Âu Dương Thượng Mặc vốn giỏi nhìn người, nhận ra sự thanh cao của nữ tử trước mặt, bèn chủ động đổi chủ đề để giảm bớt sự ngại ngùng của nàng: “Liên Y, có một chuyện lão phu thật sự không hiểu. Tại sao chỉ mới đưa Khiêm nhi ra ngoài chơi một lần mà nó đã không còn thích đập đồ gốm nữa?” Câu hỏi này, ông thực sự muốn biết đáp án.
Tô Liên Y rất muốn nói thẳng: “Trước kia công tử đập đồ chỉ vì quá chán.”
Nhưng câu này hiển nhiên không thể nói ra, chẳng phải sẽ khiến lão gia thêm buồn sao?
Nàng định dùng góc độ sinh học và y học để giải thích, suy nghĩ một lát rồi nghiêm mặt: “Âu Dương lão gia, có lẽ điều ta sắp nói ngài sẽ không hiểu hết.”
Âu Dương Thượng Mặc mỉm cười gật đầu: “Cứ nói đi, lão phu không hiểu cũng sẽ tiếp thu. Người ta gọi đó là biển rộng dung nạp trăm sông mà.”
“Quả không hổ là bậc trí giả, chẳng trách đã lui khỏi thương trường bao năm mà vẫn đứng ở hàng đầu.” Tô Liên Y chân thành cảm khái. Người có thể đứng vững mãi mãi là người khiêm tốn học hỏi, không bao giờ tự mãn, luôn tiếp nhận cái mới và không bị bỏ lại phía sau.
Lý Gia Thành là vậy, Âu Dương lão gia cũng là vậy.
“Bộ não con người được chia thành não nguyên thủy và đại não*.” Tô Liên Y chỉ vào đầu mình: “Chính là cái mà xưa nay vẫn gọi là não tương**.”
(*“Nguyên não” và “Đại não” là khái niệm hiện đại (thế kỷ 20): Nguyên não (reptilian brain): phần não nguyên thủy ở sâu (thân não + hạch nền), điều khiển bản năng sinh tồn (thở, nhịp tim, phản xạ…). Đại não (cerebrum): phần tiến hóa hơn, liên quan đến tư duy, ngôn ngữ, nhận thức. Cách Tô Liên Y giải thích là dùng kiến thức hiện đại, nhưng nói bằng ngôn ngữ mà người xưa có thể hiểu, ví dụ “não chia làm hai phần: phần nguyên thủy điều khiển bản năng, và phần cao cấp điều khiển tư duy”.)
(**Não tương (Brain pulp): là cách gọi cũ (chủ yếu trong văn hóa Á Đông xưa) chỉ chất mềm bên trong hộp sọ. Người xưa chưa có kiến thức giải phẫu chi tiết, họ chỉ thấy khi mở hộp sọ thì có một khối mềm giống như “tương” (giống đậu tương nghiền nát), nên gọi là não tương. Nó không phân biệt rõ từng cấu trúc như vỏ não, chất trắng, hạch nền…)
Người xưa không hiểu về não bộ, nhưng lại biết đến não tương. Âu Dương Thượng Mặc gật đầu, chờ đợi những lời tiếp theo.
“Não nguyên thủy giống như tư duy của động vật, một dạng tư duy cơ học, phản xạ có điều kiện. Đói thì ăn, lạnh thì mặc. Ở trẻ sơ sinh, phần lớn hoạt động não là do não nguyên thủy chi phối. Còn ở trường hợp của Âu Dương công tử, điều này biểu hiện ở việc hắn dùng những hành vi ngày càng cực đoan để chứng minh sự tồn tại của mình.” Tô Liên Y dừng lại, để ông có thời gian tiêu hóa.
Âu Dương Thượng Mặc lần đầu tiên nghe thấy cách nói này, vừa kinh ngạc vừa gắng sức buộc mình phải hiểu. Sau khi tiếp nhận được thông tin, ông khẽ gật đầu, ra hiệu cho nàng tiếp tục.
“Tất cả chúng ta khi đã trưởng thành thì biết suy nghĩ, biết cân nhắc sự việc rồi mới đưa ra quyết định phản ứng. Loại tư duy thông minh kèm theo khả năng ngôn ngữ và ghi nhớ này chính là thứ có thể gọi là đại não.” Tô Liên Y lại nói.
Lần này, Âu Dương Thượng Mặc tiếp thu nhanh hơn hẳn so với lúc trước.
Tô Liên Y tiếp tục: “Nguyên não (não nguyên thủy) và đại não là hai kiểu tư duy hoàn toàn khác biệt, thậm chí còn đối lập nhau. Khi nguyên não mạnh thì đại não yếu, ngược lại, khi đại não mạnh thì nguyên não yếu đi. Ở giai đoạn trẻ nhỏ, nguyên não thường lấn át, đại não thì yếu; nhưng khi lớn dần, tiếp xúc với thế giới bên ngoài nhiều hơn, khả năng phán đoán được rèn luyện, đại não sẽ dần trưởng thành, cuối cùng thắng thế nguyên não, khiến nguyên não dần dần thoái hóa.”
Tất cả mọi người đang đứng nghe, ngoại trừ Âu Dương Thượng Mặc và quản gia, đều ngơ ngác như vịt nghe sấm, cảm thấy vừa sâu xa vừa kỳ diệu.
“Trước khi đưa Âu Dương công tử ra ngoài, nguyên não và đại não của hắn luôn ở thế giằng co. Hoặc nói cách khác, chính hoàn cảnh bị giam hãm đã kìm hãm sự phát triển của đại não. Nhưng khi được đưa ra thiên nhiên, đại não được k*ch th*ch, lập tức hoạt động mạnh mẽ, lấn át nguyên não, nên những hành vi máy móc vô nghĩa trước kia không còn thỏa mãn công tử nữa, vì vậy hắn mới dừng việc đập phá đồ sứ.” Tô Liên Y vừa nói xong liền thấy hối hận.
Sắc mặt nàng thoáng khó coi, trong lòng thầm kêu khổ: Não của người ta là nguyên não đấu với đại não, còn não mình thì trí tuệ đấu với cảm xúc; khi trí tuệ thắng thế thì EQ lại rớt thảm hại. Nàng lỡ lời rồi sao? Chẳng phải sẽ khiến Âu Dương lão gia tự trách sao?
Quả nhiên, vừa dứt lời, sắc mặt Âu Dương Thượng Mặc lập tức thay đổi, cả người cứng đờ, xúc động hỏi: “Liên Y nha đầu, ý ngươi nói là… chính lão phu đã hại Khiêm nhi sao?”
Tô Liên Y vội vàng an ủi, mong vớt vát: “Không, Âu Dương lão gia, ngài đừng hiểu lầm. Không phải ngài hại công tử, mà chỉ là ngài chưa biết cách giúp đỡ hắn thôi. Ờ… thật ra bắt đầu từ bây giờ cũng chưa muộn đâu, chỉ cần ngài đừng kỳ vọng hắn sẽ làm nên đại sự, mà chỉ sống một đời bình thường, hoặc… ờ… có hơi khờ khạo một chút so với người khác, thì vẫn ổn cả.”
Lần này nàng nói cực kỳ cẩn thận, từng chữ từng câu đều suy tính kỹ lưỡng, tuyệt không dám lỡ lời thêm lần nào nữa.
Sao Âu Dương Thượng Mặc lại không hiểu ý của Tô Liên Y? Ông chỉ có thể khổ sở cười:
“Liên Y nha đầu, đừng tự trách nữa, là Khiêm nhi số khổ, lão phu cũng số khổ… Sao bốn mươi mấy năm trước ta lại không gặp được ngươi chứ.”
Tô Liên Y chỉ biết dở khóc dở cười. Bốn mươi mấy năm trước, đừng nói đến nàng, ngay cả Tô Phong và Hứa Quế Hoa có ra đời hay chưa còn chưa biết nữa là.
Âu Dương Thượng Mặc lại hỏi: “Liên Y nha đầu, vậy ngươi nói xem, Khiêm nhi phải mất bao lâu mới có thể hồi phục, cho dù chỉ là… khờ hơn người bình thường một chút thôi?”
Bao năm qua, ông cũng đã chấp nhận sự thật, muốn hồi phục hoàn toàn như người bình thường là điều khó mà đạt được.
Tô Liên Y suy nghĩ kỹ rồi đáp: “Nếu thực hiện theo một lộ trình khoa học và hiệu quả, ít nhất cũng cần mười năm.”
Nghe xong câu trả lời, Âu Dương Thượng Mặc thoáng chán nản, dài giọng thở dài: “Mười năm… lão phu không biết liệu mình có thể sống thêm được mười năm không nữa.” Ông cười khổ.
Tô Liên Y nhìn ông, thấy sắc mặt hồng hào, tinh thần minh mẫn, ngay cả răng cốt cũng chắc khỏe, liền nói: “Âu Dương lão gia, nói thật lòng, ta thấy ngài sống thêm mười lăm đến hai mươi năm nữa cũng chẳng thành vấn đề.”
Âu Dương Thượng Mặc bật cười: “Nha đầu ngốc, thân thể của lão phu ra sao, ta chẳng lẽ không biết? Ngươi chỉ đang dỗ lão già này vui lòng thôi.”
Tô Liên Y vội lắc đầu: “Ta không nói đùa đâu. Thực ra cơ thể ngài rất khỏe mạnh, sống lâu hoàn toàn không vấn đề gì. Chỉ là cơ thể con người cần phải luyện tập, giống như một chiếc xe ngựa vậy, một chiếc xe ngựa thường xuyên sử dụng và bảo dưỡng có thể chạy hơn mười năm. Nhưng nếu để yên không động đến trong một năm thôi cũng sẽ hỏng hóc mục nát.”
Âu Dương Thượng Mặc nửa tin nửa ngờ nhưng cũng bị khơi dậy hứng thú, mỉm cười: “Vậy nha đầu nói xem, ta phải tập luyện thế nào?”
Tô Liên Y hơi suy nghĩ rồi đáp: “Âu Dương lão gia, ta dạy ngài một bài quyền Thái Cực, thế nào?”
Âu Dương Thượng Mặc bật cười ha hả, quản gia Từ Hứa Xương cũng mỉm cười: “Lão phu tuổi tác đã cao, một chân đã bước vào quan tài rồi, ngươi lại bảo ta học võ sao? Võ công phải luyện từ nhỏ cơ, còn ta tuổi này thì học kiểu gì được?”
Tô Liên Y biết ngay sẽ bị hiểu lầm: “Bài quyền này tuy gọi là ‘quyền pháp’, nhưng thực chất là mượn động tác để rèn luyện cơ thể. Chỉ cần vận khí đúng cách thì có thể kéo dài tuổi thọ. Âu Dương lão gia, ngài thử xem sao.”
Có lẽ vì hôm nay tâm trạng tốt, Âu Dương Thượng Mặc cũng nổi hứng, hiếm khi bảo quản gia đỡ mình vào phòng thay quần áo. Gia đinh lập tức trải thảm trên khoảng sân trống, lo ông lão ngã bị thương.
Thấy Âu Dương Thượng Mặc đã sẵn sàng, ông vốn ngày thường vẫn nghiêm nghị đĩnh đạc, nay mặc bộ đồ luyện công trông hơi… buồn cười, khiến Tô Liên Y suýt bật cười thành tiếng, phải vội đưa tay che miệng, sợ bị hiểu lầm là cười nhạo.
Sau đó, Tô Liên Y dạy cho Âu Dương Thượng Mặc một bài Thái Cực Quyền giản hóa 24 thức Dương thức, bài quyền này rất thích hợp cho người lớn tuổi học, động tác đơn giản, không quá khó.
Đánh xong một bài quyền, Âu Dương Thượng Mặc chỉ cảm thấy gân cốt thư giãn, tinh thần sảng khoái: “Hay, bài quyền này quả thật là hay!” Ông chân thành khen ngợi.
Tô Liên Y bật cười khẽ: “Âu Dương lão gia, ngài quá khen rồi. Bài quyền này quả thực tốt và đúng là có thể kéo dài tuổi thọ, nhưng không thể có hiệu quả ngay lập tức. Bài quyền này chú trọng sự phối hợp giữa khí và động tác, lại cần kiên trì luyện tập. Một hai lần thì không có tác dụng đâu. Về sau, Âu Dương lão gia nên tập sáng tối mỗi ngày một lần, nếu sức khỏe cho phép thì buổi trưa có thể tập thêm một lần nữa, trước tiên thử trong ba tháng đã.”
Âu Dương Thượng Mặc cười vang, tiếng cười sảng khoái, tựa như đã rất lâu rồi ông chưa từng vui vẻ đến thế. Quản gia Từ Hứa Xương đứng một bên cũng thấy xúc động, nghĩ thầm: Lão gia và thiếu gia cuối cùng cũng đón được một ngày tươi sáng, thấy được ánh trăng sáng sau mây mù. Đôi mắt ông cũng đỏ hoe.
Tô Liên Y nhìn sang Từ Hứa Xương, khẽ cười tinh nghịch: “Quản gia Từ cũng tập cùng nhé, vừa có thể kéo dài tuổi thọ, vừa có thể cùng Âu Dương lão gia luyện chung. Bài quyền này một người tập thì nhạt, nhiều người tập cùng mới thấy hứng thú.”
Trong lòng nàng còn nghịch ngợm tưởng tượng cảnh Âu Dương lão gia dẫn đầu, một nhóm ông bà già tập Thái Cực Quyền hoặc Thái Cực Phiến. Ôi chao, hình ảnh này thật sự quá hài hước!
Âu Dương phủ vốn luôn tĩnh lặng, không biết là vì truyền thống trăm năm của gia tộc, hay vì vận rủi của Âu Dương Thượng Mặc. Nhưng nhờ có Tô Liên Y mà bầu không khí lạnh lẽo ấy cũng dần được xua đi, bắt đầu có thêm sức sống.
Tô Liên Y lại trò chuyện với Âu Dương Thượng Mặc một lúc lâu, nhưng sau khi do dự nhiều lần, cuối cùng nàng vẫn không thể trực tiếp nói ra nhu cầu của mình một cách trắng trợn.
Trong lòng nàng thầm thở dài: Tô Liên Y rốt cuộc vẫn không thể trở nên quá thực dụng được.
Vì cái “mục đích” của mình, nàng luôn thấy chột dạ, và cuối cùng âm thầm quyết định bỏ đi ý định lợi dụng ban đầu, biến sự tiếp cận đầy toan tính thành sự giúp đỡ vô tư thật sự.
Âu Dương Thượng Mặc có thể cảm nhận được sự thay đổi của Tô Liên Y, ông cười đầy ẩn ý, trong nụ cười còn chứa đựng sự tán thưởng sâu sắc.
Khi mặt trời đã ngả về tây, Tô Liên Y cáo từ trở về nhà, Từ Hứa Xương lại đích thân tiễn nàng ra ngoài. Khi Tô Liên Y bước ra khỏi cổng, nàng phát hiện bên ngoài đã vắng tanh, xe ngựa và người hầu đều đã giải tán hết, chẳng còn một ai.
Điều mà Tô Liên Y không biết, đám thương nhân kia không phải vì chờ lâu mà bỏ đi. Những người này mong được gặp Âu Dương lão gia đến mức, dù có phải chờ ba ngày ba đêm cũng vui lòng ở lại. Vậy tại sao bọn họ lại giải tán?
Thì ra, tâm tình Âu Dương Thượng Mặc đang tốt, liền âm thầm sai Từ Hứa Xương sắp xếp thời gian cụ thể cho từng người, để họ lần lượt vào gặp. Đám thương nhân mừng rỡ khôn xiết, thậm chí còn cho rằng đó là nhờ Tô Liên Y nói giúp bên trong, từ đó lại thêm vài phần kính trọng đối với nàng.
Tạm gác chuyện ấy, nói đến Tô Liên Y đang trên đường quay về.
Đường trơn trượt, ngựa dù bốn vó vững chắc nhưng nếu trượt vẫn có thể ngã, vì vậy nàng phải giảm tốc, vừa lái xe vừa trầm tư suy nghĩ.
Đi ngang một con hẻm, bất chợt có người từ trong một thùng gỗ bước ra, cung kính vẫy tay gọi nàng. Tô Liên Y nhìn kỹ, hóa ra là Mặc Nông.
Mặc Nông chính là tùy tùng thân cận của Lý Ngọc Đường. Nhìn sâu vào trong hẻm, quả nhiên thấy cỗ xe ngựa của Lý phủ đang đỗ ở đó.
Tô Liên Y vội ghìm cương, Mặc Nông tiến lên nắm dây cương, dắt xe sang một bên. Tô Liên Y xoay người nhẹ nhàng nhảy xuống, đi thẳng đến xe ngựa kia.
Từ trong xe vươn ra một bàn tay trắng trẻo, ngón tay thon dài, vén màn xe. Bên trong là một công tử áo trắng, khóe môi khẽ cong: “Tô cô nương, đã lâu không gặp, vẫn khỏe chứ?”
Tô Liên Y mỉm cười gật đầu: “Lý công tử, cũng khá lâu rồi, mấy tháng rồi nhỉ?”
Lý Ngọc Đường gật nhẹ: “Nếu có thời gian thì uống với ta một chén trà nhé!”
“Được thôi, nhưng ta không có nhiều thời gian.” Tô Liên Y không hề khách khí. Trong lòng nàng, hai người đã là bằng hữu, chỉ là nàng thật sự không thể ở lâu. Đây là huyện Nhạc Vọng, không có đèn đường, nàng không muốn đêm tối còn phải lái xe về, dù mắt nàng tốt, ngựa thì chưa chắc đã thế, rủi ro không đáng để thử.
Lý Ngọc Đường khẽ bật cười, bị sự thẳng thắn của nàng làm cho vui vẻ. “Vậy mời lên xe.”
Tô Liên Y lắc đầu: “Xe của công tử cứ đi trước, xe của ta đi sau, theo là được.”
Lý Ngọc Đường hơi ngẩn người: “Sao Tô cô nương lại khách sáo thế?”
Tô Liên Y nhún vai: “Miệng lưỡi người đời đáng sợ lắm. Ta đã là người có gia đình, Dù trong lòng chúng ta đường hoàng trong sáng, nhưng rơi vào mắt kẻ khác thì chẳng khác gì có điều mờ ám.”
Giọng nàng mang chút bất lực, đúng là bất lực, cái xã hội phong kiến bảo thủ này thật chẳng dễ chịu gì.
“…Được.” Lý Ngọc Đường nghe vậy tim khẽ thắt, lập tức buông màn xuống, sợ để nàng thấy biểu cảm mất tự nhiên của mình, rồi dặn khẽ người đánh xe. Ngay sau đó, cỗ xe của Lý phủ lăn bánh đi trước.
Tô Liên Y quay lại cỗ xe nhỏ của mình, Mặc Nông nhất quyết thay nàng cầm cương, để nàng vào trong nghỉ ngơi. Ấn tượng của nàng về Mặc Nông rất tốt, cảm thấy hắn giống chủ nhân mình: Phong độ, hành xử có nguyên tắc.
Hai cỗ xe dừng trước một tửu lâu. Lý Ngọc Đường và Tô Liên Y cùng bước vào, tìm một nhã gian gần cửa sổ, gọi một ấm trà thơm.
Chưa kịp uống, Tô Liên Y đã đi thẳng vào vấn đề: “Lý công tử, hôm nay thật thất lễ, trước bao nhiêu người nên ta không tiện giới thiệu công tử, sợ gây thêm đố kỵ cho người.”
Lý Ngọc Đường lắc đầu: “Ta hiểu.”
Tô Liên Y bật cười, đúng là nói chuyện với người thông minh rất dễ chịu: “Thực ra, ta có một chuyện muốn nhờ công tử giúp.”
Lý Ngọc Đường hơi bất ngờ: “Chuyện gì vậy?”
“Giúp ta tìm một căn nhà, ta định dọn đến huyện Nhạc Vọng này ở hẳn.”
