia……”
“Khôi phục thi đại học rồi!”
Vở kịch nhỏ:
Tác giả: Hương Hương, cô làm bà Lý cao hứng hỏng rồi!
Hương Hương: Một ngày nào đó, trên đài phát thanh trung ương sẽ tuyên dương thanh danh tôi.
Bình tĩnh bình tĩnh...
