Người đến mời Tô Liên Y chính là thị vệ thân cận của hoàng thượng. Thị vệ dẫn Liên Y băng qua các dãy doanh trướng, đến trước một đại trướng có kích thước ngang bằng với trướng của chủ soái.
Đến nơi, thị vệ không vội vào ngay mà đứng bên ngoài bẩm báo. Đợi đến khi bên trong truyền ra tiếng đồng ý, hắn mới vén rèm, mời Tô Liên Y vào.
Tô Liên Y lặng lẽ quan sát tất cả, trong lòng cảm thấy vô cùng khó tin. Ở hiện đại, ngay cả quan chức cấp tỉnh nàng còn chưa từng gặp, vậy mà nơi dị thế này lại có cơ hội diện kiến hoàng đế một nước. Nàng chưa từng tưởng tượng điều này khi ở thời hiện đại. Quả nhiên, duyên phận thật kỳ diệu.
Lần này, Hạ Dận Tu không giống lần tiếp đón Tô Bạch trước đó, không cúi đầu chăm chú xem tấu chương mà từ đầu đến cuối đều nhìn thẳng vào Tô Liên Y, đương nhiên cũng nhận ra nét cười ẩn sâu nơi đáy mắt nàng.
“Không biết điều gì khiến Tô cô nương vui vẻ đến vậy?” Hạ Dận Tu hỏi. Bởi nụ cười nhẹ của Tô Liên Y, tâm trạng hắn cũng bất giác tốt lên vài phần.
Tô Liên Y dịu dàng đáp: “Người gặp chuyện vui thì tinh thần khoan khoái. Chiến thắng của nước Loan đã trong tầm tay, ngày diệt nghịch vương cũng chẳng còn xa. Từ đó thiên hạ thái bình, nhân dân an cư lạc nghiệp, quốc thái dân an, nghĩ đến vậy cũng thấy lòng nhẹ nhõm.”
Đã biết rõ người trước mặt chính là hoàng đế của Loan quốc, hơn nữa bản thân nàng sau này còn có việc phải nhờ đến người này, đương nhiên nàng cố nói những lời hợp ý đối phương.
Quả nhiên, nét cười cũng thoáng hiện trên gương mặt tuyệt mỹ vốn lạnh lùng của Hạ Dận Tu. Là hoàng đế, điều hắn mong muốn nhất cũng chính là quốc gia hùng cường.
“Tô cô nương thật trung thành với Loan quốc?”
Tô Liên Y mỉm cười lắc đầu: “Trung thành ư? Từ này có phần nặng nề quá. Nói đến tận trung vì nước, thường là chỉ người làm quan mà thôi. Còn như những dân thường chúng ta, cho dù có yêu nước đến mấy cũng chẳng có cơ hội để thể hiện cái gọi là trung thành ấy. Chúng ta chỉ quan tâm cuộc sống có tốt không, sưu thuế có quá nặng nề hay không, và ông trời có ban thêm mưa thuận gió hòa hay không mà thôi.”
Hạ Dận Tu có chút hứng thú. Bình thường hắn rất ít cơ hội tiếp xúc trực tiếp với dân chúng. Tuy trong lòng hiểu rõ đạo lý “nước có thể chở thuyền cũng có thể lật thuyền”, nhưng lại hiếm dịp thực sự được lắng nghe ý kiến của họ.
Trước kia còn là thái tử, hắn phải theo phụ hoàng lâm triều, lại bị giao cho không ít công việc, chẳng dám lơi là một chút nào. Chỉ cần sơ suất, e rằng không chỉ mất ngôi thái tử mà ngay cả cái đầu cũng chẳng giữ được.
Giờ đã là hoàng đế, ngày ngày quốc sự chất chồng, tấu chương phê duyệt không xuể, hắn nào có thời gian vi hành thực sự? Bỏ quốc sự để quan tâm những chuyện nhỏ nhặt như vậy là điều đó hắn không thể làm được.
“An Lộc, mang ghế đến đây.”
An Lộc nghe lệnh hoàng thượng thì thoáng sững sờ, chỉ nói vài câu đã được ban chỗ ngồi sao? Rõ ràng Tô Liên Y đã chạm đến điều gì đó trong lòng người đứng đầu thiên hạ này.
Bình thường, ai mới có thể được ban chỗ ngồi chứ? Đó phải là những đại công thần, có công lao hiển hách, lại thêm tuổi tác và địa vị mới đủ tư cách nhận ân điển ấy.
“Vâng.” An Lộc cung kính đáp, rồi dọn một chiếc ghế đặt cách hoàng thượng chừng hai thước, khẽ nói: “Tô cô nương, mời ngồi.”
Trong lòng Tô Liên Y thầm cảm thán, quả nhiên hoàng đế chính là hoàng đế, ngay cả vị trí ngồi cũng lắm phép tắc. Chẳng phải Tần Thủy Hoàng cũng từng làm như vậy, phân rõ thứ bậc công thần, dựa theo công lao và địa vị mà quyết định chỗ ngồi, khoảng cách gần xa với hoàng đế hay sao?
Chỗ ngồi này thật sự khó xử, giữa khoảng không rộng lớn chỉ có một chiếc ghế đơn độc, giống như cảnh một nghi phạm đứng trước tòa án ở thời hiện đại. Nếu có thể lựa chọn, nàng thà đứng còn hơn.
Tô Liên Y từ tốn ngồi xuống, hơi nghiêng đầu, tránh ánh mắt sắc bén của hoàng đế, cúi nhẹ mặt xuống như dáng vẻ thường thấy ở nữ tử thời đại này.
“Vừa rồi ngươi nói, trung quân ái quốc là việc của người làm quan, còn dân thường thì không yêu nước sao?” Hạ Dận Tu muốn tiếp tục xoáy sâu vào chủ đề “dân chúng”.
Tô Liên Y khẽ cười: “Sự việc vốn không có gì là tuyệt đối. Dân thường nghĩ cho gai đình mình, người trên quan trường nghĩ cho lợi ích chung của quốc gia, nhưng nếu không có vô số gia đình nhỏ, lấy đâu ra cái gọi là lợi ích chung của quốc gia ấy? Vì vậy, tuy dân chúng không trực tiếp thể hiện lòng trung thành với quốc gia hay quân vương, nhưng những việc họ làm và nghĩ hằng ngày cũng chẳng khác mấy so với người làm quan cả.”
Hạ Dận Tu khẽ gật đầu.
Thấy hắn hứng thú với chủ đề này, Tô Liên Y liền tiếp lời: “Dân chúng vốn cách xa quân vương quá nhiều. Không lo chuyện cơm áo, sinh con đẻ cái mà lại suốt ngày nghĩ đến vị hoàng đế cả đời chẳng gặp được, chẳng phải là cổ hủ sao? Từ ‘cổ hủ’ xưa nay vốn chỉ để nói những kẻ đọc sách cầu công danh, đâu liên quan gì đến dân chúng.”
“Dân chúng, nói mạnh thì rất mạnh, nói nhỏ bé cũng thật nhỏ bé. Mạnh ở chỗ, nếu thật sự có quan viên hay thậm chí là một vị quân vương đánh mất lòng dân, thì sớm muộn gì dân tâm hướng về đâu, kẻ ấy cũng bị phế truất. Nhỏ bé ở chỗ, dân chúng tay không tấc sắt, nếu không bị dồn đến đường cùng không thể sống nổi, thì sẽ nhẫn nhịn hết lần này đến lần khác, để mặc người ta chém giết, áp bức.”
Hạ Dận Tu lại gật đầu, tỏ ý đồng tình với lời Tô Liên Y.
Những điều này, nói hắn chưa từng nghĩ đến thì hơi quá, chỉ là góc nhìn khác biệt mà thôi. Người thường trò chuyện với hắn đâu ai dùng lời lẽ sắc bén như vậy để đáp một câu hỏi? Dù là những thần tử ngay thẳng, thanh liêm, cũng thường chỉ nói một phần sự thật, kèm thêm hai phần tán dương công đức.
Nghe mãi những lời ca tụng sẽ khiến chúng trở nên hư vô, còn những lời sắc bén thì lại dễ khiến người ta thấy quá thực.
Hạ Dận Tu phải thừa nhận, hắn rất thích nghe nữ tử trước mặt nói chuyện, ôn nhu lễ độ nhưng lại vô cùng thẳng thắn.
“Vừa rồi ngươi nói đến chữ ‘cổ hủ’, vì sao ‘cổ hủ’ lại thuộc về những kẻ cầu công danh, chứ không phải dân chúng?” Hạ Dận Tu tiếp lời.
Hàng mi dài của Tô Liên Y khẽ run, vẫn giữ nụ cười nhàn nhạt: “Cổ hủ là từ đâu mà ra? Vì sao con người lại cố chấp bám víu vào lối sống cũ mà không chịu thích nghi? Chẳng qua là do họ tự bước vào một tư duy ảo tưởng, tự mình dựng nên một thế giới quan cho bản thân. Trong thế giới đó, tín ngưỡng của họ là chân lý duy nhất, mọi thứ đều phải dựa theo tín ngưỡng ấy mà định đoạt.”
Nói đến đây, Tô Liên Y hơi khựng lại. “Tư duy”, “ảo tưởng” là từ ngữ hiện đại, nàng sợ người trước mặt nghe không hiểu, liền ngẩng đầu nhìn lên. Quả nhiên, hoàng đế khẽ nhíu mày, dường như đang cố tiêu hóa những khái niệm ấy.
Tô Liên Y không thể không thừa nhận, hoàng đế trước mặt quá tuấn mỹ. Vẻ đẹp của hắn là một loại lạnh lẽo kiêu sa, không phải lạnh lùng vô tình, cũng chẳng phải yêu mị, mà là một nét đẹp như hương lạnh lan tỏa, khiến người ta không dám lại gần.
Hoàng đế và Sơ Huỳnh là huynh muội song sinh. Trước kia nàng chưa từng nghĩ hai người có dung mạo giống nhau đến đâu, nhưng nay nhìn kỹ mới thấy quả thật tương tự. Từ đôi mắt trong trẻo tinh xảo, sống mũi cao thẳng, chỉ khác biệt lớn nhất có lẽ ở đôi môi, môi của hoàng đế mỏng, còn môi của Sơ Huỳnh thì nhỏ nhắn mềm mại.
Hạ Dận Tu cảm nhận được ánh mắt nàng. Với loại ánh mắt kinh ngạc như vậy, hắn đã quen từ lâu. Nếu nói trước kia còn thấy Tô Liên Y khác người, thì giờ nhìn lại, cũng chỉ là một người bình thường mà thôi.
Tô Liên Y nhận ra sự thờ ơ của đối phương, có chút ngượng ngùng, cúi đầu xuống: “Xin lỗi, Dận công tử, vừa rồi là ta thất lễ. Thật ra chỉ vì dung mạo của công tử rất giống một người bạn của ta, nên mới lỡ nhìn lâu hơn một chút.”
Hạ Dận Tu hơi sững lại, không ngờ nàng lại thẳng thắn như thế, trái lại bản thân hắn lại thành ra tự nghĩ nhiều: “Không sao. Vừa nãy những lời cô nương nói, ta vẫn chưa hiểu lắm.”
Tô Liên Y vội giải thích: “‘Tư duy ảo tưởng’… chính là một loại ảo cảnh, tự mình tạo ra cho mình. Ví dụ như một người ôm trong ngực số bạc kiếm được rất khó khăn, sẽ luôn nghĩ rằng người khác muốn cướp. Vậy nên, trong mắt hắn, ai cũng trở thành kẻ gian. Thật ra người ngoài đâu có thay đổi gì, thay đổi chính là lòng hắn.”
“Nói tiếp chuyện vừa rồi, kẻ cổ hủ cũng có một loại ảo cảnh như vậy, trong ảo cảnh đó, tiêu chuẩn hành động mãi mãi chỉ là điều mà họ cố chấp tin tưởng, không dung nạp sự thay đổi. Nguyên nhân sâu xa chẳng qua là vì họ không chịu tiếp nhận những điều mới mẻ. Thường thì kẻ cổ hủ không thuộc tầng lớp quá thấp, cũng chẳng quá cao. Bởi tầng quá cao hay quá thấp đều phải trực tiếp va chạm thực tế. Chỉ có những người ở tầm trung không lo cơm áo, lại còn nhiều mơ tưởng và khát vọng mới dễ hình thành ảo cảnh trong đầu, và từ đó trở nên cổ hủ.”
Hạ Dận Tu kinh ngạc, lần đầu nghe thấy cách nói như vậy. Dù phần lớn hắn không thật sự hiểu rõ, nhưng bản năng lại khiến hắn tin lời Tô Liên Y.
“Ý ngươi là, nếu có người cổ hủ, thì hoặc là nâng địa vị họ lên, hoặc là hạ thấp họ xuống?” Trong triều thực sự không ít kẻ như vậy, khiến hắn rất đau đầu.
Tô Liên Y hơi cúi đầu, khẽ nở nụ cười tinh nghịch: “Đúng vậy. Lấy hết bạc trên người họ, bắt họ vào núi sâu trồng ruộng mấy tháng, đợi đến khi ra khỏi núi, quay đầu nhìn lại bản thân trước kia, chẳng cần ai nói, tự họ cũng sẽ không đồng ý với chính mình trước kia nữa.”
Hạ Dận Tu không nhịn được bật cười: “Ha… đây quả thật là một cách hay.” Có lẽ nên cân nhắc thật.
Tô Liên Y tiếp tục cúi đầu, không chủ động mở lời, chỉ lặng chờ hoàng đế lên tiếng.
“Vậy theo ngươi, làm thế nào để Loan quốc trở nên cường thịnh?” Hạ Dận Tu lại hỏi.
Tô Liên Y đáp ngay: “Quốc gia ổn định.”
Hạ Dận Tu hơi sững người, chờ mãi cũng không thấy nàng nói thêm: “Chỉ bốn chữ này thôi sao?”
Tô Liên Y khẽ gật đầu: “Ừm, phải ổn định mới có thể cường thịnh. Hai chữ ổn định nghe có vẻ đơn giản, nhưng làm được thì vô cùng khó. Thực sự ổn định không chỉ là về quân sự, mà còn là tạo nên một bầu không khí khiến dân chúng tin rằng từ nay sẽ không còn loạn lạc nữa.”
Điểm này, Hạ Dận Tu cũng rất đồng ý, gật đầu đầy suy tư: “Vậy bầu không khí đó, làm sao tạo ra được?”
Tô Liên Y suy nghĩ một chút, cảm thấy có thể nói vài điều thuộc dạng “không biết thì không có tội”, nhưng những vấn đề quá sâu sắc và nhạy cảm thì tốt nhất nên tránh, giữ mình vẫn hơn.
“Dận công tử, thiếp chỉ là nữ nhi, không biết phải làm sao để tạo ra bầu không khí đó. Những gì vừa rồi nói, chỉ là đạo lý ai ai cũng biết mà thôi.”
Nói nhiều thì rắc rối nhiều; lỡ nói sai, có thể bị truy cứu; mà nói đúng… thì về sau sẽ phải nói nhiều hơn, càng nói càng dễ sai, sớm muộn gì cũng có ngày vì một câu lỡ miệng mà mất mạng.
Tự nhận mình không phải bậc giỏi ăn nói, nàng vội vàng dừng lại đúng lúc.
Nam nhân trước mặt khẽ cười, tiếng cười trầm thấp, mang theo một luồng uy nghiêm khó tả. Tô Liên Y đã cố không nhìn hắn, nhưng vẫn không khỏi bị khí thế của hắn áp chế, khiến cử chỉ của nàng có chút gượng gạo.
“B.om, đã làm xong hết chưa?” Hạ Dận Tu hỏi.
Tô Liên Y gật đầu: “Vâng, đã hoàn thành cả rồi.”
Trong mắt Hạ Dận Tu lóe lên một tia dị sắc: “Hãy nói cho ta nghe về Hoàng Lệ Tĩnh đi.”
Ngữ khí mang mệnh lệnh khiến Tô Liên Y có phần khó chịu, nhưng nghĩ đến thân phận của đối phương, nàng đành nhịn xuống: “Một năm trước khi gặp Hoàng tiên sinh trong núi, trông ông ta khoảng ngoài bốn mươi, dáng người không cao, hơi gầy, không để râu, gương mặt trắng trẻo. Ngoài ra… ta không nhớ gì hơn.” Nói đến đây, nàng thuận miệng bịa thêm.
“Ngoài công thức chế tạo bom này, ông ta còn nói gì với nàng không?” Hắn hỏi tiếp.
Tô Liên Y khẽ lắc đầu, rồi ngước mắt nhìn Hạ Dận Tu: “Dận công tử, không rõ ngài là ai, sao lại liên tục truy vấn ta như vậy? Ta đã trả lời rất nhiều rồi, có phải ngài cũng nên trả lời một câu hỏi của ta chứ?” Nàng không muốn cứ mãi bị động.
Hạ Dận Tu nhếch môi: “Thân phận của ta, sau này ngươi sẽ biết thôi.”
Nói xong, hắn lại vô thức nghịch chiếc nhẫn ngọc trên ngón tay trái: “Nghe nói, phương thuốc của Thần Tiên Phương là của ngươi?”
Tô Liên Y gật đầu: “Đúng vậy.”
Trong lòng nàng thầm buồn cười, nàng đã từng nhắc nhở rồi, vậy mà người trước mặt vừa muốn giấu thân phận, vừa lười hạ mình để đóng kịch. Haizz… Bây giờ nàng đang có việc cần nhờ hắn, nên đành giả vờ hồ đồ như chẳng thấy gì. Điều nàng nghĩ đến lúc này là làm sao đưa câu chuyện sang chủ đề ‘Hoàng thương’.
“Ta nghe người báo lại, ngươi có một công thức rượu thuốc đặc hiệu, còn nghiên cứu ra cả mỹ phẩm Thần Tiên Phương, quả thật là một nữ kiệt thương giới. Ai đã cho nngươi nhiều ý tưởng như vậy?” Hạ Dận Tu hứng thú hỏi.
“Trong giới thương nhân, những người có ý tưởng như ta vốn nhiều vô kể. Như ta vừa nói khi nãy, thương nhân ít khi cổ hủ, bảo thủ, nếu thực sự như vậy thì chẳng thể làm ăn nổi. Thương trường vốn khốc liệt, đừng nói vài năm, có khi chỉ cần một thương vụ nhìn sai là mất trắng cả vốn. Bởi vậy, những ý tưởng của ta cũng chẳng có gì lạ… chỉ tiếc là…”
Nói xong, nàng giả vờ tiếc nuối lắc đầu.
“Tiếc gì cơ?” Quả nhiên, Hạ Dận Tu mắc câu.
Tô Liên Y mỉm cười: “Tiếc là, tuy quốc gia của chúng ta không quá khinh thường thương nghiệp nhưng cũng chẳng mấy coi trọng. Ở Loan Quốc, thương và quan dường như chẳng có liên hệ gì. Nhiều người có sáng tạo, muốn cống hiến cho quốc gia nhưng chẳng có con đường nào để đi, chẳng phải là lãng phí nhân tài sao?”
Quan điểm này của Tô Liên Y, Hạ Dận Tu lại không tán đồng: “Tô cô nương, ngươi tuy thông minh, nhưng riêng việc này thì suy nghĩ chưa thấu đáo. Ngươi từng nghe đến quan thương câu kết chưa? Ai cũng mong được giàu có. Chưa nói đến việc các thương nhân cấu kết với quan lại sẽ có gây hại cho dân hay không, chỉ nói nếu hợp thức hóa việc đó, thì các quan viên còn lòng dạ nào mà làm quan, lo cho dân?”
“Loan Quốc chúng ta khác các nước khác vốn trọng nông ức thương, nhưng luật pháp vẫn quy định không cho quan viên kinh doanh. Ngăn chặn chính là để phòng việc quan thương cấu kết. Tuy có vài quan viên lén lút kinh doanh nhờ tổ nghiệp, nhưng cấp trên cũng chỉ nhắm mắt làm ngơ. Nếu thật sự hợp pháp hóa việc quan thương câu kết, cuối cùng chịu khổ vẫn là dân.”
Thực ra, ý của Tô Liên Y không phải là cho quan làm thương hay thương làm quan, mà chỉ muốn dẫn dắt đến danh hiệu “Hoàng thương” mà thôi. Nhưng nghe những lời có chút gay gắt này của Hoàng đế, nàng lại cảm thấy yên tâm hơn, bởi vị hoàng đế trẻ này không phải hôn quân, và có chính nghĩa của riêng mình.
“Dận công tử quả thực kiến giải sâu sắc, ta đã được khai sáng.” Tô Liên Y dịu giọng đáp.
Hạ Dận Tu bỗng thấy tâm trạng vô cùng tốt. Rất tốt. Có lẽ là vì sự nhún nhường của nữ tử này chăng? Không có những lời tâng bốc quá lố, cũng chẳng có kiểu nịnh nọt khiến người ta đỏ mặt, nàng chỉ bình thản mà nâng hắn lên như vậy.
Lòng hư vinh của nam nhân lập tức được thoả mãn.
Các phi tần trong hậu cung cũng thường nói năng dịu dàng, vừa nói vừa cố gắng khen ngợi, thế nhưng hiệu quả vẫn chẳng bằng một câu nói tự nhiên của Tô Liên Y trước mặt hắn.
Có lẽ chính sự không kiêu ngạo, không tự ti của Tô Liên Y mới khiến nam nhân có được cảm giác thành tựu, đó là sự thừa nhận thất bại của một người vốn ngang tài ngang sức. Chính vì sự ngang bằng này mà khi phân định thắng bại, lòng hư vinh của kẻ chiến thắng mới có thể bùng nổ mãnh liệt.
Còn những phi tần kia, từ đầu đến cuối đều tự hạ thấp địa vị của mình so với hắn, nên dù lời tán tụng có hay đến đâu cũng chỉ đổi lại một nụ cười nhạt mà thôi.
“Cô nương, với thân là nữ tử mà đạt được thành tựu như vậy, đã là rất giỏi.” Hạ Dận Tu nói.
Tô Liên Y cụp mắt, hàng mi dài khẽ che đi tia sáng lóe lên trong đôi mắt: “Dù quan và thương không thể kết hợp, nhưng hoàng thất thì lại khác. Ta nghĩ… nên lập một chức quan đặc biệt.”
“Ồ? Nghe xem thế nào?” Hạ Dận Tu lập tức hứng thú.
